جای خالی خلاقیت و جسارت

ابتدا درباره برنامه‌های تلویزیونی که با رویکرد تحلیل فیلم‌های سینمایی و سینما ساخته می‌شود و تاثیر آن در بالا بردن سطح دانش سینمایی مخاطبان بگویید.
به نظر من که در حال حاضر این برنامه‌ها تاثیر به خصوصی ندارد، مگر این‌که در بعضی قسمت‌های آن حرف‌های خلاف جریان و تندی زده شود که آن بخش‌ها مورد توجه واقع شود، به طور مثال منتقدی که از خود چهره‌ای همیشه مخالف ساخته است، زمانی که از یک فیلم یا فردی تعریف می‌کند، مورد توجه قرار می‌گیرد که چه اتفاقی افتاده که این فرد تغییر رویه داده است! یا زمانی که به فردی مانند عباس کیارستمی تاخته می‌شود و حرف‌های بی‌اساس راجع به او زده می‌شود، در فضای مجازی این برخورد او مورد توجه قرار می‌گیرد. البته آن هم محدود به فضای مجازی است و با این شرایط و این تلاش آنها برای دیده شدن‌ها قرار نیست هیچ اتفاق جدیدی رخ بدهد.
به نظر شما دلیل کمرنگ شدن این برنامه‌ها، به‌خصوص برنامه هفت طی این سال‌ها چه بوده است؟
در گذشته در این برنامه‌ها حرف‌های جدی‌تری زده می‌شد و این به سینماگر و مخاطب القا می‌شد که با دیدن این برنامه‌ها می‌تواند به داشته‌های خود اضافه کند یا موضوع جدیدی را یاد بگیرد که این
به دلیل نظرات کارشناسی مطرح شده درون‌برنامه بود.

به طور مثال در کنار منتقدی که همیشه دوست داشت خلاف جهت حرکت کند، یکی دو منتقد دیگر هم حضور داشتند یا خود آقای جیرانی گاهی نظرات خلاف نظر آن منتقد را ابراز می‌کردند که باعث تضارب آرا در برنامه می‌شد، ولی الان ترکیب‌های تکراری را شاهد هستیم که غالبا حرف منتقد اصلی را تایید می‌کنند تا او برجسته شود و یک تک‌صدایی دیده می‌شود. این مساله اجازه نمی‌دهد که تریبون هفت در اختیار منتقدان دیگر که نظرات مخالف منتقد ثابت را دارند، قرار بگیرد.
پس به نظر شما یکی از دلایلی که این برنامه افت مخاطب پیدا کرده است، هم نظر بودن منتقدان آن است؟
بله، اگر قرار است به سینمای ایران کمک شود، باید نظرات مختلف مطرح شود و برنامه تلویزیونی سینمایی به یک برنامه چالشی تبدیل شود، چالش برنامه «هفت» از برنامه‌ای که باید دو طرز فکر و سلیقه در آن مناظره کنند و نظرات مختلف داشته باشند به حالت دیگری بدل شده؛ مخالفت افراد پشت میزنشین با مردم و سایر سینماگران و منتقدان. تضارب آرایی هم نمی‌بینیم. گاهی آقای خسرو نقیبی نظرات کارشناسی‌تری در این برنامه دارند، اما در برآیند کلی یک نظر برجسته می‌شود نه همه نظرات. در کل ترکیب درستی را شاهد نیستیم. از دلایل دیگر افت این برنامه هم می‌توان به این اشاره کرد که برخی منتقدان، دانش کافی از سینما ندارند و در مواقعی بدون دیدن فیلم‌ها و داشتن اطلاعات، در این برنامه حاضر می‌شوند.
نظرتان درباره مجری این برنامه آقای محمدحسین لطیفی چیست؟ از عهده اجرای آن به‌خوبی برآمده است؟
متاسفانه مجری برنامه به همه موضوعات روز سینما اشراف ندارد. حتی برخی از افراد را که در برنامه دعوت می‌شود، زیاد نمی‌شناسد و اطلاعات کافی از موضوعات روز پیرامون سینما ندارد. این نشان می‌دهد بدون دقت و وسواس این تریبون در اختیارشان قرار گرفته است. اگر مجری که یکی از ارکان مهم برنامه است به اتفاقات سینما مشرف نباشد، این باعث بی‌اعتمادی مخاطب
می‌شود.
پیشنهاد شما برای بهتر شدن این برنامه‌های تلویزیونی که تلاش در بالا بردن دانش سینمایی افراد دارند، چیست؟
اولین موضوعی که باید مدنظر قرار داد صداقت است که باید در این برنامه‌ها هویدا باشد. همچنین اطلاعات کافی مجری که فقط مجری نیست و به نوعی کارشناس برنامه هم هست، بسیار نقش موثری دارد که می‌تواند افراد مختلف را به چالش بکشد. آیا در این برنامه‌های تلویزیونی کسی مسؤولان سینمایی ما را به چالش می‌کشد که به سؤالات مهم سینما پاسخ دهند؟ در سینما متاسفانه با توجه به بروز اتفاقات مختلف، کسی سعی در دعوت مسؤولان و افراد مهم سینما برای پاسخگویی به عملکردشان ندارد؛ افرادی که اطرافشان مناقشات زیادی وجود دارد. این موضوع باز به خلاقیت و جسارت باز می‌گردد که در دوره‌های جدید ما این موضوع را نمی‌بینیم.
فرق اصلی برنامه‌ای چون برنامه هفت با برنامه‌های مشابه آن در خارج از کشور یا در رسانه ملی چیست؟
فرق اصلی این است که برنامه‌های موفق، فکر شده جلو می‌روند و برای پخش برنامه از قبل وقت می‌گذارند و موضوعات سینمایی را با افراد مرتبط با آن تحلیل می‌کنند. چرا هیچ‌کدام از هنرمندان خارجی معروف که در جشنواره‌های ما حاضر می‌شوند، در برنامه‌ای مانند هفت حضور پیدا نمی‌کنند؟ چون تلاشی برای حضور آنها نمی‌شود و حتی جسارت و معلومات گفت‌وگو با آنها را هم ندارند.

زهرا دمز آبادی
خبرنگار