امام یازدهم شیعیان زمینه ساز پذیرش امام غائب(عج)بودند

به گزارش جام جم آنلاین، هشتم ربیع الاول 1439 مصادف با سالروز شهادت حضرت امام حسن عسکری (ع) است، به مناسبت شهادت این امام جام جم آنلاین، گفت‌و گویی با حجت‌الاسلام علی کیانی، استاد دانشگاه امام صادق(ع) داشت که در ادامه می‌خوانیم:

دلیل سختگیری حکام عباسی با امام حسن عسکری (ع) و برخورد با ایشان چه بود؟

خاندان عباسی و پیروان آنان، طبق روایات و اخبار متواتر، می دانستند مهدی موعود(عج) که تار و مار کننده کلیه حکومت‌های خودکامه است، از نسل حضرت عسکری(ع) خواهد بود، به همین جهت پیوسته مراقب وضع زندگی او بودند تا بلکه بتواند فرزند او را به چنگ آورده و نابود کنند؛ همچون تلاش بیهوده فرعونیان برای نابودی موسی!

به دلائل یادشده در بالا، فشار و اختناق در مورد پیشوای یازدهم فوق العاده شدید بود و از هر طرف او را تحت کنترل و نظارت داشتند. حکومت عباسی به قدری از نفوذ و موقعیت مهم اجتماعی امام(ع) نگران بود که امام را ناگزیر کرده بود هر هفته روزهای دوشنبه و پنجشنبه در دربار حاضر شود.

دربار عباسی به قدری وحشت داشت که به این مقدار کفایت نکرد، بلکه «معتز» امام را بازداشت و زندانی کرد و حتی به «سعید حاجب» دستور داد امام را به سمت کوفه حرکت داده و در راه او را به قتل برساند، ولی پس از سه روز، ترکان، خود او را به هلاکت رساندند.

پس از او «مهتدی » نیز امام(ع) را بازداشت و زندانی کرد و تصمیم به قتل حضرت داشت که خداوند مهلت نداد و ترکان بر ضد او شوریدند و وی را به قتل رساندند.

آیا قدرت شیعه به قدری بود که حاکمان وقت نسبت به آن احساس خطر کنند؟

گواه قدرت شیعیان، اعتراف «عبید الله»، وزیر «معتمد» عباسی، به این موضوع است. توضیح اینکه پس از شهادت حضرت عسکری، برادرش جعفر «کذاب» نزد عبید الله رفت و گفت: منصب برادرم را به من واگذار، من در برابر آن سالیانه بیست هزار دینار به تو می دهم. وزیر به او پرخاش کرد و گفت: احمق! خلیفه آن قدر به روی کسانی که پدر و برادر تو را امام می دانند، شمشیر کشید تا بلکه بتواند آنان را از این عقیده برگرداند، ولی نتوانست، و با تمام کوششهایی که کرد توفیقی به دست نیاورد، اینک اگر تو در نظر شیعیان امام باشی نیازی به خلیفه و غیر خلیفه نداری و اگر در نظر آنان چنین مقامی نداشته باشی، کوشش ما، در این راه کوچکترین فایده ای نخواهد داشت.

با توجه به شرایط دشوار سیاسی اجتماعی دوران حیات امام حسن عسکری (ع) نقش ایشان در گسترش معارف الهی و حفظ اسلام را چکونه ارزیابی می کنید؟

در زمان امام عسکری(ع) شیعه به صورت یک قدرت عظیم در عراق در آمده بود و همه مردم می‌دانستند که این گروه به خلفای وقت معترض بوده و حکومت هیچ یک از عباسیان را مشروع و قانونی نمی داند، بلکه معتقد است امامت الهی در فرزندان علی(ع) باقی است و در آن زمان شخصیت ممتاز این خانواده امام حسن عسکری(ع) بود.

با وجود فشارها و کنترل های شدید و بی وقفه عباسیان، امام حسن عسکری(ع) یک سلسله اقدامات موثر درجهت حفظ اسلام انجام دادند که می توان مهم ترین آنها را به شرح زیر مورد اشاره قرار داد:

۱) تشکیل حوزه علمیه و کوشش های علمی که به انقلابی فرهنگی در بسیاری از مناطق اسلامی منجر شد.

۲) تربیت شاگردان متعدد برای تقویت فکری و معنوی شبکه ارتباطی وکالت

۳) رعایت تقیه درفعالیت هایشان

۴) ارتباط با پیروان خود در مناطق مختلف به طور سری و پنهانی

۵) ارسال نامه ها و پیام ها به شیعیان از طریق پیک های مورد وثوق.

۶) پشتیبانی مالی از شیعیان و محبان

۷) آماده سازی شرایط برای دوران غیبت

۸) مبارزه با انحرافات فکری و عقیدتی. دراین باره به عنوان مثال، امام حسن عسکری(ع) اسحاق کندی فیلسوف نامدارمسلمان را نسبت به اشتباهاتش در زمینه تالیف کتابی به نام (تناقضات القرآن) آن چنان مورد رهنمود قرارداد که کندی با آگاهی از اشتباهات خویش دستور داد تا آتش بیفروزند و آن کتاب را تماما بسوزانند

زمینه سازی پذیرش امام غائب(عج) از سوی امام حسن عسکری(ع) چگونه انجام شد؟

از جمله اقدامات مهم امام حسن عسگری(ع)، در زمینه سازی غیبت امام زمان(ع)، طرح پیشاپیش مسئلة غیبت بود. ایشان در موارد متعددی، غیبت فرزندشان را که جانشین پس از خودشان محسوب می شد خبر دادند و اینگونه مردم و جامعه را برای پذیرش غیبت آماده کردند.

امام عسگری(ع)، برای مهیا نمودن ذهنیت مردم و خصوصاً شیعه، درباره امر غیبت، شیوه نهان سازی خود را بیش از آنچه در زندگی امام هادی(ع)، مورد توجه بود، به کار گرفت. از این رو، ایشان به جز ایامی که به دستور معتمد، برای دیدار وی از خانه بیرون می رفت و یا به جهت مصالحی که در نظر داشت، به کسی اجازه ملاقات می داد، یا خود، شخصاً به دیدار آنها می رفت، دیدار و ملاقات دیگری با مردم نداشت.

اقدام دیگر امام حسن عسگری(ع)، برای زمینه سازی غیبت، ایجاد سازمان وکالت و تقویت آن بود. این نهاد در عصر امام صادق(ع)، تشکیل شد با فعالیت های مختلف و با نظارت امامان معصوم(ع)، کار خود را آغاز کرد و به تدریج تا زمان امام حسن عسگری(ع) ، شکل منسجم نظام مندی به خود گرفت.