اعتبار بازیگری

موجزترین کلام درباره‌اش این است که امین تارخ هنر بازیگری را اعتبار بخشید و جایگاه این هنر را والایی. مردی که چند روز پیش در پایان دهه هفتم زندگی‌اش از میان‌مان رخت بربست و رفت، کوله‌بار متراکمی از جوایز و عناوین داشت و زیر و بم تئاتر تا سینما و تلویزیون را ظرف پنج دهه زندگی هنری‌اش تجربه کرده بود.

امین تارخ از آن‌ها بود که از همان ابتدا مسیر فرهنگ و هنر را برگزیده بود، برای همین در تحصیلاتش هم به این زمینه گرایش داشت و در این قلمرو دشوار، اما شیرین و دوست‌داشتنی موی سپید کرد. با این‌که بازی در «مرگ یزدگرد» اولین تجربه حضور پس از انقلابش مقابل دوربین بود، اما اغلب تماشاگران جعبه جادو، تارخ را با شمایل شیخ حسن جوری در «سربداران» و ابوعلی سینای جوان در سریال «ابن‌سینا» به خاطر سپرده‌اند. در طول دو دهه ابتدایی پس از انقلاب، او به یکی از چهره‌های ثابت سری ال‌های تلویزیون تبدیل شد و دلنشینی بازی‌اش بینندگان تلویزیون را مجذوب او ساخت، اما پس از آن‌که اولین مدرسه بازیگری ایران را با عنوان «کارگاه آزاد بازیگری» تأسیس کرد، توان بیشتری برای تربیت بازیگران نسل جدید سینما و تلویزیون صرف کرد که حبیب رضایی، ترانه علیدوستی، شبنم مقدمی، مریم بوبانی، گلاره عباسی و امیر آقایی از ثمرات آن هستند.
به‌قول خودش در سریال ابن‌سینا که گفته بود «بوعلی» عرض زندگی را بیش از طول زندگی می‌خواهد، آقای بازیگر از مقطعی به‌بعد در عرصه آثار نمایشی گزیده‌کارتر شد تا از حضور در نقش‌های کم‌مایه و آثار سردستی فاصله بگیرد. دوران بازی‌های درخشان او در «مادر»، «دلشدگان»، «پاییزان»، «سارا»، «سرب» و بسیاری دیگر از آثار برجسته سینما و تلویزیون، البته سر نیامد و این بازیگر محبوب و بی‌حاشیه حضورش را کم‌وبیش در این صحنه‌ها تداوم داد.

این اواخر، دستی هم بر آتش بازیگری در سریال‌های نمایش خانگی گرفت و با ایفای نقش در سریال‌های «خسوف» و «آقازاده»، نشان داد هنوز هم همان هنرپیشه توانمندی است که در «پرنده کوچک خوشبختی»، «آپارتمان»، «معصومیت ازدست‌رفته» و «سفر سبز» دیده بودیم.

در افق نگاه این هنرمند ایرانی، بازیگری و بازیگران بیشترین جلوه را داشتند. او اولین رئیس انجمن بازیگران بود، طولانی‌مدت‌ترین دوره ریاست انجمن را در زمانی ۲۰‌ساله به عهده داشت و پس از مدتی، دوباره در همین سمت قرار گرفت. اندکی بعد، اما کناره گرفت تا روح جدیدی به پیکر این‌تشکل صنفی دمیده شود. آقای بازیگر در نیمی از مسیر ۵۰ساله زندگی هنری‌اش، تئاتر را رها نکرده بود و از سال ۵۲ که با تئاتر «لورنزاچیو» شروع کرد، تا سال ۷۶ که در «شاعر» بازی کرد، پیوندش را با صحنه اجرای زنده حفظ کرد. تارخ را بازیگران تئاتر هم به‌عنوان یکی از چهره‌های برتر احیای تئاتر ایران می‌شناسند که هم در جشنواره‌ها به عنوان داور حاضر می‌شد، هم گاه کارگردانی هنری آثار را به عهده می‌گرفت و هم اسلوب بازیگری را ارتقا می‌داد.

امین تارخ خود را وقف تعالی هنر ایفای نقش در آثار داستانی کرد و معلم مسلم تعداد قابل‌توجهی از بازیگران نسل میانه و جوان این عرصه است که همواره باید به‌یاد آورند که در سریال سربداران می‌گفت: «کلمه‌ای می‌گویم، اگر آموختی کلمه‌ای دیگر می‌گویم، آن «رب» است.» و این‌که «رب» اگر شیخ حسن جوری را به منزل ابدی‌اش رهنمون شد، راه و گاه خدایی جاوید و تنها راه و گاه جاودانگی است.

روزنامه جام جم