به گزارش جام جم آنلاین، تخلف در کمپهای اقامتی ترک اعتیاد غیر مجاز بیداد میکند. اما واقعیت این است که در برخی از کمپهای قانونی نیز درمان با شیوههای استاندارد و مناسب انجام نمیشود.
این روزها بسیاری از گردانندگان کمپهای ترک اعتیاد برای اینکه مشکلات اقتصادی خود را برطرف کنند. قانون را دور میزنند، برای نمونه اقدام به نگهداری از بیمارانی میکنند که با پای خودشان برای ترک اعتیاد روانه کمپها نمیشوند.
به عبارت دیگر این کمپها با کمک گرفتن از چند شخص قوی هیکل افراد معتاد را به زور به محل کمپ منتقل میکنند. مسالهای که با پروتکلهای درمان اعتیاد همخوانی ندارد، اما پاسخی است به نیاز برخی خانوادهها که سالهاست به آن توجهی نمیشود. به همین دلیل برخی از خانوادهها برای رهایی از اذیت و آزار شخص گرفتار اعتیاد دست به دامان مراکز اقامتی ترک اعتیادی میشوند که قانون را زیر پا میگذارند.
برای دنبال کردن سرنخ فعالیت غیر قانونی کمپهای ترک اعتیاد باید به چند سال پیش و زمانی بازگشت که مصرف مواد روانگردان در کشور افزایش یافت و خانوادهها برای درمان و نگهداری از مصرف کنندگان این مواد دچار مشکلات زیادی شدند. به عبارت دیگر وقتی به این نیاز برخی خانوادهها به شکل قانونی پاسخ داده نشد کمپهای ترک اعتیاد غیر مجاز مانند قارچ در مرکز و حاشیه شهرهای کوچک و بزرگ ایجاد شدند.
پس از رشد قارچ گونه این کمپها اما تصمیمهای مناسبی هم گرفته نشد، برای نمونه وزارت بهداشت و درمان که متولی سلامت کشور است، وظیفه ساماندهی و نظارت بر این مراکز را قبول نکرد.
عباس دیلمی زاده، مدیرعامل جمعیت خیریه «تولد دوباره» در این باره به جام جم آنلاین میگوید: توسعه بیرویه مراکز اقامتی در دهه گذشته اتفاق افتاد. اما به سازمان بهزیستی نیز کمک نشد تا بخش نظارتی خود را توسعه دهد و بتواند به درستی به فعالیت این کمپها نظارت کند.
آن طور که او توضیح میدهد حدود هزار مرکز مجاز ترک اعتیاد در کشور وجود دارد. اما امکانات کافی برای نظارت برآنها در اختیار سازمان بهزیستی نیست.
محمدرضا قدیرزاد، کارشناس و درمانگر اعتیاد نیز در این باره به جام جم آنلاین میگوید: سالها پیش وقتی کمپهای ترک اعتیاد مانند قارچ ایجاد شدند، وزارت بهداشت مسئولیت مدیریت این مراکز را قبول نکرد. این درحالی است که براساس قانون صدور مجوز برای مراکزی که ادعا میکنند، فعالیت درمانی انجام میدهند به عهده وزارت بهداشت و درمان است.
به این ترتیب وقتی وزارت بهداشت از زیر بار این وظیفه شانه خالی کرد و ستاد مبارزه با مواد مخدر این وظیفه را به عهده سازمان بهزیستی گذاشت. این درحالی است که سازمان بهزیستی نیز امکانات لازم را برای نظارت بر این مراکز را در اختیار ندارد.
وقتی از فعالیت کمپهای غیرقانونی سخن به میان می آید منظورفعالیت افرادی است که قانون را زیر پا میگذارند به همین دلیل نهادهایی مانند پلیس و قوه قضاییه باید با آنها برخورد کنند.
دیلمی زاده درباره فعالیت کمپهای غیر مجاز یا قانون شکنی در کمپهای مجاز میگوید: نیاز به استفاده از خدمات این مراکز در جامعه وجود دارد. برای نمونه برخی خانوادهها به دنبال راه حلی هستند تا از مشکلاتی که فرد گرفتار اعتیاد برای آنها ایجاد میکند، رهایی پیدا کنند، چراکه محلی برای نگهداری از این فرد ندارند. به همین دلیل ناچار از خدمات کمپهای غیر مجاز استفاده میکنند.
آن طور که او توضیح میدهد حدود 16سال است که سیستم بهداشتی و درمانی کشور به ویژه وزارت بهداشت و درمان که خود را متولی سلامت روان میداند نتوانسته به این نیاز جامعه پاسخ دهد.
مدیرعامل جمعیت خیریه «تولد دوباره» عنوان میکند: وقتی پاسخ مناسبی به این نیاز داده نمی شود یا استفاده از چنین خدماتی آنقدر گران است که بسیاری از خانوادهها توان پرداخت آن را ندارند، شرایط برای فعالیت کمپهای غیر مجاز فراهم میشود.
نگران کنندهتر اینکه کمپهای غیر مجاز ترک اعتیاد از سوی افرادی که تخصصی در این حوزه ندارند، ایجاد میشود.
در حالی که تبلیغات کمپهای ترک اعتیاد لاکچری فضای مجازی را پر کرده است و مدیران این مراکز از آخرین روشهای ترک اعتیاد و فضای مجلل کمپهایشان مانند استخر،سونا، سالن بیلیارد و... صحبت میکنند. کم نیستند خانوادههایی که به دلیل شرایط اقتصادی نامناسب نمیتوانند از خدمات کمپهای استاندارد استفاده کنند به همین دلیل آنها برای رهایی از فشاری که عضو درگیر اعتیاد به آنها تحمیل میکند دست به دامان کمپهای غیر مجاز میشوند. به این شکل فرد گرفتار اعتیاد برخلاف میل خودش به کمپ ترک اعتیاد منتقل میشود.
کارشناسان حوزه اعتیاد تاکید میکنند که در چنین مراکزی با خشونت با بیمار برخورد میشود و شرایط آنقدر نامناسب است که بسیاری از قربانیان از صحبت کردن در این خصوص امتناع میکنند.
دیلمیزاده با اشاره به اینکه مشکلات اقتصادی خانوادهها در این بین بسیار تاثیر گذار است، ادامه میدهد: برای پیشگیری از این مشکل بیمه درمان اعتیاد برای گروه نیازمند جامعه طراحی شده بود. اما برای اجرای آن اقدامات لازم صورت نگرفت و این بیتوجهی سبب ایجاد چنین مشکلاتی در جامعه شده است.
بیتوجهی به هزینههای درمان اعتیاد برای اقشار ضعیف جامعه اما پیامدهای دیگری نیز داشته است، برای نمونه این روزها برآورد میشود بیش از یکصدهزار معتاد بیخانمان در کشور وجود داشته باشد، افرادی که برای تامین نیازهای اولیه خود نیز با مشکل رو به رو هستند.
سعید صفاتیان، تحلیلگر حوزه اعتیاد در این باره به جام جم آنلاین میگوید: وزارت رفاه براساس قانون باید معتادان بیبضاعت را تحت پوشش برنامههای درمانی قرار دهد. اما به این مهم توجه نشده است.
به این ترتیب میتوان گفت بیتوجهی به نحوه درمان معتادان بیبضاعت سبب شده روند بیخانمان شدن آنها نیز سرعت بگیرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد