سیاست‌های ضد تولیدی عامل اصلی تلاطم بازار / شاهد خیانت مدیران دولتی به مردم هستیم

در همین زمینه جام جم آنلاین گفت‌وگویی با نیما بصیری تهرانی، عضو هیات مدیره انجمن صنایع سلولزی بهداشتی ایران داشته که در ادامه می‌خوانیم.

• اخباری مبنی بر ترخیص مواد اولیه زمینگیر شده در گمرکات منتشر شده است. آیا این نکته را تایید می‌کنید؟
دو روز پیش 3 هزار کانتینر مواد اولیه مورد نیاز صنایع سلولزی که 45 روز در انبارهای گمرک خاک خورده بود از محوطه گمرک بالاخره خارج شده؛ اما نکته اینجاست که تا این مواد در اختیار تولید کنندگان قرار گیرد. احتمالا یک یا دو هفته زمان لازم داریم که اثرگذاری بازار را تجربه کنیم. به نظرم شما زیاد به این موضوع که مواد اولیه ترخیص شده زیاد تکیه نکنید، بهتر است وارد این موضوع بشوید که اصلا چرا این کالاها در انبار مانده بود؟

• پس در آینده نزدیک کاهش قیمت تجربه می‌شود؟
متاسفانه هزینه‌ای هنگفت به تولیدکنندگان بابت انبارداری و دموراژ گمرک تحمیل شده است. البته هزینه‌ای که ناشی از سوء مدیریت مسئولان است نه اشتباه و خطای واردکنندگان و تولید کنندگان، حالا دنبال این هستیم که مقصر را دستگیر کنیم. یا اینکه منتظر کاهش قیمت نشسته‌ایم؟ ممکن است برای کوتاه مدت کمی کاهش قیمت داشته باشیم ولی دوباره همین چرخه تکرار خواهد شد.

• چطور مسئولان در رسانه‌ها اعلام کرده‌اند به زودی قیمت‌ها کاهش خواهد یافت؟
اجازه دهید صادقانه بگوییم متاسفانه طی چند سال اخیر بدنه دولت فرا فکنی می‌کند، امروز همه بزرگوارن صحبت از تامین نیاز بازار کرده و اعلام می‌کنند، هیچ مشکلی برای تامین کالای مورد نیاز مردم نیست؛ درحالیکه تمام سیاست‌ها علیه تولید بوده و اجازه فعالیت منطقی به تولید کنندگان داده نمی‌شود. چون دائم دستورالعمل‌های غیرمنطقی صادر شده و نهایتا هربار که تولیدکنندگان، خودشان را با شرایط ایجاد شده تطبیق می‌دهند؛ یکباره دستور العمل تازه‌ای از راه می‌رسد و تمام معادلات را دوباره برهم زده و مشکلاتی ایجاد می‌کند و نهایتا مردم تاوان این اشتباه را می‌پردازند.

• گروهی معتقدند افزایش صادرات باعث کمبود محصولات یاد شده در بازار شده است، شما چه نظری دارید؟
طی 5 سال گذشته هیچ کمبودی در بازار نداشتیم و صادرات مناسبی هم به کشورهای اطراف ثبت شده است. البته با توجه به افزایش نرخ ارز صادرات محصولات مختلفی اقتصادی‌تر شده بود که برخی تولیدکنندگان از این شرایط استفاده کردند. اما این خطا نیست. مشکل اینجاست که یکباره مواد اولیه وارداتی که اصلی‌‌ترین نیاز تولید بود قطع شد.

• اصولا صنعت پوشک و تیشو چقدر به ارز و خارج از مرزها وابسته است؟
براساس آمارها و اطلاعات موجود صنعت تولید پوشک و تیشو تقریبا 60 درصد وابستگی ارزی داشته و دارد. به عنوان مثال خمیرکاغذ اصلی‌ترین نیاز تولید پوشک یا دستمال کاغذی است که بخشی از آن اصولا امکان تولید داخلی نداریم. چون خمیر مربوطه از درخت اکالیپتوس و درختان برگ سوزنی تولید می‌شود که در کشورمان نداریم.

• واقعا تحریم‌ها باعث بروز چنین چالشی شده است؟
برای پاسخ به این سئوال بد نیست بازگردیم به اوایل دهه شصت، ما در دوران دفاع مقدس که اصولا زیرساخت‌های صنعتی و فناوری‌های نوین امروزی را در اختیار نداشتیم و در عین حال تحریم‌های خصمانه آمریکا علیه اقتصاد کشورمان نیز درجریان بود، چنین مشکلاتی را تجربه نکردیم که امروز درگیر آن شده‌ایم. پس دوباره اشاره می‌کنیم مدیران میانی دولت و برخی از مدیران ارشد دولتی فرا فکنی می‌کنند و به جای اینکه واقعیت را به مردم بگویند، دائم با انتشار اخبار غیر منطقی درک و فهم
مخاطبانشان را زیر سئوال می‌برند.

• منظور شما از واقعیت چیست؟
واقعیت این است که برخی از مدیران توان مدیریتی ندارند و تنها باعث بروز بحران شده‌اند. متاسفانه مدیران نالایق جرات استعفا دادن ندارند و اگر واقعا به دنبال بهبود شرایط هستیم بهترین گزینه این است که مدیرانی که شرایط فعلی را بر اقتصاد کشورمان تحمیل کرده‌اند، به عنوان مفسد اقتصادی معرفی کرده و عادلانه محاکمه کنیم نه اینکه 19 نفر جوانی که اصولا خبری از الفبای اقتصادی ندارند.

• با توجه به تحریم‌های ثانویه آیا بازهم می‌توانیم تحریم‌ها را دور بزنیم؟
دور زدن تحریم‌ها برای بخش خصوصی کاری نداشته و ندارد، تنها کمی هزینه و زمان افزایش خواهد یافت. مگر قبل از برجام اینکار انجام نشده بود؟ مدت‌هاست که سوئیفت ایران بسته است ولی صرافی ‌ها مشغول انجام کار بودند، چه شد که یکباره مبادلات صرافی‌ها از سوی بانک مرکزی ممنوع اعلام شد؟

• به سوءمدیریت برخی اشاره کردید؛ آیا می‌توانید مثالی هم در این زمینه ارایه کنید؟
البته من اسمش را سوء مدیریت نمی‌گذارم بلکه می‌گویم خیانت برخی مسئولان به تولید ایران؛ مثل آقای مسولان سابق باید از سوی نهادهای قضایی پیگیری شود. به عنوان مثال در شرایطی که صنعت پوشاک ایران درحال رکود بود یکباره به بهانه تجارت ترجیحی یا سرمایه‌گذاری خارجی بازار پوشاک ایران به یک برند خاص ترکیه‌ای اختصاص داده شد، یا اینکه یکباره سیاست ممنوعیت مبادلات ارزی با خارج صرافی‌ها را ممنوع کردند و رگ حیاتی صنایع را قطع کردند، چون انتقال ارز تقریبا غیر ممکن شد. به نظر شما این خیانت نیست؟ این موارد اقتصاد و صنعت ایران را متلاشی نمی‌کند؟

• در مورد صنعت تولید پوشک یا محصولات سلولزی بهداشتی هم مثالی از سوء مدیریت وجود دارد؟
آقای نعمت‌زاده دستور حذف قیمت‌گذاری را در روزهای پایانی مدیریتش امضاء کرد، اما یکباره با حضور آقای شریعتمداری دوباره قیمت‌گذاری به سازمان حمایت واگذار شد. این یعنی سلیقه‌ای عمل کردن دولت مردان که اجازه رشد و توسعه یا حتی برنامه‌ریزی برای صنعت‌گران را نمی‌دهد. طی چند سال اخیر خیانتی به تولید،‌ اشتغال و اقتصاد کشورمان شده است که در تاریخ قطعا ثبت خواهد شد. بسیاری از فعالان تولید یا اقتصادی با توجه به دانشی که از دودوتای مسایل اقتصادی دارند کاملا متوجه متوجه برخی تحرکات معنادار در سیاست‌های اخیر هستند.

• باز گردیم به شرایط فعلی و موضوع مابه‌التفاوت ارزی که برای واردکنندگان درنظر گرفته شده است، فکر می‌کنید این سیاست نیز منطقی بوده است؟
اجازه دهید توضیح دهم، وقتی ثبت سفارش انجام شده است یعنی معامله‌ای مورد تایید دولت و مسئولان مربوطه بوده که انجام شده و فعال اقتصادی یا تولیدی به دنبال باقی موارد می‌رود. ولی یکباره اعلام می‌شود، این معامله‌ که قبلا انجام شده باطل است و دوباره باید از نو با شرایطی جدید بررسی شود. خوب این براساس شرع و عرف ایران واقعا پذیرفتنی است؟ فکر نمی‌کنید ریشه تولید اینگونه خشکانده می‌شود؟ هیچ منطقی پشت این سیاست نیست، معنی عبارت ما به التفاوت کاملا مشخص است، یعنی بخش کوچکی از مبلغ معامله که باید پرداخت شود. سئوال من این است که وقتی معامله‌ای تمام شده و اسناد هم رد و بدل شده است چرا باید دو برابر مبلغ معامله به عنوان مابه‌التفاوت پرداخت شود؟ به نظر من اینگونه برخورد با شرایط اگرچه فرافکنی است، ولی بطور کلی توهین به عقلانیت مردم هم نامگذاری می‌شود.

• طی چند روز اخیر رسانه‌ها خبر از کشف انبارها احتکار می‌دهند، نظر شما چیست؟
موضوع احتکار هم شاید به نوعی به شوخی گرفته شده باشد. البته من نمی‌گویم احتکار نیست. چون به هرحال وقتی شرایط نابسامان و سوء مدیریت همه‌جا را فرا گرفته باشد، ممکن است کسی از فرصت استفاده کند. ولی تولید کنندگان واقعی به هیچ عنوان نمی‌خواهند نقدینگی خودشان را زمینگیر کنند. بنابراین مواد اولیه‌ای که دارند را تولید کرده و با حاشیه سود منطقی به بازار عرضه می‌کنند. نباید با تولیدکنندگان واقعی که در انبارشان کالا دارند به عنوان محتکر برخورد کنیم. سیستم تولید و توزیع و فروش بالاخره منطقی دارد که باید درنظر داشته باشیم.

• فکر می‌کنید برخورد با محکتران باعث کاهش تخلف خواهد شد؟
این برخوردی که اکنون می‌بینیم روی کاغذ ممکن است فساد را کاهش دهد ولی نکته‌ای که قبلا نیز اشاره کردم موضوع برخورد واقعی با فساد است، به عنوان مثال درباره احتکار سازمان تعزیرات یکی از مراجع رسیدگی و کنترل است، چندی پیش دو مورد از انبارهای احتکار کالا را به این سازمان معرفی کردیم. ولی متاسفانه وقتی پس از مدتی برای پیگیری نتیجه دوباره پرس‌وجو کردیم، متوجه شدیم که اصلا بازرسی از این انبارها صورت نگرفته است. این شیوه برخورد با تخلف نیست. تا زمانی که چنین مواردی وجود دارد، قطعا دیگرانی هم از راه می‌رسند که بخواهند از شرایط استفاده کنند.

• نظر شما درباره روند تعطیلی کارخانه‌ها چیست؟
این شرایط بدون تردید منجر به تعطیلی بیشتر واحدهای تولیدی خواهد شد. درحالی که سال حمایت از کالای ایرانی داریم و اشتغال و معیشت مردم معضلی است غیرقابل انکار.

عماد عزتی / جام جم آنلاین