جان‌هایی برای ایران

حالا و با توجه به روز‌های اخیر می‌دانیم هزینه‌اش جان‌های عزیزی است که برای دستیابی به این رهایی تقدیم شده است. تغییرات و تحولات اجتماعی در هر زمانه‌ای حتی صرف نظر از جغرافیای وقوع آن علی‌رغم خصوصیاتی متفاوت و گاهی حتی متضاد، با برخورداری از یک خصیصه مشترک شرایطی ویژه و فوق‌العاده در جامعه ایجاد می‌کنند که در نگاه متفکرین علوم‌انسانی در ردیف بحران‌های اجتماعی قرار می‌گیرند.

با این نگاه تعریف امنیت در قانون به معنی نبود تهدید است. در گذشته‌های دور امنیت فقط به معنی نبود تهدید نظامی تلقی می‌شد. ولی امروز مولفه‌های امنیت زیاد شده و تمامی ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را شامل شده یا به عبارت دیگر، توان یک ملت یا یک فرد در حفظ ارزش‌های داخلی در مقابل تهدیدات خارجی امنیت نامیده می‌شود. مفهومی که بر خلاف ذهنیت عام و البته تحریف نامنصفانه این مفهوم در فضای رایج مجازی برای دستیابی‌اش هزینه‌های بسیاری داده می‌شود. اعتراضات چند هفته اخیر نمود بارز چنین هزینه‌هایی است، جایی که بسیاری برای حفظ این مفهوم جانشان را کف دست گرفته‌اند تا جامعه ایرانی از تهدید‌های صورت‌گرفته مصون بماند. وقتی از «برای امنیت» حرف می‌زنیم نمی‌توان آن را تقلیل داد به ایجاد نظم یا حتی محافظت ضمنی از یک جامعه، چرا که این مفهوم به نوعی محاط بر دیگر مفاهیم جاری در یک جامعه است. امنیت نیازی بنیادین و پایدار است که برآورد‌ه‌شدن سایر نیاز‌های جمعی نیز به وجود آن بستگی دارد. سوی دیگر این موضوع، فقدان این مفهوم در جامعه است؛ به این معنا که در غیبت آنچه «امنیت» خوانده می‌شود، ترس و وحشت و بی‌اعتمادی و سردرگمی حاکم می‌شود و هر یک از افراد جامعه نگران از سرنوشت و جایگاه خود در این شرایط، تنها به نجات خویش می‌اندیشد و فارغ از هرچه بر جمع می‌گذرد، درصدد یافتن راه‌هایی برای به در بردن خود از مهلکه می‌افتد و به بهای نادیده‌انگاشتن حق و حقوق دیگران، بر اولویت خواسته‌های فردی خود تاکید می‌کند. ماندگاری جوامع در گرو امنیت است و در نبود آن هرج و مرج و آنارشی واقعیت صحنه خواهد بود. نظریه‌پردازان بسیاری در دفاع از امنیت و ضرورت آن در جوامع حرف‌ها گفته‌اند. آنان در بیم از بی‌نظمی و ناامنی که شالوده‌های اجتماعی را مخدوش می‌کند و در پاسخ به این نیاز بشری و اثبات نظم اجتماعی، گفتمان‌های نظری خود را مطرح کرده‌اند. همه این موارد است که شهدای امنیت جانشان را داده‌اند تا این سرزمین، ایران بماند.