چرا باید نگران افزایش شیوع اعتیاد در بین دانش آموزان بود؟
با توجه به مسائلی که در کشور افغانستان شاهدش هستیم. به نظرشما چه تغییراتی در حوزه اعتیاد اتفاق می‌افتد؟
با توجه به اینکه طالبان ادعا کرده است که مانع کشت خشاش می‌شود می‌توان گفت شاهد تغییراتی درالگوی مصرف خواهیم بود.
چه تغییراتی اتفاق می‌افتد؟
به احتمال زیاد شاهد کاهش مصرف مواد مخدر سنتی و افزایش مصرف مواد مخدر صنعتی خواهیم بود. به این شکل دچار چالش با مواد صنعتی خواهیم شد، چراکه عوارض مصرف آن بیشتر و درمان آن ساخت‌تر است.
برای اینکه غافلگیر نشویم چه برنامه‌ای دارید؟
نباید دلخوش باشیم که طالبان گفته دیگر خشخاش کشت نمی‌کند، چراکه بازار مواد مخدر وجود دارد و تغییر الگوی مصرف در این بازار اتفاق می‌افتد. بنابراین باید پروتکل‌ها را تغییر داد، زیرا در غیر این صورت اختلال روان بین گرفتاران اعتیاد بیشتر می‌شود و برای درمان آنها دچار چالش خواهیم شد.
به نظر می‌رسد به این شکل تعداد معتادان تزریقی کشور بیشتر شود، سال 88 گفته بودید که 65درصد معتادان کشور تزریقی هستند. این آمار اکنون تغییر کرده است؟
براساس شواهدی که در کمپ‌ها شاهد آن هستیم این میزان کاهش پیدا کرده است و بیشتر افراد به سمت مصرف تدخینی رفته‌اند.
می‌گویید تعداد معتادان تزریقی کشور کم شده است. اما شاهد هستیم که اتفاق مثبتی در حوزه اعتیاد نیفتاده است. بر چه اساسی از کاهش تعداد معتادان تزریقی خبر می‌دهید؟
آمار مراجعه به مراکز خدماتی بهزیستی این را نشان می‌دهد. برای نمونه سال گذشته 18هزار و 253 نفر به مراکز کاهش آسیب بهزیستی مراجعه کردند.
منظورتان این است که تعداد معتادان کشور کم شده؟
نه. توجه داشته باشید ما ادعا نمی‌کنیم که تعداد معتادان کم شده است. در واقع آمار معتادان تزریقی به دلیل تغییر در الگوی مصرف مواد و روش مصرف و دسترسی به مواد مخدر تغییر کرده است.
اما این روزها ما در جامعه معتادان بی‌خانمان بیشتری می‌بینیم. افرادی که به نظر می‌رسد بیشتر آنها به دلیل شرایط نامناسب به سمت الگوهای پرخطر مصرف مواد سوق داده شدهاند.
باید توجه داشته باشید که همه این افراد به تزریق مواد مخدر رو نمی‌آورند، چون هر نوع مواد مخدری را نمی‌توان تزریق کرد. در این بین مسائل مختلفی نیز سبب بی‌خانمان شدن معتادان می‌شود. برای نمونه برخی خانواده ها دیگر از پس هزینه‌های چنین عضوی بر نمی‌‌آیند.
درباره تعداد معتادان بی‌خانمان نیز اعداد مختلفی مطرح شده است، بالاخره کدام عدد درست است؟
جمع کل را نمی دانم. اما در مراکزی مانند ماده 16 سازمان بهزیستی سال گذشته 87هزار و 775نفر تحت پوشش بوده‌اند.
از این تعداد چند نفر زن بودند؟
3504 نفر زن بوده اند.
به نظر می‌رسد برنامه‌ها برای بازگشت این افراد به جامعه راه به جایی نمی‌برد، چرا در چرخه شکست افتاده‌ایم؟
تا مشکل حمایت اجتماعی،اشتغال و حرفه آموزی و بازگشت به خانواده را حل نکنیم. این سیکل برگشت به کمپ‌ها ادامه پیدا می‌کند.
سال گذشته چند نفر به شکل خود معرف به مراکز درمانی بهزیستی مراجعه کرده‌اند؟
315هزار و 866 نفر مراجعه کرده‌اند.
چه تعداد زن بوده‌اند؟
از این تعداد10هزار و 278 نفر زن بوده‌اند.
تعداد زنان گرفتار اعتیاد چقدر افزایش پیدا کرده است؟
تعداد زنان گرفتار اعتیاد افزایش یافته ،چون طبیعی است که با ورود آنها به جامعه تعداد بیشتری درگیر چنین مسائلی شوند.
عواملی که باعث اعتیاد زنان می‌شود چه تغییراتی کرده است؟
قبلا می‌گفتیم بیشترین علت اعتیاد زنان، پدر یا همسر معتاد است. اما این روزها باید گفت در محیط دانشگاه و محیط کار و محل‌هایی مانند آرایشگاه نیز این مسائل وجود دارد.
چند درصد از معتادان کشور زن هستند؟
نمی‌توان گفت، چون پژوهش جامعی در این خصوص انجام نشده است.
چرا در این حوزه آمار مناسبی در دسترس نیست؟
نباید فراموش کرد که بسیاری از معتادان پنهان هستند و امکان برآورد دقیقی از جمعیت آنها وجود ندارد. علاوه بر این چون سامانه یکپارچه درمان وجود ندارد، نمی‌توان اطلاعات مناسبی به دست آورد.
به نظر می‌رسد جوانان این روزها راحت‌تر به مصرف اعتیاد رو می‌آورند. چه شرایطی سبب این تمایل شده است؟
چون شرایط تفریح برای جوانان مهیا نیست، هزینه‌های تفریح و ورزش افزایش پیدا کرده است. نتایج تحقیقات انجام شده بین جوانان نشان می‌دهد، بیشترین مسائلی که سبب می‌شود آنها به مصرف مواد رو بیاورند؛ سطح رفاه زندگی، اوقات فراغت و مسائل فرهنگی است. به عبارت دیگر مدتی پیش می‌گفتند زغال خوب، اکنون می‌گویند شرایط خاص اجتماعی.
سال گذشته چند نفر با خط ملی‌اعتیاد تماس گرفتند؟
471هزار نفر.
این آمار نسبت به سال 99 چه تغییری کرده است؟
کاهش پیدا کرده است، سال 99 حدود 489 هزار نفر تماس گرفته بودند.
علت کاهش تماس‌ها چه بوده است؟
به نظر می‌رسد شیوع کرونا بی‌تاثیر نبوده است، چون سبب شده بچه‌ها به مدرسه نروند و به این شکل والدین دغدغه اعتیاد فرزندانشان را کمتر داشته باشند.
چند درصد از تماس گیرندگان زن بوده‌اند؟
79درصد.
چند درصد ازبانوان تماس گیرنده مصرف کننده مواد مخدرهم بوده‌اند؟
43درصد آنها مشکل اعتیاد داشته‌اند.
افرادی که با سامانه ملی اعتیاد تماس می‌گیرند درباره چه مسائلی بیشتر سوال می‌کنند؟
به ترتیب درباره پیشگیری از اعتیاد، درمان آن و در نهایت ارجاع افرادی که گرفتار شدهاند.
سال گذشته بیشترین سوال خانواده‌ها درباره چه مواد مخدری بوده است؟
39درصد تماس گیرندگان درباره گل، 36 درصد درباره تریاک،31 درصد درباره شیشه ، 18 درصد درباره حشیش و 3درصد درباره هروئین پرسیده بودند.
از علمکرد شهرداری در جمع آوری معتادان بی‌خانمان رضایت دارید؟
بحث فقط شهرداری نیست، دستگاه‌هایی که باید با هم همکاری کنند بخوبی عمل نمی‌کنند.
الگوی مصرف مواد مخدر در کشور چه تغییراتی کرده است؟ آیا هنوز تریاک پرمصرف‌ترین مواد مخدر است؟
بله هنوز تریاک است و بعد ازآن هروئین قرار دارد. نباید فراموش کرد که این الگو تغییر می‌کند.
مهدی‌آیینی - خبرنگار جامجم آنلاین
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
