درسی که از پرسپولیس باید گرفت

در آسیا، یک بار قهرمان شدن در جام باشگاه‌ها برای تیم‌های ایرانی حکم همان دفاع از قهرمانی در چمپیونز لیگ را دارد. دو فصل پیاپی باید بهترین باشی، ستاره‌هایت را حفظ کنی، میل به پیروزی را در بازیکنان زنده نگه‌داری و بجنگی. یک مبارزه نابرابر. پهنای قاره کهن لیگ قهرمانان را برای تیم‌های ایرانی دو فصله می‌کند و یکی از بازی‌های فینالشان را می‌اندازد 9 صبح. این یک مورد برکاتی دارد برای خودش البته. مجبور می‌شوی بخشنامه کنی در مدارس فوتبال را پخش کنند و دستگیرت می‌شود در مدرسه غیر از درس خواندن کارهای دیگری هم می‌شود کرد. یادت هم می‌ماند در مدارس تهران با پروژکتور در آمفی‌تئاتر فوتبال را دیدند و در سیستان و بلوچستان نشسته روی زمین از گوشی آقای معلم که تکیه داده‌شده بود به تخته سیاه. در آسیا هم فاصله‌ات با دیگر تیم‌ها همین فاصله تهران تا سیستان است و باید بجنگی. با دلارهای حاشیه خلیج‌فارس بجنگی و آخرش پنجه بیندازی در پنجه غول‌های فوتبال مدرن شرق آسیا که نایک و سونی و سامسونگ و ال‌جی اسپانسرهای‌شان‌ هستند.

حماسه پرسپولیس تا این خاکریز آخر 9 ماه طول کشیده است. حماسه‌ای که شاید بعضی نبردهایش به معجزه شبیه باشد و برخی روزهایش به افسانه، اما می‌دانیم اتفاقی نبوده است.

سه سال است در فوتبال ایران آقایی می‌کنند و دو دوره است که جزو چهار تیم برتر آسیا شده‌اند. شانس و اتفاق نمی‌تواند این نتیجه را برایتان در پی داشته باشد. پرسپولیس مزد ثباتی را می‌گیرد که با برنامه‌ها و مربی‌گری برانکو به دست‌ آوردند. ثباتی که اجازه نداد «خیریت»خواهی خودی‌ها و تحریم خارجی‌ها متزلزلش کند. نه یک سال تحریم خرید بازیکن و نه آنها که ترجیح دادند در این دوران تیمشان را تنها بگذارند، نتوانستند شورِ پیروزی پرسپولیس را از بین ببرند. پرسپولیس بر هرچه که داشت تکیه کرد، داشته‌هایی که روز به روز آب می‌شدند؛ برخی را شوق لژیونر شدن گرفت و بعضی را مصدومیت؛ پنجره‌های بسته هم نمی‌گذاشتند کسی را جای‌شان بگذارند. پرسپولیسی‌ها اما با هرچه که داشتند و دارند جنگیدند و رسیدند به پرافتخارترین تیم ژاپن. در زمانه‌ای که برای پاسخ به قیمت‌ها یا اسامی وزرا و روسای سازمان‌ها باید لحظه‌ای اخبار را چک کنی، ثبات در پرسپولیس جواب داد.

تیمی که نمی‌توانست با بازیکن و ستاره‌های خارجی تقویت شود، با رهبری یک فرمانده زنده نگاه داشته شد و به پیش رفت. هیچ چیز مهم‌تر از پرسپولیس نبود. بسته‌بودن پنجره‌های نقل و انتقال هم نتوانست برانکو را از پافشاری بر اصول حرفه‌ای‌اش عقب بزند. اصل پرسپولیس بود و هیچ‌کس بالاتر از آن نبود. اگر یک لحظه هم به بزرگی کار برانکو شک کردی یادت بیاور سردار آزمون با تفرعن خداحافظی کرد و بی‌عذرخواهی بازگشت به تیم کی‌روش. اگر زیاد اهل فوتبال نیستی هم خاطرت باشد در مجلس این کشور مصوبه‌ای را به رای گذاشتند تا یک شهردار را از اجرای یک قانون معاف کنند. این‌طور مطمئنا در اهمیت کار برانکو شک نمی‌کنی.

تابستان 1986، در ورزشگاه تب کرده آزتک‌های نیومکزیکو، دست خدا از آستین مارادونا بیرون آمد و هیمنه کشور پیروز جزایر مالویناس را در هم شکست. مارادونا بار دیگر زندگی را به آرژانتینی‌های سرخورده بازگرداند و اجازه داد سرشان را بالا بگیرند.

پرسپولیس اسیر پشت پنجره‌های بسته نقل و انتقالات و خالی از ستاره‌های بی‌وفا و خائن‌اش، در میان غول‌های ثروتمند و تشنه افتخار آسیا زنده ماند؛ پرسپولیسی که سلاحی جز جوانان همدل و مربی با تدبیرش نداشت.

می‌شود سال‌ها بعد در تاریخ خواند: در هنگامه مصائب ملت ایران، در پاییز 1397 دست راهنمای امید از آستین سرخ‌رنگ یک تیم فوتبال درآمد، یک تیم فوتبال سربلند که از میانه همه مشکلات زنده بیرون آمد و تا قله فوتبال آسیا رفت.

رضا مشتاقی