سقوط آرزو‌های صدام با پرواز «دوران» +عکس

به گزارش جام جم آنلاین از باشگاه خبرنگاران، دوران دفاع مقدس یکی از ادوار تاریخی کشور است که توانسته است استعداد‌های زیادی را در صحنه‌های نبرد، در زمین، آسمان و دریا به تصویر بکشد.

نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از نیرو‌هایی بود که با وجود محدودیت‌ها و کمبود‌های فراوان با تربیت نیرو‌های ماهر و حرفه ای، شگفتی‌های زیادی در آسمان رقم بزند.

عباس دوران یکی از نیرو‌هایی بود که توانست با نقش آفرینی زیبای خود، نامی ماندگار از خود در آسمان ایران به جای بگذارد.

شهید عباس دوران در تاریخ ۱۳۲۹ در شیراز به دنیا آمد و در همان شهر دوران جوانی خود را سپری کرد؛ پس از طی دوران سربازی خود، به دلیل علاقه زیاد به خلبانی، در سال ۱۳۵۱ وارد دانشکده خلبانی نظام شاهنشاهی شد و پس از طی دوره مقدماتی، برای ادامه تحصیل و فراگیری دوره تکمیلی عازم آمریکا شد؛ وی پس از اخذ مدرک دوره تکمیلی خود از دانشکده خلبانی پایگاه نیروی هوایی کلمبوس به ایران بازگشت و با درجه ستوان دومی، به عنوان خلبان جنگنده F-۴ در پایگاه هوایی همدان مشغول به کار شد.

با حمله سراسری هواپیماهای نظامی ارتش رژیم حزب بعث عراق به تعدادی از پایگاه های هوایی و تأسیسات جمهوری اسلامی در بعد از ظهر روز ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ و آغاز جنگ تحمیلی، عباس دوران در مقام افسر خلبان شکاری و معاونت عملیات ستاد فرماندهی پایگاه سوم شکاری شهید نوژه همدان سرگرم خدمت به میهن اسلامی بود و در این امر خطیر سر از پا نشناخته و به دفاع از کیان جمهوری اسلامی و تمامیت ارضی ایران برخاست.

شهید دوران در نخستین عملیات نیروی هوایی که دو ساعت پس از حمله سراسری عراق به ایران صورت گرفت شرکت کرد و در آسمان غرب کشور از هواپیماهای خودی پشتیبانی و مراقبت به عمل آورد. در آن عملیات حدود دویست فروند از انواع هواپیماهای شکاری، جنگنده و بمب افکن، پشتیبانی، سوخت رسانی، شنود و رهگیری از پایگاه های هوایی همدان، تبریز، دزفول و بوشهر بلند شدند و مراکز مهم و حیاتی عراق را بمباران کردند و سالم به خاک میهن بازگشتند.

نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی دوباره در روز اول مهر ماه سال ۱۳۵۹ در عملیاتی با شرکت ۱۴۰ فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن مراکز نظامی و پایگاه های هوایی عراق را بمباران کرد که شهید عباس دوران یکی از خلبانان جان برکف این پروازها بود.

حضور موثر شهید دوران و رشادت‌های به یاد ماندنی وی در عملیات‌های فتح المبین و مروارید در جنگ تحمیلی به همراه ۱۲۰ ساعت پرواز، زمینه را برای به وقوع پیوستن سایر پیروزی‌ها توسط رزمندگان اسلام مهیا کرده و نتایج شیرینی برای آنان به ارمغان آورد.

مهارت عجیب وی در خلبانی دشمن را به حیرت وا داشته بود. چنانچه یکی از دوستان وی می‌گوید: در یکی از عملیات‌ها که به همراه دو فروند جنگنده به مصاف ۸ جنگنده دشمن رفته بودند، با مهارت خاص خود، یکی از آن‌ها را منهدم و بقیه را مجبور به فرار از آسمان ایران کرد.

دوران در اوایل جنگ در ۷ آذر ۱۳۵۹ پنج ناوچه نیروی دریایی عراق را در نزدیکی اسکله‌های الامیه و البکر غرق کرد.

وی همچنین در زمان حمله اسرائیل به لبنان اولین خلبانی بود که آمادگی خود را برای نبرد با صهیونیست‌ها اعلام کرد.

برگزاری اجلاس سران عدم تعهد در بغداد فرصتی بود که صدام حسین دولت خود را صلح طلب و به دور از جنگ در میان کشور‌های دنیا به تصویر بکشد؛ وی با ترسو خواندن خلبانان ایرانی، آسمان بغداد را امن توصیف کرد و گفت: هیچ جنگنده‌ای جرات پرواز در آسمان بغداد برای برهم زدن اجلاس را ندارد.

با وجود تلاش‌های فراوان مقامات ایرانی، جلوگیری از برگزاری این اجلاس از طریق دیپلماسی ممکن نبود به همین منظور نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در راستای نا امن نشان دادن آسمان بغداد تصمیم به انجام عملیات در آسمان این شهر برآمد.

به دنبال این تصمیم، عباس دوران در تاریخ ۲۰ تیر ۱۳۶۱ ماموریت یافت تا برای جلوگیری از برگزاری اجلاس سران غیر متعهدها، اقدام به ایجاد نا امنی در آسمان بغداد کند.

سرانجام تصمیم بر این شد تا در تاریخ ۳۰ تیر ۱۳۶۱، سه فروند جنگنده به پرواز در آمده و تا مرز پرواز کنند، اما یکی از آن‌ها در مرز منتظر مانده و دو فروند دیگر به سمت محل هدف حرکت کنند و فانتوم سوم منتظر بماند تا در صورت نیاز به آن‌ها ملحق شود؛ هدف آن‌ها ساختمان هتل عدم تعهد، پالایشگاه الدوره، نیروگاه اتمی بغداد و پایگاه الرشید در ۳۰ کیلومتری شهر بغداد بود.

جنگنده‌ها پس از نزدیک شدن به محل‌های هدف، با دیواره سنگین آتش مواجه شدند و موتور سمت راست هواپیمای شهید دوران پس از برخورد گلوله، آتش گرفته و از کار می‌افتد، ولی او به مسیر خود ادامه می‌دهد. در ادامه، هواپیما‌ها به سمت جنوب شرقی بغداد که پالایشگاه الدوره در آن جا قرار داشت حرکت می‌کنند و همه بمب‌های خود را بر سر پالایشگاه می‌ریزند؛ در همین زمان عقب هواپیمای شهید دوران مورد برخورد چندین گلوله ضد هوایی قرار می‌گیرد به طوری که از دم هواپیما تا کابین خلبان آتش می‌گیرد.

در نهایت وی با کوبیدن جنگنده خود به هتل غیرمتعهدها، مانع برگزاری هفتمین دوره این اجلاس در پایتخت عراق شد و شکست سیاسی بزرگی برای صدام رقم زد.

شهید دوران در هفتم آذر ۱۳۵۹ در عملیات مروارید حماسه‌ای بزرگ آفرید و به کمک شهید خلبان حسین خلعتبری پنج فروند ناوچه عراقی را درحوالی اسکله الامیه و البکر منهدم ساخت و بقایای آن را به قعر آب‌های نیلگون خلیج فارس فرستاد.

او سرانجام در سحر گاه روز ۳۰ تیر ماه سال ۱۳۶۱ رهبری دسته پرواز را به عهده داشت، در عملیات حمله به پالایشگاه الدوره چندین بمب هواپیماهای خود را بر قلب حاکمان جنگ افروز عراق ریخت و با هدف گیری پدافند هوایی رژیم بعث به شهادت رسید.

پیکر وی که تنها چند تکه استخوان از آن باقی مانده بود، بیست سال بعد در سال ۸۱ بازگشت و در ۱۰ مرداد در شهر شیراز به خاک سپرده شد. شهید دوران یکی از نخبگانی بود که با وجود مدت کوتاه خود در نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، توانست موفقیت‌های زیادی را برای کشور به دست بیاورد.