سید صباح زنگنه کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتوگو با خبرنگار جامجم آنلاین با اشاره به اینکه اصلاحات ملک سلمان و محمد بن سلمان در عربستان تنها محدود به آزادیهای اجتماعی بوده است، خاطرنشان کرد: برخی از آزادیهای اجتماعی مانند رانندگی زنان، حضور آنها در مجالس و محافل مردانه، ورزشگاهها و همچنین آزادی برگزاری مجالس رقص و آواز مانند اتفاقاتی که در جده و ظهران در شرق عربستان اتفاق افتاد، مصداقی از چیزی بود که به عنوان آزادیهایی اجتماعی در عربستان انجام شد.
زنگنه با اشاره به اینکه تعبیر عربستان آزادی همان موضوعات اجتماعی است که تا به حال داده است، اظهار کرد: از طرف دیگر آزادی ابراز عقیده، آزادی انتقاد، آزادی فکر کردن و آزادی جمعیتهای سیاسی همچنان در این کشور محدود است.
وی با تاکید بر اینکه آن چیزی که در عربستان اتفاق افتاد، نمایشی برای قانع کردن رسانههای غربی بود، خاطرنشان کرد: هم زمان با این اتفاقات عربستان صدها عالم دینی، منتقد اجتماعی و سیاسی بازداشت شده، در زندان بوده و هستند، از جمله این منتقدین که به شاخه دیگری از خاندان آلسعود هم وابستگی داشت، جمال خاشقچی بود که به سفارت دعوت و بعد هم ناپدید میشود.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه وضعیت جمال خاشقچی تاثیرات منفی زیادی در کشورهای غربی خواهد گذاشت، اظهار کرد: با این حال آمریکا همچنان از بن سلمان حمایت خواهد کرد.
وی با بیان اینکه دو دیدگاه در خصوص موضوع خاشقچی در آمریکا وجود دارد، اظهار کرد: یک دیدگاه شدیدا به وضعیت انتقاد دارد و معتقد است چون خاشقچی جزئی از خانواده رسانهای آمریکا بوده، این کشور بایستی علیه دولت عربستان اقدامات شدید و قاطعی انجام دهد، این دیدگاه توسط مجموعهای از نیروهایی رسانهای و همچنین بخشی از نمایندگان مجلس نمایندگان و سنا حمایت میشود.
زنگنه در ادامه در خصوص گروه دوم اظهار کرد: بخش حاکمیتی که در دست آقای ترامپ است، به همراه بخش عمدهای از حزب جمهوریخواه، در کنار وزارت خارجه با حضور پمپو و جان بولتون مشاور امنیت ملی به شدت از اقدامات بن سلمان دفاع میکنند و حتی توجیه کننده موضوع ناپدید شدن خاشقچی هم هستند، این طیف سعی میکنند جواب رسانههای کشورهای مختلف هم باشند و گوئی از طرف بن سلمان مامور شدهاند تا به خبرها و تحلیلهای رسانهها جواب دهند.
وی با تاکید بر وجود شکاف عمیق در داخل آمریکا در موضوع خاشقچی اظهار کرد: با این وجود عدم فروش اسلحه به عربستان که توسط ترامپ مطرح شده موضوعی بسیار بعید است. زیرا آمریکا دربهدر به دنبال پول عربستان است و جذب این پولها به هر ترتیب و با هر شرایطی ادامه پیدا کرد.
این کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: پیش از این هم عربستان اقدامات خشنی علیه مخالفان خود انجام میداد. ولی آمریکا چه در دوران دموکراتها و چه در دوران جمهوریخواهان سلاحهای خود را به آنها میفروخت و بنابراین موضوع خاشقچی هم موجب قطع فروش اسلحه نخواهد شد.
وی در ادامه یکی از شاخصترین افرادی را که پیش از این اتفاقی مشابه خاشقچی برای او اتفاق افتاده بود، ناصر السعید دانست و اظهار کرد: السعید یک روزنامهنگار مخالف حکومت عربستان بود که در خارج از خاک این کشور ترور شد.
زنگنه با تاکید براینکه نیروهای عربستانی دهها اقدام تروریستی در جاهای مختلف دنیا انجام دادهاند، اظهار کرد: دهها شاهزاده که به اوضاع موجود معترض هستند، مجبور به فرار شدند و البته آنها هم تحت تعقیب هستند و ممکن است بر سر آنها هم چنین بلایایی توسط دولت بیاید؛ از سوی دیگر صدها عالم، دانشمند، خبرنگار و صاحبان موسسات مردم نهاد در عربستان در زندان هستند.
وی در ادامه با اشاره به اتفاقات میان عربستان و کانادا اظهار کرد: رفتار سعودیها در اینکه انتقادات سفیر و دولت کانادا به خود را برنتافته و سفارت کانادا در این کشور را تعطیل کردند و سفیر را اخراج کردند، نمونه دیگری از روحیه داعشی آنهاست که با تکیه بر ثروت عظیم و بدون حسابرسی دلارهای نفتی که دارند به هر ترتیبی که میتوانند عمل میکنند و سیاستهای خود را در دنیا پیش میبرند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا در واکنش به خبر پیشنهاد مالی بن سلمان با اردوغان برای مختومه کردن پرونده خاشقچی در قبال سرمایهگذاری در ترکیه با بیان اینکه تکیه بر درآمدهای هنگفت نفتی به عربستان اجازه رشوه دادن به دیگر کشورها را میدهد، اظهار کرد: بعید نیست که سعودیها با دادن مبلغی به ترکیه بتوانند موضوع قتل خاشقچی را هم به آرامی به سمت فراموشی ببرند.
وی در پایان با اشاره به اینکه همزمان با حضور شاهزاده خالد الفیصل در استانبول که ممکن است مربوط به وعده سرمایهگذاری در ترکیه باشد، ارزش لیر ترکیه بهبود پیدا کرده است، اظهار کرد: به هر حال ترکیه براساس مصالح روزمره خودش عمل میکند و مبنای اصولی در این خصوص ندارد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد