واکسن جدید برای تمام کروناویروس‌ها روی موش ها جواب داد

به گزارش جام‌جم آنلاین به نقل از آی‌اف‌ال ساینس، پس از شیوع اولیه سارس در اوایل دهه ۲۰۰۰، ویروس‌شناسان دریافتند که به زودی احتمالا با نمونه‌های قوی‌تری از این ویروس روبه‌رو خواهیم شد. از آنجا که ما نمی‌توانیم از جزئیات آنچه که با آن قرار است روبرو شویم اطلاع داشته باشیم، تنها گزینه این بود که راهی برای واکسیناسیون علیه ویژگی مشترک همه ویروس‌های خانواده کرونا پیدا کنیم؛ شبیه کاری که برای ساخت واکسن مشترک میان انواع سویه‌های ویروس آنفلوانزا انجام می‌شود.

اگرچه چند تیم در این زمینه تحقیقات گسترده‌ای انجام دادند، اما تأمین‌کنندگان منابع مالی فوریت این تحقیقات را درک نکردند و به دلیل عدم حمایت، این تحقیقات به آرامی پیش رفت یا متوقف شد. اکنون این شرایط به کلی تغییر کرده است و یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه اوزاکا موفق شده است در این راستا گام بزرگ رو به جلو بردارد و نتایج تحقیقاتش را در مجله پزشکی اکسپریمنتال مدیسین منتشر کرده است.

پروفسور توموهیرو کوروساکی در این رابطه بیان می‌کند: «با توجه به اینکه همه‌گیری‌های قبلی کروناویروس مانند سارس-کوو-۱ و مرس-کوو به دلیل انتقال کروناویروس حیوانی به انسان رخ داده‌اند، احتمال ظهور ویروس‌های مشابه در آینده تهدید قابل توجهی برای سلامت عمومی جهان است، حتی اگر برای ویروس‌های فعلی به واکسن‌های مؤثری مجهز شویم.»

واکسن‌های کووید-۱۹ به طور عمومی پروتئین سنبله که نقش مهمی در ورود ویروس به سلول‌های انسانی دارد را مورد هدف قرار می‌دهند. با این حال، پروتئین سنبله از دو بخش تشکیل شده است: بخش هسته‌ای و بخش سر. هسته در همه ویروس‌های کرونا مورد بررسی تقریباً ثابت است، در حالی که بخش سر سنبله در سارس-کوو-۲ در مقایسه با سایر ویروس‌های کرونا متفاوت است. بدتر از آن، بخش سر بین انواع مختلف کووید-۱۹ نیز تا حد زیادی تغییر کرده است و به همین خاطر اثر واکسن‌هایی که در برابر انواع اولیه طراحی شده‌اند را تضعیف کرده است و دست‌آویزی برای گروه‌های ضد واکسن شده است.

واکسنی که بتواند تولید آنتی‌بادی علیه هسته را تحریک کند می‌تواند ما را در برابر همه گونه‌های کووید-۱۹، ویروس سارس اولیه در صورت بازگشت و مرس که به صورت دوره‌ای در حال بازگشت است، محافظت کند. خوشبینانه، این واکسن احتمالا برعلیه ویروس‌های احتمالی بعدی نیز مؤثر خواهد بود.

با این حال، تولید چنین واکسنی کار ساده‌ای نیست. سیستم ایمنی بدن به قدری مشغول پاسخ به سر سنبله است که تعداد کمی آنتی‌بادی علیه بخش هسته توسط واکسن‌های موجود تولید می‌شود. کوروساکی با تولید پروتئین‌های سارس-کوو-۲ که سر آن‌ها با مولکول‌های قند پوشیده شده است تلاش کرد تا این مشکل را حل کند.

هنگامی که کوروساکی موش‌ها را با این واکسن‌های سنبله با روکش قند ایمن‌سازی کرد، میزان تولید آنتی‌بادی‌های علیه بخش سر افزایش یافت. هنگامی که این موش‌های ایمن شده در معرض ویروس سارس-کوو-۲ قرار گرفتند، آنتی‌بادی‌های تولید شده همچنان برای جلوگیری از ورود ویروس به سلول‌های آن‌ها مؤثر عمل کردند.

مهم‌تر این که، این موش‌ها همچنین در برابر سارس-کوو-۱ و سه ویروس کرونای دیگر که خفاش‌ها و پنگولین‌ها را آلوده می‌کنند، اما هنوز روی انسان‌ها تأثیر نگذاشته‌اند، ایمنی نسبی به دست آورده‌اند.

کوروساکی توضیح می‌دهد: «داده‌های ما نشان می‌دهد که نسخه‌های مهندسی شده از بخش اتصال به گیرنده سنبله می‌تواند جزء مفیدی برای توسعه واکسن‌های نسل بعدی برای محافظت در برابر همه‌گیری‌های کروناویروس‌های آینده باشد.»

تیم‌های دیگر نیز به دنبال رویای واکسن‌های وسیع طیف ویروس کرونا هستند و آزمایشات بالینی برای یکی از واکسن‌هایی که می‌تواند حداقل در برابر ویروس‌هایی که بیشترین نزدیکی را به هم دارند، محفاظت ایجاد کند در دست اجراست.