بیماری‌های مزمن‌ را دست‌کم نگیرید

باور نداشتن به خطر بیماری‌های مزمن: «اگر مصرف بی‌رویه فست فود یا استعمال دخانیات سرطان زا است، پس چرا بسیاری از مصرف کنندگان فست‌فود یا افراد سیگاری به سرطان مبتلا نمی‌شوند؟» چنین سوالی که ممکن است به ذهن بسیاری خطور کند، حاکی از باور نداشتن افراد نسبت به خطر بیماری‌های مزمن است و به اصطلاح مرگ را فقط برای همسایه می‌پندارند! البته از منظر پزشکی، یک رفتار غیربهداشتی لزوما منجر به بیماری نشده، بلکه موجب افزایش احتمال بروز بیماری می‌شود. زیرا بدن به طور طبیعی با عوامل مضر شیمیایی مبارزه می‌کند و در مواردی که بدن توان سم زدایی را از دست دهد بیماری بروز می‌کند.
‌ کند و زمانبر بودن بروز بیماری‌های مزمن: عوارض بیماری‌های مزمن در درازمدت رخ می‌دهد و همین امر گاهی موجب کم‌توجهی افراد می‌شود. به عبارت دیگر عوارض بیماری‌های حاد به صورت نقد است و عوارض بیماری‌های مزمن به صورت نسیه! به‌عنوان مثال اغلب افراد برای پیشگیری از بیماری میکروبی وبا از خوردن سبزیجات نشسته پرهیز می‌کنند یا برای پیشگیری از تب مالت شیر را پاستوریزه می‌کنند؛ چون برایشان محرز است که در صورت بی‌توجهی سریعا بیمار می‌شوند. برعکس، رفتارهای پرخطری چون مصرف فست‌فود یا استعمال دخانیات عوارض کند و زمانبر دارند. شاید اگر مصرف بی رویه فست‌فود سریعا ظرف چند روز بیماری ایجاد می‌کرد دیگر کسی هوس پیتزا نمی‌کرد!
عدم تشخیص علت دقیق بیماری‌های مزمن: در بیماری‌های حاد مثل وبا یا تب مالت، معمولا علت بیماری توسط پزشک یا آزمایشگاه قابل تشخیص است و فرد مبتلا اغلب از تکرار رفتار پرخطر پرهیز می‌کند، اما درباره بیماری‌های مزمن چنین وضعیتی صادق نیست. مثلا هیچ‌گاه نمی‌شنویم شخصی صرفا به دلیل مصرف
فست فود به سرطان مبتلا شده است، زیرا بیماری‌های مزمن چندعاملی بوده و تشخیص دقیق علت و معلول به سادگی میسر نیست.

دکتر بهادر حاجی‌محمدی

بازرس انجمن علمی بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران