دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
به گزارش جام جم آنلاین: این روزها در جریان جشنواره فیلم فجر، احتمال عدم اکران فیلم سینمایی «دیدن این فیلم جرم است» از طرف مردم و عوامل این فیلم مکررا مطرح میشود. برای اطلاع از جدی بودن یا نبودن این احتمال و اینکه چرا حوزه هنری ریسک ساخت اثری تا این اندازه جنجالی را پذیرفته است با محمدرضا شفاه، مدیر باشگاه فیلم سوره و تهیه کننده این فیلم گفتوگویی داشتیم که در ادمه مشروح این گفتوگو را میتوانید بخوانید:
با توجه به موضوع فیلم «دیدن این فیلم جرم است» چطور ریسک ساخت این اثر را پذیرفتید؟!
من فکر میکنم لازم است درباره موضوعات مهمی که مربوط به فضای زندگی همه ماست حرف بزنیم. طبیعی است که برای زدن این حرفها هزینههایی باید داد و ما هم میدانستیم که گفتن این حرفها برایمان هزینه دارد؛ به جز حاشیههایی که این فیلم ایجاد میکرد، ما میدانستیم که فشارها باعث میشود ما از اعصاب و روانمان هم برای این فیلم هزینه کنیم. با علم به همه این فشارها و مشکلات تصمیم گرفتیم این فیلم را بسازیم و امید به این داشتیم که فیلم مورد استقبال مردم قرار بگیرد.
ساختن این فیلم را لازم میدانستم و با افراد مورد اعتمادم که همگی حقیقتا از دلسوزان نظام و انقلاب هستند هم مشورت کردم و نتیجه این مشورتها من را مجاب کرد تا تهیه کنندگی فیلم را بپذیرم. من حتی میدانستم که این فیلم حین ساخت هم ممکن است با مشکل مواجه شود، اما امید داشتم که با وجود عقلایی که در سطوح مختلف تصمیمگیری حضور دارند، میتوانیم دوستان را متقاعد به اکران جشنواره فجر کنیم.
ما مطرح کردن گفتمان این فیلم را لازم میدانستیم و برای آن حاضر شدیم با همه مشکلات مواجه شویم. خدا را شکر با توجه به اکرانهای مردمی و واکنشهای فضای مجازی میبینم که آینده نگری ما غلط نبوده و مردم واقعا فیلم را دوست داشتهاند.
اینکه یک فیلم اولی کارگردان این اثر جنجالی باشد، شما را نگران نمیکرد؟!
بابت اینکه میخواهیم چنین موضوعی را با یک فیلم اولی کار کنیم قطعا نگرانیهایی بود اما در باشگاه فیلم سوره، ما با دوستانمان پیش از ساخت کار بلند سینمایی همکاریهای دیگری داریم. همکاری مستمر با دوستانمان در باشگاه فیلم سوره، یک شناخت کلی ایجاد میکند که تا حد زیادی نگرانیها را از بین میبرد. همانطور که در فیلم بیست و یک روز بعد با یک فیلم اولی کار کردیم اما محمدرضا خردمندان هم برای ما چهره جدیدی نبود و ما همکاریهایی با او داشتهایم؛ در مورد «دیدن این فیلم جرم است» هم همینطور است.
ما در مجموعه باشگاه فیلم سوره، نقاط ضعف و قوت خودمان را میدانیم، هم من به عنوان تهیهکنده ایرادات خودم را میدانم هم سایر عوامل، این شناخت کلی را نسبت به همدیگر دارند. این شناخت کمک میکند که ما پیشبینیهای لازم را در مورد کارمان داشته باشیم.
در مورد آقای زهتابچیان هم میدانستم فضای داخل قصه تمام و کمال مال خودش است، بنابراین این را هم میدانستم که هیچ کس به اندازه خود او نمیتواند به قصه و اجرای آن مسلط باشد.
برخی منتقدان اشاراتی به شباهتهای فیلم شما به آژانس شیشهای داشتهاند، این شباهت آگاهانه صورت گرفته است؟
اگر میگویند شباهت دارد خب حتما شباهتهایی دارد که افراد زیادی آن را مطرح کردهاند، اما معتقدم موضوعات مطرح شده در فیلم خیلی مهمتر از این شباهتهای احتمالی است.
کم اهمیت ترین موضوع درباره «دیدن این فیلم جرم است» همین موضوع شباهت به آژانس شیشه ای است که متاسفانه خیلی در رسانهها به آن پرداخته میشود. شباهتی هم اگر باشد حاصل شباهت موقعیت نمایشی است و فکر میکنم گرههای ذهنی که فیلم برای مخاطب ایجاد میکند خیلی مهمتر از موضوع این شباهتهاست! چرا که مخاطب عام درگیر این شباهتهای احتمالی نیست و اتفاقا نکات دیگری در محتوای فیلم برایش اهمیت دارد.
آیا عدم اکران عمومی فیلم برای شما یک نگرانی جدی است ؟
یکی از گزینههای محتمل برای آینده فیلم به طور جدی این است که اجازه اکران پیدا نکند اما به موازات استقبالهای مردمی از فیلم، کمی از نگرانیهایم کاسته شده است. این را میدانیم که موضوع فیلم به مذاق خیلیها خوش نیامده است، چون همان خیلیها احتمالا خودشان را مصداق جریانات مطرح شده در فیلم میدانند و ما میدانیم که این افراد چون دارای نفوذ هستند در حال حاضر فعالیتهایی را شروع کردهاند تا روی سرنوشت این فیلم تاثیر بگذارند.
برخی میگویند ماجرای عدم اکران فیلم یک شیوه تبلیغی برای فروش بیشتر در جشنواره است، اما من و سایر عوامل فیلم حقیقتا نگران سرنوشت فیلم هستیم و خدا شاهد است که هر بار نگرانیمان را درباره عدم اکران فیلم مطرح کردهایم، قصد پروپاگاندا نداشتهایم و صادقانه نگران بودهایم. خیلیها ممکن است باور نداشته باشند این نکته را اما ما اگر اهل این ترفندها بودیم سر بیست و یک روز بعد هم شیوه تبلیغاتی عجیب و غریبی انتخاب میکردیم تا بتواند به فروش بیشتر فیلم کمک کند.
گمانهزنیهایی در مورد اعلام مخالفت برخی ارگانها با فیلم مطرح شده، این گمانهزنیها را تایید میکنید؟
هر کدام از سازمانهایی که فیلم را دیدهاند ملاحظاتی دارند و احتمال میدهم که بعد از اکران در جشنواره بخواهند نکاتی را گوشزد کنند. اما در حال حاضر هیچ اصلاحیه مشخص و رسمی از طرف سازمانهایی که فیلم به گونهای به آنها مرتبط است به فیلم ما ابلاغ نشده و اینها احتمالا گمانهزنیهای برخی برای ایجاد اختلاف میان ما و این ارگانها است.
تا الان اکرانهایی را برای سازمانهای مختلفی همچون بسیج، سپاه و نیروی انتظامی داشتهایم. این دوستان هم ملاحظاتی را در ابتدا به عنوان سوال مطرح کردهاند و توضیحات ما را هم شنیدهاند؛ اما واقعیت این است که علیرغم آنکه برای هر کدام از این نهادها بخشهایی از فیلم محل ابهام بوده است، اما تا به حال خوشبختانه فضای منفی علیه فیلم ایجاد نکردهاند.
برنامهای برای کسب نظر مقام معظم رهبری درباره فیلم ندارید؟
در خصوص اینکه نظر رهبری درباره فیلم چیست، نه تنها برایم باعث افتخار است بدانم نظرشان چیست بلکه این اتفاق برای من آرزوست تا بتوانم فیلم را به ایشان نشان بدهم. اما لازم است این را بگویم که هرگز تصمیم ندارم در صورت برزو مشکلات احتمالی برای اکران، از نظر ایشان برای حل مشکل اکران بهره ببرم.
به شدت معتقدم نباید ایشان را برای چنین مسائل پیش پا افتادهای هزینه کرد و اگر یک روز بر اساس قانون بخواهند فیلم را توقیف کنند، تلاشهای معمول خود را انجام میدهم اما در نهایت حتما به قانون تمکین میکنم. اگر بگویند تنها راه اکران فیلم نظر مثبت رهبری است خودم داوطلبانه اعلام می کنم که ترجیح میدهم فیلم را توقیف کنند اما از ایشان هزینه نکنند؛ دوست ندارم بر اساس رویه موجود که مسئولان برای فرار از بار مسئولیت؛ رهبری را سپر بلا میکنند، فیلم من هم باری بر دوش ایشان باشد.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد