این بار فیــلم ببینیم!

البته این تنها اثری نیست که از این کارگردان به یاد داریم و به عنوان مثال می‌توان به دیالوگ مشهور «شیرخشک براش بگرفتی؟ بگرفتم!» در فیلم «دو نفر و نصفی» اشاره کرد که فرامرز قریبیان و علیرضا خمسه در آن نقش‌آفرینی کرده بودند؛ فیلمی که اقتباسی از یک اثر فرانسوی بود، ولی در زمان خود مورد توجه مخاطبان قرار گرفت که آن را نیز مرحوم صمدی کارگردانی و نویسندگی کرده بود.
احتمالا از خودتان می‌پرسید داریم «قفسه» می‌خوانیم یا یک ضمیمه جدید به ضمائم روزنامه جام‌جم اضافه شده که در زمینه سینما تولید محتوا می‌کند؟ باید توضیح بدهیم دست به گیرنده‌های خود نزنید، زیرا شما مشغول تورق قفسه هستید و ما هم در این صفحه قرار است یک کتاب به شما معرفی کنیم، ولی اقتباس سینمایی‌اش آن‌قدر موفق و خوب است که ترجیح دادیم از کارنامه کارگردانش آغاز کنیم.
یک فیلم یک کتاب!
«پدر آن دیگری» اثری از پرینوش صنیعی است که یدا... صمدی اقتباسی از آن با همین عنوان ساخته است. قصه کتاب حول شخصیت یک پسربچه می‌گذرد که کمتر در کانون توجه خانواده به خصوص پدرش قرار می‌گیرد و به همین دلیل او را به شخصیتی گوشه‌گیر و منزوی تبدیل کرده است. مرور جزئی رفتار اعضای خانواده در قبال او مهم‌ترین نکته‌ای است که در این فیلم خود را نشان می‌دهد و هر تماشاگری را به مرور رفتار خود با دیگران دعوت می‌کند.
قصه از چه قرار است؟
موضوع داستان تربیتی و خانوادگی است و صنیعی سراغ موضوعی مغفول رفته و دست روی نقطه حساسی گذاشته و خواننده خود را نسبت به یک موضوع مهم توجه می‌دهد. صنیعی در داستانش یک خانواده پنج نفره را ترسیم می‌کند. خانواده‌ای که دو پسر و یک دختر دارند که یکی از دوپسر بیشتر مورد توجه است و همین مساله، زمینه شکاف و دور شدن پسر کوچک‌تر را از خانواده فراهم می‌کند. صنیعی به‌خوبی اهمیت توجه به تک‌تک فرزندان را نشان می‌دهد و با داستانش تاکید می‌کند که مفهوم خانواده در وجود تک‌تک افراد معنا پیدا می‌کند. یدا... صمدی سال ۹۳ اقتباسی از روی این داستان ساخته که در آن همین قصه را روی پرده نقره‌ای سینما به تصویر کشیده است. فیلمی که به نظر می‌رسد از نسخه مکتوبش موفق‌تر است و صمدی توانسته اثر قابل قبول‌تری نسبت به نسخه مکتوب آن عرضه کند.
رمانی ۲۸۹ صفحه‌ای که در بسیاری از بخش‌ها می‌توانست کمتر باشد و نویسنده به‌جای طول و تفصیل دادن به قصه‌اش سراغ اصل مطلب برود و حرفش را بزند. بالاخره او دکمه‌ای داشته که برایش دست به دوختن کت زده، ولی در بخش‌هایی حوصله خواننده را سر می‌برد، در حالی که صمدی پرداخت بهتری از قصه را در فیلمش به تماشگر عرضه کرده است.
دیدن یا خواندن؛ مساله این است!
قصه‌ای که یدا... صمدی آن را روی نگاتیوهای سینمایی تصویر کرده تفاوت زیادی با قصه پرینوش صنیعی ندارد، ولی صمدی اصلاحاتی روی آن انجام داده تا نقاط عطف بهتری در قصه ایجاد کند و از این حیث باید گفت که فیلم صمدی را اگر تماشا کنید از مطالعه رمان صنیعی بی‌بهره می‌شوید هرچند لذت غوطه‌ور شدن در متن را نمی‌توان با هیچ لذتی مقایسه کرد، با این حال نسخه سینمایی پدر آن دیگری را باید موفق‌تر از نسخه مکتوب آن دانست.
صمدی در این فیلم از بازی حسین یاری و هنگامه قاضیانی بهره برده تا تصویری از خانواده و آسیبی را که برخی رفتارها می‌تواند به اعضای آن وارد آورد به نمایش درآورد. صمدی در نسخه سینمایی خود از پدر آن دیگری میزان نکات تربیتی را در مقایسه با کتاب کاهش داده، ولی پیام کلی کار را از بین نبرده است و به گمان نگارنده مخاطب ارتباط بهتری با اثر صمدی برقرار خواهد کرد. علاوه بر این‌که در کتاب، خواننده از زبان دو راوی قصه را مرور می‌کند ولی صمدی از یک زاویه دید سینمایی ماجرای پدر آن دیگری را برای تماشاچی خود بازگو می‌کند. اگر یک موقع هوس کردید رمان پدر آن دیگری که پرینوش صنیعی آن را نوشته، بخوانید، بد نیست در خاطرتان باشد که آن را نشر روزبهان منتشر کرده است.

یونس فردوس

روزنامه‌نگار