وقتی همه چیز هوشمند می‌شود

در اینترنت اشیا، یک «شیء» می‌تواند انسانی باشد که یک مچ‌بند پایش وضعیت سلامتی را به مچ دستش بسته است یا حیوانی باشد که یک دستگاه مکان‌یاب در بدنش کار گذاشته شده است.

یا خودرویی باشد که بروز اشکال فنی در هر یک از بخش‌هایش را به راننده اطلاع می‌دهد یا هر شیء دیگری که توانایی ارسال و دریافت داده‌ها را روی یک شبکه دارد.

امروزه از اینترنت اشیا در طیف بسیار وسیعی از کسب‌وکارها استفاده می‌شود تا به کمک آن میزان کارایی و اثربخشی افزایش یابد.

یکی از شرکت‌هایی که در سال ۹۶ و با هدف فعالیت اجرایی و ارائه راهکارهای هوشمندسازی مبتنی بر اینترنت اشیا وارد عرصه شد، شرکت «هوشمند نگار اینترنت اشیا» است که خدمات جالب توجهی در این حوزه ارائه کرده است.

حوزه فعالیت «هوشمند نگار» تمام لایه‌های اینترنت اشیا را تحت پوشش قرار داده و از تولید محصول گرفته تا اجرای طرح‌های هوشمندسازی را در بر می‌گیرد.

با توجه به این‌که فناوری‌ها پیوسته در حال پیشرفت و به‌روزشدن هستند، شرکت «هوشمند نگار» دانش روز جهان در حوزه اینترنت اشیا را بومی‌سازی می‌کند تا فاصله با رقبای جهانی فعال در این زمینه را کاهش داده و بتواند محصولاتی قابل رقابت با آنها تولید کند.

اینترنت اشیا چهارچوبی است که از چهار لایه تشکیل می‌شود:
لایه سخت‌افزار: شرکت‌های فعال در حوزه تولید سخت‌افزار.
لایه شبکه و ارتباطات: شرکت‌های فعال در حوزه ارتباطات و بسترهای ارتباطی.
لایه پلتفرم و هوش مصنوعی: شرکت‌های فعال در حوزه پلتفرم و هوش مصنوعی.
لایه نرم‌افزارهای کاربردی: شرکت‌های فعال در حوزه برنامه‌نویسی و تولید نرم‌افزار.

بومی‌سازی «اینترنت اشیا»

سمیه علایی، نماینده شرکت «هوشمند نگار اینترنت اشیا»، درباره فعالیت‌های کنونی این شرکت به جام‌جم می‌گوید: «ما تیم‌های مختلفی را در زمینه‌های سخت‌افزار، شبکه و ارتباطات، هوش مصنوعی و پلتفرم، نرم‌افزار و امنیت داریم که از افراد مستعد، نخبه و آموزش‌دیده تشکیل شده‌اند.

یکی از مراکزی که مفاهیم و کاربردهای اینترنت اشیا را به صورت عملیاتی تدریس می کند و عمده نیروهای ما از دانش پذیران این مرکز جذب شده‌اند، مرکز تحقیقات اینترنت اشیاء است.»

او در ادامه محصولات شرکت را در چهار دسته‌بندی مختلف معرفی کرده و می‌گوید: «شرکت ما با ادغام هر چهار لایه از اینترنت اشیا، موفق به تولید محصولاتی شده است که صرفا سخت‌افزاری نیستند؛ می‌توان گفت در بیشتر موارد محصولات ما را سامانه‌ها تشکیل می‌دهند. در مجموع محصولات ما در یکی از حوزه‌های کشاورزی هوشمند، مدیریت هوشمند حمل‌ونقل زنجیره سرد، امنیت خانه‌‎های هوشمند و گیت‌وِی (هاب اینترنت اشیا) قرار می‌گیرند.»

کشاورزی هوشمند

ما در کشورمان حدود ۱۱میلیون هکتار زمین‌های زراعی، یک‌میلیون و ۸۰۰هزار هکتار باغات و بیش از ۱۸هزار هکتار گلخانه داریم که با توجه به کمبود آب در کشور و میزان بالای هدررفت انرژی در صنایع کشاورزی، با کاهش نرخ بهره‌وری و سوددهی روبه‌‎رو هستیم.

از طرف دیگر تأمین نیروی انسانی مورد نیاز برای برطرف‌کردن فوری مشکلاتی که در مزارع و باغات حادث می‌شود، امری تقریبا محال است.

با درنظرگرفتن همه این مشکلات، شرکت «هوشمند نگار» در حوزه مدیریت هوشمند کشاورزی وارد عرصه شده است و در همین راستا یک پروژه آزمایشی با همکاری «مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی» وابسته به «وزارت جهاد کشاورزی» در استان البرز در دست اجرا است.

فاز اول این پروژه پایلوت در اسفند سال جاری راه‌اندازی می‌شود و انتظار می‌رود همزمان با اجرای آن، مشکلات و معایبی که با هوشمندسازی مزارع برطرف می‌شوند مشخص شده و گام بلندی در مسیر هوشمندسازی کشاورزی کشور برداشته شود.

مدیریت هوشمند حمل‌ونقل زنجیره سرد

خیلی از شرکت‌های دارویی، لبنیاتی و پروتئینی برای رساندن محموله به مقصد با مشکل مواجه بودند؛ زیاد بودن بعد مسافت و زمان زیادی که محموله در یخچال کامیونت‌ها قرار دارد و همچنین ایرادهایی که ممکن است برای سیستم تهویه کامیونت رخ بدهد و راننده متوجه آن نشود، مواردی بودند که باعث خراب‌شدن محصول و ضررهای مالی بزرگ برای این شرکت‌ها می‌شدند.

از این رو ما در شرکت «هوشمند نگار» تجهیزاتی را طراحی و تولید کرده‌ایم که امکان پایش مستمر دما و رطوبت هوای داخل کابین کامیونت‌ها را میسر کرده و به صورت لحظه‌ای محل تردد و توقف آنها را مشخص می‌کنند. قابلیت دیگری که در سامانه ما ایجاد شده است، هشدار به راننده در صورت بازماندن درِ کابین یا سبک‌شدن وزن محموله است. همچنین اعلام توقف خودروی حمل محموله در مناطق غیرمجاز هم در سامانه ما پیش‌بینی شده است. این محصول نسبت به مشابه خارجی آن بسیار ارزان‌تر و مقرون‌ به‌ صرفه‌تر است و هم‌اکنون با یک شرکت دارویی در حال عقد قرارداد هستیم تا ۱۰۰ دستگاه از ناوگان حمل‌و‌نقل آن شرکت را تجهیز کنیم.»

امنیت هوشمند خانه و ساختمان

با استفاده از تجهیزاتی که برای این حوزه طراحی و تولید کرده‌اند، امکان تحت نظر گرفتن ورود و خروج افراد، تشخیص حرکت‌کردن شیء یا شخص در منزل، هشدار وقوع آتش‌سوزی و امنیت لوازم الکترونیکی موجود در منزل را ایجاد کرده‌اند و کارکردن با این سامانه بسیار راحت‌تر و از لحاظ قمیتی بسیار ارزان‌تر از نمونه‌های خارجی آن است.

نکته بسیار مهم در این حوزه، تأمین امنیت داده‌هاست؛ تا پیش از این، اطلاعات خانه شما روی پلتفرم‌های خارجی انتقال پیدا می‌کردند که درواقع در دسترس ما قرار نداشتند و در صورتی‌که از آنها سوء استفاده‌ای می‌شد، امکان تعقیب قضایی برای ما وجود نداشت. اما شرکت «هوشمند نگار» این نقص امنیتی را برطرف کرده و امکان ذخیره داده‌ها در بانک‌های اطلاعاتی موجود در کشور را فرآهم کرده است.

تجهیزات سخت‌افزاری

تمام داده‌های تولید شده در لایه دوم از معماری اینترنت اشیا که در واقع لایه ارتباطات است، نیاز به یک مجموعه از تجهیزات سخت‌افزاری دارند که این داده‌ها را جمع‌آوری کرده و برای تحلیل و پایش به لایه سوم که پلتفرم‌ها هستند ارسال کند. به این دستگاه‌ها که کار جمع‌آوری داده‌ها از سنسورها را برعهده دارند «گیت‌وِی» (Gateway) یا «هاب اینترنت اشیاء» گفته می‌شود.

علایی می‌گوید: ما در شرکتمان موفق شده‌ایم گیت‌وی‌ها را هم بومی‌سازی و تولید کنیم که در مقایسه با نمونه‌های خارجی بسیار ارزان‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند.

فراز سهیلی آزاد - نشان ایرانی 2 / روزنامه جام جم