یک) گفته میشود دختر سفیر افغانستان را در پاکستان دزدیدهاند. البته ساعاتی بعد با چند جراحت رها و درمان شده است. عمران خان (نخستوزیر پاکستان) وزیر کشور را مسؤول پیگیری فوری پرونده کرده است. طالبان هم با شدیدترین الفاظ محکوم کردهاند و... اما دولت کابل سفیر پاکستان را احضار کرد و هشدار داد.
اشرف غنی، دستور برگشت سفیرش و کل دیپلماتها را از اسلامآباد صادر کرد. وحیدعمر، مشاور غنی به نقل از او گفت تا عوامل دستگیر نشوند کسی برنمیگردد. امرا... صالح، معاون اول غنی ادعا کرد پاکستان با دیپلماتهایی که همکارش نشوند، چنین میکند. وزیر فرهنگ گفت این حمله به عزت و حیثیت مردم افغانستان است. سخنگوی وزارت داخله وعده داده ما زندهایم و انتقام میگیریم.
طارق آرین خطاب به دختر سفیر گفته: عزت شما، عزت ماست. جمعی خشمگین به همین مناسبت جلوی سفارت پاکستان در کابل تظاهرات، تجمع و اعتراض کردند. وزارتخارجه غنی گفته هیاتی برای بررسی ماجرا به پاکستان میفرستد. فضای مجازی از این خبر و حواشی آن لبریز است.
وزیر کشور پاکستان، اما گفته این ماجرا اصولا آدمربایی نبوده، دختر خانم آن روز برای خرید به بازار رفته، چندبار تاکسی عوض کرده و گفته نوبت آخر در تاکسی به وی حملهای شده، سپس بیهوش و چهار ساعت بعد پیدا شده است. آقای سفیر هم گفته دخترش سخت شکنجه شده، اما الان (دوروز بعد حادثه) حالش خوب و سلامت است.
نمیخواهم وارد جزئیات شوم؛ مثلا نظر به اوضاع، چرا دختر سفیر تنها و با تاکسی به خرید میرود یا طبق معمول این پروندهها ببینیم چه کسی سود میبرد. ربودن چندساعته دختر سفیر با تاکسی جز نفرت عمومی چه نفعی برای طالبان دارد؟ یا برای پاکستان؟ اما دولت غنی از این آب دارد کره میگیرد. افکار عمومی داخل و خارج را بهشدت علیه پاکستان برانگیخته، مدتی اذهان را از تسلیم پشتپرده مناطق به بخشهایی از طالبان و داعش دور کرده، با طرح مسائل عاطفی جوانان را در پیوستن به ارتش تحریک کرده، اسلامآباد را زیر فشار گذاشته و... اگر نه شک نکنید چنانچه جان دختر افغانستانی برای آقای غنی مهم بود، تکلیف پرونده بیش از ۱۰۰دختربچه شهید مدرسه دخترانه سیدالشهداء را معلوم میکرد.۱۰۰دختر جوان تکهتکه شدند، دوبرابر آن زخمی و معلول، دو ماه هم گذشت. اما نیم اقداماتی که برای این ربایش چهارساعته صورت گرفته، انجام نشد.
کسی رگ گردنش باد نکرد و قول انتقام نداد. دو نفر از آن دختران هنوز گم هستند. جای دور نرویم، عبدالرئوف، پسرکی ۹ ساله را یکسال شد در مزار شریف گروگان گرفتهاند. هر روز صدا و تصویر شکنجهاش در فضای مجازی پخش میشود. اما همه انتقامگیرندگان دختر سفیر بیخیالند. بگذریم، خواستم بگویم این بازیهای دکتر غنی را جدی نگیرید.
دو) خاطرتان هست در ماجرای تصادف دو تبعه افغانستان در یزد چه بر سر تهران آوردند؟ سفیر به یزد رفت. در بالاترین سطوح از دولت ایران توضیح خواستند. جلوی سفارت در کابل بارها تجمع کردند. مقابل سفارتهای ایران در اروپا حتی تظاهرات بیسابقه به پا کردند. یک نماینده پارلمان این تصادف و قتل جورج فلوید را یکی دانست!
شاعران مرثیهها گفتند و... در واقع غنی با نقشهای حساب شده موجسواری کرد. با استفاده از آن حادثه تلخ، افکار عمومی را به دلخواه خود تحریک کرد و انتقام عدم شرکت تهران در مراسم تحلیفش را گرفت. باجهای دیگر هم در خفا گرفت. جالب که عدهای حتی از نخبگان دوسوی مرز، بازیچه این بازی شدند. شاهد آنکه کمی بعد اتفاقی بدتر در ترکیه رخ داد. پلیس آنجا با تیراندازی عمدی به سمت یک ماشین حامل مهاجران پنج افغانستانی را کشت.
این بار، اما آب از آب تکان نخورد. حتی مقامات در کابل شایع کردند تصادف بوده و ماجرا در خفا ماستمالی شد. یا همین دو سه هفته قبل و کشته شدن ۱۲نفر و زخمی شدن تعدادی بیشتر در مینیبوس حامل افغانستانیها، باز هم در ترکیه و بازهم سکوت کامل دولت غنی، نمایندگان و... باری حالا نوبت پاکستان است. متوجه بازی زشت اینها شدید؟ جاییکه پشت سرش منفعت و هدفی برای غنی باشد جان افغانستانیها خیلی مهم میشود. چهارساعت گم شدن در تاکسی میشود بزرگترین مشکل کشور غرق در جنگ. خراش صورت دخترخانم میشود مهمترین خبر کشوری غرق فساد و کرونا، غرق خیانت واگذاری آشکار مناطق به دشمن و آوارگی صدهاهزار زن و کودک و... خلاصه یک خبر باید باشد که این معاملههای هولناک پشتپرده را از چشم مردم پنهان کند.
سه) بگذریم. اینها کماهمیتترین مسائل در افغانستان است. اتفاقات عجیبی در حال وقوع است. خوابهایی برای همه دیدهاند. گویا جنگ بالا میگیرد. شبیه لیبی و سوریه شاید کشور به جزایر قدرت تبدیل شود. جنوب افغانستان مثل همیشه خود را وقف میدهد. اما سیل مهاجران از شمال، مرکز و غرب افغانستان راه میافتد. کشورهای آسیای مرکزی سالهاست بهشدت با ورود مهاجران مقابله میکنند. پس میلیونها نفر راهی همسایه همزبان میشوند.
جایی که اغلبشان تجربه سفر یا خویشاوند آنجا دارند. رسانههای ترکیه خبر دادهاند ۲۰هزار نیرو در مرز با ایران مستقر شده، چرا؟ ترکیه بازیگری مهم در افغانستان است. میداند چه قرار است چه رخ دهد. از الان راه سیل مهاجران افغانستانی که در پی جنگهای پیش رو (به قصد اروپا) عازم ترکیه میشوند را بسته است. ما سیاستمان چیست؟ ممانعت و مقابله؟ مگر میشود؟ استقبال و پذیرش صدها هزار و چهبسا میلیونها نفر در مناطق شرقی؟ با کدام امکانات؟ آن هم با این شرایط اقتصادی، سیاسی، تحریمها و... چه میخواهید بکنید؟ تاثیرات اجتماعی و امنیتی این سیل مهاجران ارزیابی شده؟ تمهیداتی اندیشیدهاید؟ چرا همه تماشاچیاند؟
محمدحسین جعفریان کارشناس ارشد مسائل افغانستان / روزنامه جام جم