گفت‌وگوی جام‌جم با بهمنی به‌مناسبت سالروز تولد ۸۰ سالگی او

محمدعلی بهمنی در گفتگو با جام جم : ترانه‌های امروز، شبیه جوک شده‌اند

وقتی درباره غزل امروز صحبت می‌کنیم، اتفاقی که برای غزل بعد از نیما رخ داده، دو بزنگاه پررنگ و پرجلوه در این مسیر وجود داشته که زمینه تداوم غزل فارسی را فراهم کرده‌ است.
کد خبر: ۱۳۶۲۲۷۳
اولین بزنگاه پر جلوه بعد از تغییراتی که در شعر شهریار و دیگر شاعرانی که تقریبا با نیما همدوره بوده‌اند، رخ داد. اواخر دهه ۴۰ و اوایل دهه ۵۰ اتفاقاتی رخ داده که بعدها ماهیت غزل را تغییر داده‌است. در این دهه شعرایی که خطر کردند و به ذهن و قریحه و قلم خود اجازه دادند از شرایط معمول غزل فاصله بگیرند با چند اسم مواجه می‌شویم که چند نفرشان تاثیر زیادی در غزل تاثیر داشتند؛ از جمله منوچهر نیستانی که از اولین‌ها بود و بعد حسین منزوی، سیمین بهبهانی و محمدعلی بهمنی.
بهمنی شاید در مقایسه با منزوی که اولین مجموعه شعرش را ابتدای دهه ۵۰ منتشر می‌کند، غزل‌های کمتری داشته‌ باشد اما در همان دوران که منزوی غزل را به شیوه نو تجربه می‌کرد، بهمنی هم با غزل‌هایی مثل «از زندگی، از این همه تکرار خسته‌ام» داشت به سمت غزل نو حرکت می‌کرد.
در بزنگاه اول نام محمدعلی بهمنی وجود دارد. در دومین بزنگاه نیز بهمنی حضور دارد. بعد از انقلاب مسیر شعر عوض می‌شود چون شرایط اجتماعی تغییر کرده‌ است و جنگ تحمیلی رخ می‌دهد و همه چیز دچار تغییر می‌شود.
دومین بزنگاه در نیمه‌های دهه ۷۰ برای غزل رخ می‌دهد که چند سالی از پایان جنگ تحمیلی گذشته و جامعه سعی می‌کند به شرایط عادی برگردد و دوباره به دلیل انتشار مجلات و بحث این‌که آیا غزل توان تداوم دارد یا نه، ماجرای انتخاب دوباره شکل از شعر، ماجرای حسی می‌شود و طبیعی است در این دوره حضور پررنگ داشت شیوه‌های نوتر غزل که البته ادعای مدرن‌تر بودن هم داشتند که البته الزاما این طور نیست.
منتشر شدن دوباره مجموعه‌های حسین منزوی و محمدعلی بهمنی پس از دهه ۵۰ در سال‌های ۶۳ و دیده نشدن این دو مجموعه و انتشار دوباره دو مجموعه از این دو چهره در دهه ۷۰؛ دو نام در تعیین مسیر غزل امروز نسل ما و نسل‌های پیش از ما موثر بودند و آن دو نام، محمدعلی بهمنی و حسین منزوی بود که باعث شدند بسیاری از شاعران به سراغ غزل بروند و تداوم غزل را به معنایی که امروز می‌شناسیم کمک کنند.
به دو دلیل محمدعلی بهمنی یکی از آن نام‌هاست. یکی این‌که ارتباط شعر او با مخاطب بسیار راحت است. دلیل دوم نیز در اواسط دهه هفتاد اتفاق افتاد، هرچند در ظاهر اتفاقی معمولی بود اما بسیار موثر بود. بهمنی در آن زمان کنگره‌های شعر و داستان جوان را به راه انداخت که چندسالی نیز ادامه پیدا کرد. هرچند کنگره‌ها موضوعی نبودند و روال و خط مشخصی نداشتند اما کنگره‌ها چندسال تداوم داشتند و نسل جوان غزل جانی تازه‌ گرفت.
 
غلامرضا طریقی-شاعر و نویسنده / روزنامه جام جم 
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها