تلاش رسانه های بیگانه برای استحاله الگو زن مسلمان ایرانی

به گزارش جام جم آنلاین از پایگاه خبری تحلیلی رادیو گفت‌وگو، صد و پنجاه و چهارمین برنامه زنده «امواج شبهه» شبکه رادیویی گفت و گو با عنوان «اسارت و اهانت، واقعیت غرب در مورد زنان و شبهه افکنی رسانه های بیگانه در ایران» با حضور خانم دکتر سارا طالبی (استاد دانشگاه و کارشناس ارتباطات و رسانه)، دکتر علیرضا محمدلو (کارشناس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی) همچنین گفت و گو تلفنی با دکتر معصومه نصیری (کارشناس مسائل رسانه و مدرس دانشگاه) به ساخت آشوب های فرآیندی در ایران، پشت پرده عملکرد رسانه های بیگانه، شگرد ها و تکنیک ها رسانه ای می پردازد.

در نظام سرمایه داری، زن جزئی از ابزار های نظام غربی است

سارا طالبی، استاد دانشگاه و کارشناس ارتباطات و رسانه با اشاره به اینکه بعد از تحولاتی که در غرب رخ داد، دیدیم که نظام حاکم بر این کشور ها در واقع نظامی سرمایه داری است که تمام اجزای آن در ساختار های مختلف را محور سرمایه داری شکل می داد، گفت: در نظام سرمایه داری، زن جزئی از ابزار های نظام غربی شناخته می شود که به چرخش اقتصاد کمک می کند، باتوجه به قدرت مرد در سودآوری، فضا ناخواسته به سمتی می رود که در تفکر سرمایه داری از زن به عنوان جنس دوم یاد شود.

وی در ادامه با بیان اینکه ما در جهان غرب شاهد گرایشی از نگرش اسلام به زن هستیم که غرب را بسیار مورد تهدید قرار می دهد، افزود: در کشور هایی مانند فرانسه که اوج ادعای آزادی بیان را دارند، کار به جایی می رسد که علی رغم همه سیاست گذاری های رسانه ای، در مواجه با حجاب، موضع گیری هایی علنی علیه حضور با حجاب دارند.علت این تناقض رفتاری در غرب، چیزی جز این نیست که در اسلام هویت زن، هویتی باکرامت است که برمبنای جنسیت، ارزش گذاری نمی شود و زن، انسانی آزاد و صاحب اندیشه محسوب می شود.

طالبی افزود: علی رغم سناریو سازی های دشمن علیه مقوله حجاب در فضای رسانه ای و با وجود این که همه اذهان در غرب را این فرا  گرفته که زن در اسلام موجود مورد ستم واقع شده ای است، هنوز مقوله ای مانند حجاب یا احکام اسلام در روابط خانوادگی، برای زنان ارزشمند است و می بینیم که اقشار مختلف علاقه مند و متمایل به این نوع از تفکر هستند و به اسلام گرایش پیدا می کنند.

این استاد دانشگاه و کارشناس ارتباطات و رسانه با تاکید بر اینکه امروزه رسانه به عنوان ابزاری مهم برای توجیه بقا و مشروعیت دادن به نظام سرمایه گذاری غرب محسوب می شود، تصریح کرد: این رسانه ها به دنبال این هستند تا با نقطه زنی، نقاط قوت ما را تضعیف کنند، غرب روی مقوله زنان به شدت سرمایه گذاری می کنند. علی رغم خلا هایی که ما در رسانه های داخلی با آن مواجه هستیم، می بینیم فریادی که آن ها در دفاع از آزادی زنان می زنند به شدت مورد ابهام زنان حتی در غرب هست. نمونه ای از این ابهامات را می توان در شکل گیری جنبش هایی مانندwoman to go  و me too که در غرب در فضای مواجه با آسیب هایی که به جنس زن وارد می شود، دید.

وی در ادامه گفت و گو با اشاره به اینکه ما در جریان رسانه ای کاملا یک طرفه ای قرار گرفتیم، گفت: علی رغم ادعای غربی ها در آزادی بیان باز هم در حال مقابله با جریان فکری اسلامی هستند، طبق صحبت های مقام معظم رهبری ما در حوزه زنان دفاعی نداریم! ما حمله‌ای داریم، ما هجومی داریم! دفاع چیست؟ ما در زمینه‌ی [زن] مدّعی هستیم.

با توجه به این که رسانه الان به جذابیت های بصری تکیه دارد و با شانتاز های رسانه ای خودش سعی می کند فضا را به نحوی شلوغ کند تا توهم افراد را درگیر کند و با توجه به احکام اسلامی که شاید ما محدودیت هایی در بعد رسانه ای برای حضور زنان داریم آن ها برای این که پیام خود را یک طرفه ابراز بکنند یک فضاهایی دارند و ما یک محدودیت هایی داریم نگاهی که این ها دارند در واقع الگوسازی از زنی است که در نظام سرمایه داری در چرخ دنده های نظام صنعتی و رسانه ای آن ها کمک به توجیه آن فضا کند این رسانه ها درصدد استفاده از یک زن فریبنده هستند که سعی می کنند نشان دهند این زن صاحب قدرت عزت و جایگاه است اما چیزی که در بحران خانواده در غرب می بینیم این است که موجودی که این ها ساختند موجودی سوم است چون قدرت دست مرد است و فضا به سمت الگوسازی مرد پیش می رود زن را مساوی و مشابه مرد تلاش می کنند در رسانه ها  جهت دهی کنند و در عین حال به عنوان موجودی که دعاما به جنس مرد سرویس مس دهد است ما در رسانه های غرب دقیقا شاهد این هستیم که فضا کاملا مرد سالارانه است چرا که زن ابزار و سوژه ای برای بهره برداری با نگاه مردانه از جهات متنوع است بنابراین دست روی نقطه های برانگیزاننده شخصیت زن می ذارند به عنوان مثال روی بحث ظاهر زن و یا احساسات زنانه و از این فضا استفاده می کنند تا خلا خهای الگو سازی خود را در سرو صدا هایی که ایجاد می کنند پنهان ککنند و مارپیچ سکوتی را رقم می زنند در دفاع از هویت زن مسلمان.

علیرضا محمدلو، کارشناس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی در ادامه با تاکید بر اینکه دعوا صرفا یک دعوای فرهنگی نیست، گفت: دعوای اصلی با توجه به بستر جنگ شناختی، اگر بست پیدا کند دعوا و بزنگاه آن دعوای امروزی نیز مشخص می شود که اصلا جنبه صرفا فرهنگی ندارد یعنی یک دعوای ایدئولوژیک و تمدنی شده است دعوای دو تا تصویر است که اصطلاحا از آن با نام تصاویر استراتژیک یاد می شود.

وی افزود: سه لایه در مورد جنگ شناختی وجود دارد که خوب است نسبت به ان ها دقت داشته باشیم، جنگ شناختی آن طور که از واژگانش پیداست تمرکز و محورش مباحث شناختی است مباحث معرفتی است اما نیاز به بست دارد، نیاز به این دارد که ما بدانیم جنس اطلاعات با جنس ارتکازات و معرفت سه دسته هستند و با یکدیگر فرق دارند.

محمدلو در ادامه خاطرنشان کرد: داده ها، اطلاعات سطح رویین نگرش و بینش ما را شکل می دهند که برپایه این ها افکار عمومی شکل می گیرد یعنی شما با اخبار، فکت ها، اطلاعات دیتا ها و داده ها سطح اولیه شناختی خود را رقم می زنید که مبتنی بر این اخبار و خبرپایه بودن به صورت موقت اتمسفر اولیه به نام افکار عمومی شکل می گیرد. در لایه دوم که لایه بسیار مهمی است و دانش های دینی از ان با نام ارتکازات و یا در روانشناسی با عنوان طرحواره از ان یاد می کنند.

نگاه لذت جویانه را ضربه اساسی غرب به زن

معصومه نصیری، کارشناس مسائل رسانه و مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه علاوه بر رسانه های بیگانه باید در بستر ذهنی زنان خودمان نقش شبکه های نمایش خانگی و آن چیزی که در لایه های سرگرمی و مهندسی در فضای رسانه های داخلی رخ می دهد توجه کنیم، گفت: آن چیزی که این رسانه ها تولید می کنند باز تولید مجدد است و شاید با ادبیات بومی تری در داخل کشور برای زنان ما انگاره و کلیشه می سازد که متاسفانه ردپای آن را در لایه های مختلف فرهنگی می بینید.

وی افزود: مقام معظم رهبری در دیداری که با بانوان داشتند، بحث نگاه لذت جویانه را ضربه اساسی غرب به زن مطرح کردند. این منفعت و ارزش است که موجب شود یک زن رفتاری از خود بروز دهد یا انتخاب کند که جذابیت های زنانش بر توانایی های او در عرصه های اجتماعی و خانوادگی غلبه پیدا کند. رسانه نظام مطلوبیت زنان و دختران مسلمانان را دچار تغییر می کند، زنی که نظام مطلوبیتش دچار استحاله و جابه جایی ارزشی شده باشد، اساسا براساس انگاره و کلیشه ای که در ذهنش ساخته شده است زن بدون تعهد را زنی موفق می داند.

نکته حائذ اهمیت این است که نظام مطلوبیت تغییراتی را در حوزه فکر زن و تعریف او از ابزار بودن خودش ایجاد می کند، آن چیزی که ما به آن به عنوان ابزار اشاره می کنیم مسئله ای است که ممکن است در نگاه این زنان تفاوتی را احساس کنیم. برطبق پژوهشی که در بستر شبکه های اجتماعی در راستای تفاوت مربوط به زن و ارائه نگاه ظاهرا علمی منبعث از کتاب های مختلف به زنان درباره خودشان بود که خروجی این پژوهش نشان داد، تاکید فراوان بر ابراز و بروز جنبه های زنانگی، زنی که آزاد است و هیچ مسئولیتی را قبول نمی کند، خروجی این پژوهش این بود که زن مدرن، زنی است که تعهدی نسبت به ارزش های موجود جامعه ندارد و گونه ای از خشونت طلبی یا جسارت خارج از قاعده برای خودش تصور می کند.

نصیری در ادامه  خاطرنشان کرد: آن چیزی که امروز با آن مواجه هستیم نگاه تقلیل یافته در حوزه زنان است و زن ایده آل و تراز با الگو و انگاره اسلامی فاصله دارد به همین دلیل است که رهبری در دیدار با زنان تاکید بر این دارند که کار نخبگان، فعالان فرهنگی و کارشناسان تبیین این فضا از زاویه نگاه اسلام و شکستن نگاه های سرمایه داری به حوزه زنان است.نکته ای که وجود دارد این است که همه زنانی که نگاه هایشان متاثر از نگاه های انتقادی رسانه و مدرن سازی نگاه زنان است در درون مایه به جهت ویژگی های ذاتی که دارد، آن چیزی که از خود ارائه می دهند مبتنی بر نگاه های نو یا نگاه های مبتنی بر سرمایه داری که غرب به آن دامن می زند، آن ها هم در نهایت احساس رضایتمندی ندارند.

این کارشناس مسائل رسانه و مدرس دانشگاه گفت: آمار مراجعه به کلینیک های روانشناسی به ما نشان می دهد زنانی که ارزشمند محسوب نمی شوند و نگاهی ابزاری به آن ها می شود و استفاده ابزاری از ۀن ها صورت می گیرد، این استفاده ابزاری به مفهوم فیزیکال نیست بلکه به مفهوم استفاده از ویژگی ها و پتانسیل های زنانه آن ها برای بهره کشی کار سیستماتیک از آن ها در عرصه های متفاوت است، احساس رضایتمندی ندارند.

عملکرد ضعیف رسانه های داخلی در روایتگری

طالبی با بیان اینکه برگشت به فضایی که به نحوی حاکمیت فضای مجازی را رقم زد و منجر به این شد که زنان و دختران ما با شدت بیش تری در این فضا قرار بگیرند امروزه حائذ اهمیت است، افزود: باید نگاه دیگری به فضایی که در ان بر ارزش های خودنمایانه به شدت تاکید می شود انداخت، ما در فضایی قرار داریم که زنان ما دائما مجبور به خودنمایی هستند. به زنان ما الزام می شود، بگونه ای که هویت زن ما با نگاهی مرد سالانه و رسانه زده تعریف می شود و خوده زن نیز کنشگر همین جریان می شود تا بتواند هویتی که رسانه برای او تعریف می کند را تامین بکند. جریانی که می خواهد زن ایرانی را در یک بن بست قرار دهد، تنها شعارش خودنمایی است که با چاشنی حس مبارزه و استفاده از نیاز زن برای مقابله با زندگی بی آرمان مطرح می شود.
وی در ادامه گفت: ما روایت گری جذابی از پیشرفت زنان در انقلاب اسلامی برای زنان و جوانان خود فراهم نکردیم، آن چیزی که دشمن به بهترین نحو از آن استفاده می کند همین خلا روایتگری است. زمانی که ما زن انقلابی یا به تعبیر رهبری الگو سوم را روایت نمی کنیم زن ایرانی از سبک زندگی سنتی وارد چاه سبک زندگی مدرن غربی می شود چرا که به دنبال یک هویت است و همین موجب تشتت می شود.

پیامد و فرامتن حجاب، حضور اجتماعی را فریاد می زند

محمدلو با بیان اینکه ما سه محور را باید در صدر قرار دهیم، گفت: یکی از این سه محور بحث رویکرد است، ما باید از حالت پدافندی و دفاعی به حالت تهاجمی برگردیم. محور دوم مربوط به بحث راهبرد ها است، در بسیاری از فیلم هایی که ساخته می شود زنی که به مخاطب نشان داده می شود با زن تراز جامعه اسلامی فاصله بسیاری دارد ما حتی یک مورد زن تراز را نمی توانیم ببینیم، این ناخودآگاه در ریل موازی خودش را شکل می دهد و زمانی که نوجوان ما فردا در جامعه بخواهد حقوق خود را مطالبه کند به صورت رادیکالی این تقاضا را بیان می کند.

وی افزود: در فضای کنش گری ما یک نگاه سوم نیز باید داشته باشیم، حجاب مسئولیت است به این معنا که می بایست در میدان باشیم، ما را به مرز های مبارزه می کشاند، پیامد و فرامتن حجاب، حضور اجتماعی را فریاد می زند.

این کارشناس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی در ادامه خاطرنشان کرد: ما اگر بخواهیم فرهنگ سازی بکنیم سه محور ذائقه ها، بینش ها و رفتار ها را باید از ابتدا تا انتها رصد و ارزیابی کنیم، اگر ذائقه های ما مسموم شد خروجی اش را در فضای بینش خواهیم دید و در نتیجه اعوجاج های رفتاری و کج رفتاری ها ناشی از بینش ها و ذائقه هایی است که جای اشتباهی کاشتیم و الان برداشت می کنیم.

محمدلو با تاکید بر اینکه نگرش و تبیین و حضور اجتماعی ما می تواند برگه جدیدی از الگو زن موفق و زن مسلمان را به تصویر بکشد، افزود: ما در نظام مطلوبات خطبه فدک حضرت زهرا (س) که 1400 سال برایمان به یادگار مانده است را داریم، حضرت زینب، آسیه و مریم الگوی کاملی از کنشگران واقعی اجتماعی بودند. حضرت آسیه در زمان خودشان مارپیچ سکوت فرعونی را شکست یعنی در فضای درباری آن زمان کنش گری را شکل داد که تنها قهرمان آن کنش گری خودش بود.

برنامه  «امواج شبهه» گفتگویی تخصصی با هدف روشنگری و افشای تکنیک‌های رسانه‌ای درخصوص ماهیتنه را برای آمریکا خواهد داشت و عملکرد رسانه‌های معاند ماهواره ای فارسی زبان علیه جمهوری اسلامی ایران است که پیرامون ماهیت‌ شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های معاند ماهواره ای فارسی‌ زبان، روزهای یكشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبكه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می شود.

علاقمندان می‌توانند نظرات خود در خصوص این بخش از برنامه را از طریق شماره تماس ۲۷۸۶۱۰۳۵ و سامانه پیامكی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ به اشتراک بگذارند. این برنامه به سردبیری دكترعلیرضا داودی، نویسندگی و تهیه كنندگی سیده فاطمه شعار بر روی آنتن می رود؛ همچنین مجتبی جلال زاده كارشناس مجری، شیما قلی هماهنگی برنامه، فاطمه عبدالوند و احمد یوسفی به عنوان آیتم ساز در این برنامه حضور دارند.