بایدن با چه کارتی به برجام باز می‌گردد؟

ترامپ رفت اما اقدامات ننگینی همچون ارتکاب به قتل سپهبد شهید قاسم سلیمانی و الغای معاهدات خاصه توافق هسته ای را برای بایدن به میراث گذاشت. امروز یکی از شعارهای رئیس دولت جدید آمریکا در حوزه سیاست خارجی بازگشت به برجام است، اما با چه ساز و کاری؟! تاریخ سیاسی جهان ثابت نموده بدعهدی- فریب و قرائت دوگانه از توافقات، عناصری لاینکف از دولت آمریکاست و حتما بایدن نیز از این غائله مستثنی نیست. هر چند او در ساعات ابتدایی آغاز به کارش توقف برخی اقدامات اجرایی ترامپ از جمله پایان دادن ممنوعیت سفر برخی شهروندان عمدتا مسلمان به آمریکا و بازگشت به توافق اقلیمی پاریس را کلید زد، لیکن ادعای احیای دوباره برجام از سوی آمریکا الگوریتمی دارد که قطعا منافع مردم ایران در اولویت چهارم پنجم قرار می گیرد. مهره های کابینه دولت بایدن همچون آنتونی بلینکن گزینه تصدی وزارت امور خاجه و لوید آستین وزیر دفاع احتمالی در تازه ترین اظهارات با اشاره به ضرورت بازگشت به برجام از طولانی و سخت تر کردن محدودیت های ایران، ادامه فشارهای دیپلماتیک، تحریم و مخرب خواندن نقش ایران در منطقه سخن می گویند. این مواضع حامل یک پیام برای دولتمردان ماست: پاشنه دیپلماسی ایالات متحده باز هم روی قلدرمآبی و فشارحداکثری بر مردم ایران می چرخد. یعنی تکرار خطای استراتژیک علیه تهران. از سویی دیگر شاهد تغییر رفتار دموکرات ها در صحنه بین المللی خواهیم بود. اما آیا با توجه به رویکردهای خصمانه این آمریکا علیه مردم ایران و امتزاج آن با سیاست های منطقه ای صهیونیست ها، چگونه باید حیات برجام را احیا کرد؟در شرایط فعلی توپ در زمین آمریکاست دیپلمات های ما باید در صورت اراده جدی آمریکا برای بازگشت به برجام، نقش متغیر مستقل را بازی کنند. به آن معنا که چیدمان دیپلماسی به گونه ای باشد، تروئیکای اروپایی مانده در برجام به همراه واشنگتن با کارت متغیر وابسته پشت میز بنشینند. چرا که از سال 2015 اقدامات آمریکا مغایر با قطعنامه 2231 بوده و تروئیکای اروپایی تنها با تاکید بر حفظ توافق به نحوی منفعلانه سیاست های آمریکا را اجرا کرده است. تجربه به ما آموخته هیچ راهی نمانده جز موضعی مقتدرتر وارد زمین بازی با بایدن شویم. باید مستقل از غرب و برجام بدنبال کاهش فوری معضلات اقتصادی بود و به موازات آن در مباحث امنیتی- دفاعی با اقتدار گام برداشت. دولتمردان ما نباید گشایش امور کشوری را صرفا در مذاکره متصور شوند. واقع گرا باشیم، موضوع ایران بخشی از پازل سیاست آمریکاست. بنابراین پیرو اصول و موازین نظام مسیر رفع مشکلات مردم به خیابان پاستور ختم می شود، نه واشنگتن دی سی. محمدرضا شجاعیان - کارشناس آمریکا / روزنامه جام جم