علی قائممقامی کارشناس مسائل ترکیه و منطقه قفقاز در گفتوگو با خبرنگار جامجم آنلاین در خصوص تاثیرات نشست سهجانبه وزرای امورخارجه ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان برروابط سه طرف با اشاره به اهمیت جغرافیایی این نشست اظهار داشت: ترکیه به دریای مدیترانه مرتبط است، ایران به خلیج فارس و دریای عمان راه دارد و همچنین ایران و جمهوری آذربایجان همسایه دریای خزر هستند و در نتیجه این سه کشور از نظر موقعیت جغرافیایی با 4 منطقه دریایی مهم در ارتباط هستند.
قائممقامی در ادامه با بیان اینکه علاوه بر موقعیت جغرافیایی جمهوری آذربایجان و ایران از نظر زبانی هم با یکدیگر مشترک هستند خاطرنشان کرد: از یک طرف 4 استان ایران با بیش از 30 میلیون نفر جمعیت آذری زبان هستند و از طرف دیگر جمعیت 10 میلیون نفری جمهوری آذربایجان هم زبان آذری دارند که این نشان میدهد دو کشور از نظر مذهبی و فرهنگی به یکدیگر وابستهاند.
وی با اشاره به اینکه جمهوری آذربایجان قبلا به عنوان منطقه آران بخشی از خاک ایران بوده است اظهار داشت: برهمین اساس این کشور بخشی از بدنه فرهنگی و سیاسی ایران است.
این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه با اشاره به اینکه از طرف دیگر ترکیه و ایران هم از نظر زبانی و دینی عمیقا به هم وابسته اند، اظهار کرد: همه این مسائل موجب شده تا وحدت این سه کشور با یکدیگر اجتنابناپذیر باشد.
وی با بیان اینکه اجلاس سهجانبهای ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان میتواند برای ترکیه، ایران و منطقه قفقاز امنیت را بدنبال داشته باشد اظهار کرد: این روابط همکاریهای بسیار گسترده اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به دنبال داشته است و نشان دهنده اهمیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی روابط سهجانبه است.
قائممقامی با اشاره به جمعیت زیاد سه کشور ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان خاطرنشان کرد: این جمعیت میتواند بازار بسیار بزرگ اقتصادی برای سه طرف محسوب شود.
وی با بیان اینکه اکنون جمهوری آذربایجان و ایران منبع انرژی نفت و گاز ترکیه هستند اظهار کرد: اکنون جمهوری آذربایجان هم میتواند براساس یک سیاست عاقلانه به وسیله مسیر ریلی و جادهای ایران به خلیج فارس و دریای عمان وصل شود.
این کارشناس مسائل منطقه قفقاز با اشاره به اینکه ترکیه مسیر ایران برای اروپا محسوب میشود اظهار داشت: راه ترکیه به آسیای میانه و شرق دور از افغانستان و پاکستان تا چین و هند هم از مسیر ایران است.
وی در ادامه با تاکید براینکه ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان نقاط ارتباطی شرق و غرب هستند خاطرنشان کرد: این موضوع میتواند تمام تحریمهای ظالمانه آمریکا و دیگران را در منطقه خنثی کند.
قائممقامی با بیان اینکه این همکاری سه طرفه میتواند موجب حفظ استقلال و امنیت جمهوری آذربایجان باشد اظهار کرد: از طرف دیگر این همکاریها راه گریز از تحریمهای علیه ایران در منطقه قفقاز و ترکیه است و همچنین ارتباطات شرق و غرب دنیا را تسهیل خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه ترکیه اعلام کرده است در تحریمهای آمریکا علیه ایران مشارکت نخواهد کرد و همچنان به خرید نفت و گاز از ایران ادامه خواهد داد اظهار داشت: از طرف دیگر هرچند مشخص است که جمهوری آذربایجان و ایران از نظر انرژی به یکدیگر نیازی ندارند اما این موضوعات فرهنگی و دریای خزر است که میتواند زمینه همکاری گستردهای برای دو طرف باشد.
این کارشناس مسائل منطقه قفقاز با اشاره به اینکه مساله محیط زیست دریای خزر و رودخانه ارس میتوانند زمینه همکاری گسترده ایران و جمهوری آذربایجان باشد اظهار کرد: از طرف دیگر جمهوری آذربایجان و استانهای مازنداران، گیلان، اردبیل و تبریز میتوانند با یکدیگر از نظر اقتصادی همکاری گستردهای داشته باشند.
وی در پایان با اشاره به اینکه برای ترکیه هم زمینه همکاری با استانهای آذربایجان غربی، کردستان و دیگر استانهای همجوار برای گسترش تجارت مرزی وجود دارد خاطرنشان کرد: این تجارتهای مرزی میتواند امنیت مرزها را هم حفظ کند چرا که با افزایش رفاه در مرزها موضوع تروریسم و قاچاق از بین میرود و از این نظر همکاریهای دو جانبه و سه جانبه ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان از اهمیت امنیتی و ژئوپلیتیکی هم برخوردار است.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد