ملاحظاتی پیرامون افزایش درآمدهای کشور

این گزارش با گفته های مسئولین کشور مبنی بر فروش بیشتر نفت و رشد تجارت خارجی شش ماهه اول ۱۴۰۱ به لحاظ ارزش، همخوانی دارد. و دورنمای مثبتی را از رشد اقتصادی کشور و جهت گیری های اقتصادی دولت ترسیم می کند.

اما موضوعی که بسیار مهم است، نحوه هزینه کرد و سیاستگذاری دولت در استفاده از این درآمدها می باشد. یک نوع هزینه کرد و سیاست گذاری این است که بلافاصله این درآمدها در نظام مصرف و واردات استفاده شود.

به این معنی که افزایش درآمدهای کشور تاثیر مستقیم بر رشد دستمزد کارمندان و کارگران ایجاد کند‌. اما در علم اقتصاد اثبات شده که چنانچه درآمدها ارزی کشورها صرفا در این امور استفاده گردند، نه تنها رفاه پایدار اقتصادی ایجاد نمی کند بلکه می تواند موجبات ایجاد مضیقه در معیشت مردم را فراهم سازد. در واقع تبدیل درآمدهای ارزی به دستمزد و یا هزینه کرد آنها در حوزه های واردات و جبران کسری بودجه دولت، می تواند سبب نوعی چالش اقتصادی به نام بیماری هلندی شود که ماحصل آن تورم های ویرانگر خواهد بود.

از طرفی دولت باید مواظب باشد که رشد درآمدهای نفتی منجر به بی انگیزگی و اهمال در مسیر حرکت به سمت کاهش وابستگی به نفت نگردد. یکی از آسیب های دیگر که در سایه درآمد های نفتی می تواند شکل گیرد این است که دولت ها از درآمدزایی از سایر بخش ها مثل مالیات غافل شوند. نوع دیگر سیاست گزاری این درآمدها که علمی بوده و می تواند منافع بیشتری نصیب مردم نماید این است که دولت درآمدهای ارزی خود را صرف تسویه بدهی با صندوق توسعه ملی و توسعه ی امور زیربنایی و سرمایه ای مثل طرح های عمرانی و پروژه های پتروپالایشی نماید و با ایجاد اشتغال، موجبات کسب ثروت و رفاه پایدار را برای مردم فراهم کند . نکته ی مهم اینکه افزایش درآمدها فرصتی کم نظیر را برای اصلاح نظام های اقتصادی و انجام اقدامات تحولی و ساختاری در اقتصاد فراهم می کند. بنابراین دولت باید از این فرصت کم نظیر استفاده مطلوب نماید.

علی محمدی - تحلیلگر ارشد مسائل اقتصادی