عکس | راز شعبه ۸۷

یک تیم از کارآگاهان اداره هفدهم پلیس آگاهی در ساختمان شعبه مستقر هستند و تعدادی از کارکنان این شعبه به خاطر اهمال و سهل انگاری بازداشت شده و تحقیقات از آنها ادامه دارد.

این در حالی است که مدتی قبل، دزدان قصد دستبرد به صندوق امانات بانک دیگری را داشتند که در آن سرقت ناکام مانده بودند. در حالى که بانک ملى اعلام کرده خسارت مشتریان جبران مى شود، کارشناسان معتقدند بر اساس قرارداد، بانک مسوولیت قانونى و قضایى در برابر این سرقت ندارد.

تحقیقات پلیسی براى دستگیرى دزدان در حالى ادامه دارد که به گفته عضو هیات مدیره بانک ملى، سارقان حرفه اى بوده و با تجهیزات کامل، وارد بانک شده و صندوق ها را خالى کرده‌اند.

به گزارش خبرنگار «جام‌جم»، دزدان حرفه‌ای، روز یکشنبه ۱۵ خرداد امسال وارد بانک ملی شعبه دانشگاه شده و این سرقت بزرگ را رقم زدند. بخش نگهبانی مقابل در ورودی ساختمان در طبقه همکف قرار دارد که همیشه نگهبانی در آن حضور دارد. دزدان برای این‌که بتوانند خود را به طبقه منفی یک برسانند، از مسیر دیگری وارد شعبه شده بودند که ورود از طریق ساختمان‌های اطراف یا ورودی ماشین روی ساختمان، دو احتمال مورد بررسی پلیس است. شیوه سرقت نشان می‌دهد، دزدان با این شعبه آشنا بوده و به احتمال زیاد پیش از این به آنجا مراجعه و محل را بررسی کرده بودند. سارقان همچنین دوربین‌ها و دستگاه ضبط فیلم را تخریب و سرقت کردند تا ردی از خود باقی نگذارند.

رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ در گفت‌وگویی کوتاه با جام‌جم، بدون اشاره به مسیر ورود سارقان به بانک گفت: «دزدان از روش تخریب استفاده کرده و کلیدی برای باز کردن در نداشته‌اند. آنها وارد طبقه منفی یک که مخازن در آن قرار داشت، شده و حدود ۲۴۰ صندوق را تخریب و از ۱۵۰ صندوق، سرقت کرده‌اند.» البته بانک ملی دیروز و دو روز بعد از سرقت از تخریب ۱۶۸صندوق امانت خبر داد و اشاره‌ای به میزان سرقت نکرد.

به گفته سرهنگ ولیپور، تعدادی از کارمندان بانک به خاطر اهمال و قصور دستگیر شده‌اند که تحقیقات از آنها ادامه دارد.

رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ درباره شنیدن صدای آژیر خطر و بی‌توجهی به آن گفت: «خبر منتشر شده درباره به صدا در آمدن آژیر خطر یا ارسال هشدار به رئیس بانک صحت ندارد.»

ردپای دزدان در سرقتی دیگر

همزمان با شروع تحقیقات پلیسی‌، ماموران متوجه شدند در تعطیلات عید فطر هم دزدان وارد یکی از بانک‌های دولتی در حوالی دروازه‌دولت تهران شده اما در این سرقت ناکام مانده بودند. در این سرقت ناکام، سارقان شبانه و از محوطه پشتی بانک وارد ساختمان شدند. آنها تجهیزات امنیتی را از کار انداخته بودند. داخل بانک را به هم نریخته و هدفشان صندوق‌های امانات بود.همچنین معلوم شد سارقان با دستگاه‌‌های فرز و هوابرش، ابتدا قفل و بخشی از در آهنی منتهی به بخش صندوق امانات را بریده بودند اما موفق نشدند وارد شوند و ناکام ماندند.

دومین سرقت؛ باز هم تعطیلات

سارقان که اعضای یک باند حرفه‌ای هستند‌، پس از ناکامی در سرقت اول، بانک ملی شعبه دانشگاه را برای اجرای دومین سرقت خود انتخاب کردند. نقشه‌ای که این بار با موفقیت همراه بود. سارقان روز یکشنبه ۱۵ خرداد با تخریب دیوار، وارد محوطه بانک شده و خود را به طبقه منفی یک رسانده و با خونسردی، درهای ورودی را باز کرده و خود را به محوطه صندوق امانات رسانده‌اند. آنها سپس در حالی ۲۵۰‌صندوق را باز کردند که داخل ۱۶۲صندوق، اموال قیمتی بود. آنها جعبه‌های طلا، اسناد، مدارک و دسته چک‌ها را سرقت نکرده بودند. این موضوع، مهر تائیدی بر حرفه‌ای بودن دزدان بود. آنها می‌دانستند سرقت اسناد و مدارک می‌تواند احتمال دستگیری آنها را افزایش دهد.

دزدان، حرفه‌ای بودند

حسن مونسان‌، عضو هیات‌مدیره بانک ملی دیروز جزئیاتی از نحوه ورود دزدان به بانک و سرقت از صندوق امانات را تشریح کرد و گفت: دزدان، حرفه‌ای و با تجهیزات پیشرفته بودند. آنها بعد از ورود به ساختمان با دستگاه برش و دیلم درها را باز کرده و بعد از ورود به مخزن، با دیلم صندوق‌ها را باز کرده‌اند. در این شعبه، هزار صندوق امانات وجود دارد که سارقان، ۲۵۰ صندوق را تخریب کرده‌اند. داخل ۱۶۲ صندوق، اموال امانی مشتریان و بقیه خالی بوده است.

وی درباره علت به صدا در نیامدن آژیر خطر گفت: سارقان، تیمی حرفه‌ای بوده‌اند و سیستم‌ها را از کار انداخته بودند. دیروز وقتی از سرقت با‌خبر شدیم، صورت‌برداری را آغاز کردیم. سپس با مشتریان تماس گرفتیم و آنها را به شعبه دعوت کردیم. خسارت مشتریان با نظارت قضایی پرداخت خواهد شد. مونسان درباره دستگیری تعدادی از کارکنان بانک گفت: تمام همکاران در شعبه حضور دارند و اگر درون سازمان، خلایی وجود داشته باشد‌، برخورد می‌شود.

سردرگمی مشتریان

بانک ملی شعبه دانشگاه، این روزها میزبان مشتریان نگرانی است که با اعتماد به امنیت بانک، پول، طلا، ارز، اسناد و مدارک خود را در صندوق امانات آنجا به امانت گذاشته‌اند. آنها وقتی به بانک می‌آیند، هنوز امید دارند صندوق آنها جزو صندوق‌های مورد دستبرد قرار گرفته، نباشد. یکی از آنها، زن جوانی است که اصرارهایش برای رفتن به مخزن و دیدن صندوقش بی‌فایده است و نگهبان بانک به او می‌گوید: «به ما هم اجازه نمی‌دهند به آنجا برویم. ماموران آگاهی آنجا به دنبال سرنخ‌ها هستند.»

با این زن همکلام می‌شویم که می‌گوید: «وقتی می‌خواستم اینجا صندوق بگیرم، اطمینان دادند نکات امنیتی رعایت شده اما به‌راحتی مورد دستبرد قرار گرفته است. خواهرم چند سکه داده بود تا برایش نگه دارم که در صندوق گذاشتم اما حالا باید به خاطر سهل‌انگاری بانک، تاوان بدهم.»

یکی دیگر از مشتریان گفت: «تعدادی سکه، طلاهای همسرم و خانواده‌ام، دلار و... که ارزش میلیاردی داشت را داخل صندوق این بانک گذاشته بودم. چند ماه قبل، دزد به خانه‌مان زد اما اموال زیادی سرقت نکرد به همین علت ترسیدم و اموال با‌ارزش کم‌حجم را در صندوق امانات بانک گذاشتم. بانک اموال ما را بیمه نکرده و حتی نمی‌داند داخل صندوق‌ها چه اموالی گذاشته‌ایم. الان چطور می‌خواهد خسارت ما را برآورد کند؟»

مردی که خودش کارمند بازنشسته بانک است، ادامه می‌دهد:« باز کردن درها و ورود به مخزن صندوق امانات، کار راحتی نیست و اگر حرفه‌ای نباشید چند روز طول می‌کشد. اعضای این باند خیلی حرفه‌ای بوده‌اند. »

زنی که به‌تازگی پول و طلاهایش را در این صندوق گذاشته، می‌گوید: «‌چون مشتری خاص نبودم، این شعبه را انتخاب کردم و ۱۲میلیون تومان حساب قرض‌الحسنه باز کرده و اجاره می‌دادم. به اداره حقوقی بانک در میدان هفت‌تیر رفتم و خواستار جبران خسارت شدم.»

بانک، مسؤولیت قانونی و قضایی ندارد

نکته‌ای که مشتریان بانک ملی شعبه دانشگاه بر آن تاکید دارند، بی‌اطلاعی بانک از محتویات صندوق‌هاست. آنها می‌گویند: «بانک نمی‌داند ما داخل صندوق‌ها چه گذاشته‌ایم. حالا چطور می‌خواهد، به ما خسارت بدهد؟» این موضوعی است که دیروز فرشید فرحناکیان، حقوقدان و محمدرضا جمشیدی، دبیر کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی به آن واکنش نشان دادند.

محمدرضا جمشیدی در این باره به ایسنا گفت: «به دلیل این‌که فقط مشتری از محتوای داخل صندوق اطلاع داشته و بانک بی‌اطلاع است و اثبات میزان و ارزش محتوای صندوق توسط مشتری تقریبا غیرممکن است، بیمه و بانک نمی‌توانند خسارت وارده را بپردازند مگر این‌که مشتری با بانک مربوط به توافق برسد.»

اقدام فراقانونی و قضایی بانک

فرشید فرحناکیان در این‌باره به جام‌جم گفت: «‌بانک‌ها با خصوصیات و شرایط از‌ پیش‌تعیین‌شده‌ای صندوق امانات بانک‌ها را در قالب «قرارداد اجاره» به مشتری واگذار می‌کنند، مانند باز کردن حساب که در آن قراردادی را امضا می‌کنید و همه بندهای آن را قبول می‌کنید. اگر هم بندی را قبول نداشته باشید، می‌گویند برو جای دیگر حساب باز کن. متاسفانه در سایت بانک‌ها درباره شرایط استفاده از صندوق امانات، توضیحات کاملی داده نشده است. »

وی ادامه داد:« بانک‌ها بدون اطلاع‌رسانی صریح و شفاف و در میان شرایط از‌ پیش ‌تعیین‌شده قرارداد اجاره صندوق امانات خود، هر نوع مسؤولیت راجع به محتویات صندوق و زیان‌های وارده به آن را از خود سلب می‌کنند. بانک‌ها در این خدمت صرفا صندوقی را به مشتری اجاره می‌دهند و محتویات صندوق امانت، بر‌خلاف عنوانش، «امانت» نزد بانک‌ها محسوب نشده و مسؤولیتی بابت رد آنها برای بانک‌ها وجود نخواهد داشت. البته از این نظر هم که فقط مشتری اجاره‌کننده از محتویات صندوق مطلع است دلیل وضع چنین شرطی توسط بانک‌ها نیز غیرمنطقی نمی‌نماید. بر همین استدلال نیز شرکت‌های بیمه نیز از بیمه این صندوق‌ها معذور هستند.»

فرحناکیان درباره ادعای بانک ملی برای جبران خسارت تحت نظارت قضایی هم گفت: «‌بانک از نظر قانونی و قضایی مسؤولیت برای جبران خسارت ندارد و اقدام بانک برای جبران خسارت، اقدامی فراقانونی و قضایی است.»

این در حالی است که روابط‌عمومی بانک ملی دیروز اعلام کرد برای جبران خسارت مشتریان، هماهنگی‌های لازم با مقامات قضایی برای تعیین بازپرس ویژه به منظور حضور در محل و رسیدگی به درخواست‌های متقاضیان به عمل آمده و با هماهنگی مقام قضایی و در اسرع وقت نسبت به جبران کامل بهای اموال مسروقه اقدام خواهد شد.

نقشه و ماکت بانک در دسترس

بانک ملی شعبه دانشگاه، سال ۱۳۳۷ و توسط یورن اوتزن، معمار نامدار دانمارکی و خالق اپرای سیدنی طراحی شد.

اوتزن در سفرهایی که به ایران داشت بر مراحل ساخت آن نظارت می‌کرد. بعد از ساخت این ساختمان از آن به‌عنوان یکی از شاهکارهای اوتزن نام برده شد.

سال ۱۳۹۴، تغییرانی در بنا و برخی بخش‌های داخلی آن انجام شد که البته با اعتراض دانشجویان معماری از ادامه آن جلوگیری به‌عمل‌آمد.

طبقه منفی یک این بانک در حالی به‌عنوان مخزن صندوق امانات در نظر گرفته شده است که با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت به‌راحتی می‌توان به ماکت و نقشه آن دسترسی پیدا کرد.

محمد غمخوار و معصومه ملکی - گروه حوادث روزنامه جام جم