چالش سبک زندگی در تعطیلات

به ‌عقیده پژوهشگران «انجمن قلب آمریکا» خطر بروز سکته قلبی در بسیاری از مردم به‌دلیل انتخاب الگوهای ناسالم در طول تعطیلات افزایش می‌یابد. با شناخت این الگوها می‌توان راهکارهایی برای عبور از این وضعیت پیدا کرد و برنامه‌های بهتری داشت.

دست‌تان را مشت کنید. حالا به اندازه قلب‌ خودتان خوب نگاه کنید. به نسبت اندازه کل بدن شما کوچک است؛ نه؟ همین اندام کوچک، تحمل چه‌ حجم بار روانی و جسمی را دارد؟ بنابراین هر محرک ناگهانی یا تدریجی و آزاردهنده‌ای می‌تواند در عملکرد آن اختلال ایجاد کند یا به‌طورکلی آن را از حرکت نگه‌دارد. در ادامه ببینیم چه عواملی در تعطیلات می‌توانند حال این اندام کوچک را خراب کنند و چه راهکارهایی می‌توانند جان قلب را از فشار تعطیلات نجات دهند.

آرام باشید! تعطیلات نزدیک است

شاید باور نکنید اما شروع تعطیلات همیشه با حدی از استرس و اضطراب همراه است. دلایل متعددی هم برای آن عنوان می‌کنند که از آن جمله می‌توان به هزینه‌کردن برای تعطیلات و کاهش پس‌انداز (خریدهای مختلف، سفر و ...)، تغییر در روند عادی زندگی، معاشرت با افراد جدید، بی‌برنامگی و اجبار به ماندن در خانه ، کاهش تحرک بدنی، افزایش وزن، جروبحث‌های میان زوج‌ها و ... همگی از عوامل ایجاد استرس و اضطراب است.

مداوا کنیم

تمام نمی‌شود: چرا فکر می‌کنیم تعطیلات یعنی رسیدن به آخر دنیا؟! براساس همین تفکر اشتباه حتی آنچه را که نباید می‌خریم. به این ترتیب علاوه‌بر استرس خرید، استرس هزینه‌های اضافی را نیز داریم. پس به‌اندازه خرید کنید.

برنامه‌ریزی کنید: در بسیاری از کشورها با شیوع سویه جدید کرونا (امیکرون) مجددا قرنطینه اعلام شده است. امیدواریم پایان موج ششم کرونا در ایران، آخرین موج بوده باشد اما در صورت اعمال محدودیت‌ها و فاصله‌گذاری اجتماعی، برای گذر از بطالت و در خانه ماندن و بی‌برنامگی، تنها راهکار، برنامه‌ریزی است.

مثل روزهای عادی: سعی کنید، حداقل چند روز پس از شروع تعطیلات، روند عادی زندگی را آغاز کنید.

به‌ موقع ورزش کنید، به‌موقع وعده‌های غذایی را مصرف کنید و ساعت‌هایی از روز را به کارهای موردعلاقه خود بپردازید.

حتی تا آشپزخانه: اگر آدم پرکاری باشید، تعطیلات آهنگ زندگی شما را تغییر داده و کندشدن روند زندگی، کاهش تحرک بدنی و احتمالا خوابیدن به مدت طولانی باعث کسلی، اضطراب و استرس می‌شود بنابراین سعی کنید به‌هر بهانه کوچکی، از جا بلند شوید و حرکت کنید.

ارتباط نگیرید: از معاشرت‌هایی که خوشایند شما نیست-حتی به صورت تلفنی- پرهیز کنید.

سکون و سکوت خوب نیست

تعطیلات برای بسیاری مساوی است با سکون مطلق! برای بعضی دیگر با کم‌حرفی، فرورفتن در خود، کاهش معاشرت و فعالیت‌های طبیعی همراه است. کاهش تحرک بدنی از عوامل مهم افزایش‌وزن و افزایش خطر بروز مشکلات قلبی ــ عروقی است. کاهش ارتباط با دیگران، کم‌حرفی، سکوت و فرورفتن در خود ــ به‌ویژه به دلیل قرنطینه ــ خطر بروز بیماری‌های قلبی، ناشی از فشار روانی را افزایش می‌دهد.

مداوا کنیم

از همان تخت: کافی است پیش از بیرون آمدن از رختخواب، چند حرکت ورزشی انجام دهید. همین‌قدر هم می‌توانید جسم و روان را از سکون خارج کنید.

در همان خانه: فقط به یک برنامه ورزشی خوب نیاز دارید. کافی است در اینترنت جست‌وجو و چند برنامه ورزشی پیدا کنید. بعضی از این برنامه‌ها به شکل گروهی از طریق فضای مجازی نیز قابل انجام است. بنابراین کمی در فضای مجازی گشت بزنید و یکی از این برنامه‌ها یا صفحه‌ها را پیدا کنید و با آنها همراه شوید.

با برنامه خود: اگر حوصله همراهی با دیگران را ندارید، برای خودتان برنامه اختصاصی داشته باشید. کتاب، فیلم، سینمای خانگی، بازی‌‌های رایانه‌ای و هر کاری که بتواند شما را از فضای سکوت و سکون خارج کند، خوب است.

الگوی تازه را امتحان نکنید

بسیاری از افراد در طول تعطیلات عادت‌های سالم را کنار گذاشته و بعضی دیگر علاوه‌بر این کار، چند عادت نادرست را هم جایگزین می‌کنند. برای مثال ورزش را کنار گذاشته و علاوه‌برآن مصرف سیگار، غذاها و نوشیدنی‌های ناسالم را جایگزین می‌کنند. تغییر در ساعت خواب و بیداری، شب‌زنده‌داری و ... از دیگر مواردی است که به سلامت قلب آسیب وارد می‌کند.

مداوا کنیم

تازه‌ها خوب نیست: حتی اگر تصمیم به شروع هیجانی تازه دارید! این کار را به بعد از تعطیلات موکول کنید. از تغییر در الگوی زندگی خود به‌ویژه در تعطیلات که امکان دسترسی به پزشک کمتر است، پرهیز کنید.

به‌اندازه باشید: درست است که تعطیلات با تغییر در زمان خواب و بیداری همراه است اما سعی کنید این زمان را زیاد تغییر ندهید. کم یا بی‌خوابی، فشار زیاد به سلامت قلب و مغز وارد می‌کند.

گوارش مختل می‌شود

در طول تعطیلات، به‌ویژه در روزهای نخست، همه برنامه‌ها تغییر می‌کند و برنامه غذایی، نخستین آنهاست. تغییر در رژیم غذایی، مصرف موادغذایی و نوشیدنی‌های نامناسب، ساعت نامناسب مصرف موادغذایی، کاهش تحرک بدنی و اختلال در هضم، بروز یبوست یا اسهال و مشکلات معده ازجمله مشکلاتی است که معمولا در طول تعطیلات بروز می‌کنند.

مداوا کنیم

مصرف سبوس: مصرف غلات و حبوبات سبوس‌دار، نان سبوس‌دار، عدسی، سوپ، آش و ... می‌توانند مشکل یبوست را برطرف کنند. از سوی دیگر مصرف این خوراکی‌ها می‌تواند به پر شدن حجم معده و جلوگیری از افزایش وزن و جلوگیری از آسیب به قلب و رگ‌ها موثر باشد.

مصرف فیبر: مصرف انواع میوه و سبزی بسیار مفید است. این خوراکی‌ها علاوه‌بر تامین آنتی‌اکسیدان‌ها و جلوگیری از بیماری‌های قلبی ــ عروقی، باعث افزایش ایمنی بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری می‌شود. فیبر موجود در این خوراکی‌ها مانع یبوست ناشی از کم‌تحرکی در طول تعطیلات می‌شود.

نوشیدن آب: در طول تعطیلات به‌قدری نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های مختلف در دسترس خودمان قرار می‌دهیم که نوشیدن آب را فراموش می‌کنیم. سلامت قلب و رگ‌ها به دریافت میزان کافی آب وابسته است. بنابراین نوشیدن آب کافی را فراموش نکنید. مصرف آب کافی، خطر یبوست و اختلال در عملکرد دستگاه گوارش و کلیه‌ها را نیز کاهش می‌دهد.

زمان‌شناس باشید: سعی کنید ساعت مصرف وعده‌های اصلی غذا را زیاد تغییر ندهید؛ این نکته به‌ویژه درباره وعده شام بسیار مهم است. بسیاری از سکته‌های قلبی در ساعت‌های نخست بامداد و در اثر مصرف خوراکی‌ها یا ساعت نادرست مصرف شام اتفاق می‌افتد. بنابراین بهتر است از ساعت 8 شب به بعد، شام مفصل نخورید و به سلامت قلب خود فکر کنید.

نشانه‌ها را بشناسید

معده‌درد و درد قلبی، معمولا با هم اشتباه گرفته می‌شوند. بنابراین بهتر است نشانه‌های حمله قلبی را بشناسید تا در صورت بروز آن در طول تعطیلات، آن را با درد معده اشتباه نگرفته و سریعا به اورژانس مراجعه کنید. بارزترین نشانه‌های حمله قلبی عبارتند از:

احساس ناراحتی در قفسه سینه: شامل فشار، سوزش یا سنگینی، تنگی و درد

احساس ناراحتی و ناآرامی در نیم‌تنه بالایی: شامل گردن، فک، کتف، بازو و کمر، تعرق، تنگی نفس، سرگیجه و حالت تهوع.

مهتاب خسروشاهی - سلامت / روزنامه جام جم