تزریق امید به جامعه با خنده

جوانه بسیاری از استعدادهای کمدی سال‌های بعد ایران از این مجموعه زده شد. جواد رضویان،‌ یوسف تیموری و مجید صالحی که تا همین اواخر بازیگران ثابت کمدی‌های سینمایی و تلویزیونی بوده یا هستند در این مجموعه درخشیدند.

تیموری و رضویان در آیتم به یاد ماندنی مصدوم آماده است و مجید صالحی با شخصیت تازه متولد شده مجید دلبندم که مدتی بعد در قالب یک عروسک در سریال مستقل دیگری به همین نام با کارگردانی عطاران جان گرفت، دیده شدند. میان جوانان خوش انرژی سیب خنده چند کودک و نوجوان هم حضور داشتند که سپهر آزادی و اشکان اشتیاق میان آنها پررنگ‌ترین بودند.

آزادی، هم قد و قواره دیگر بازیگران بزرگسال سریال یعنی کسانی که سال‌ها تجربه تصویر و نمایش داشتند ظاهر شد.

او که به‌رغم سن کم، حتی در رعایت جزئیات مثل حفظ سکوت برای درآوردن لحظه‌های کمدی هم آگاهانه عمل می‌کرد مانند بسیاری از بازیگران کودک برای مدتی در چند فیلم خوب سینمایی و تلویزیونی درخشید ولی در این وادی نماند. در میان دیگر بازیگران این مجموعه باز کسانی هستند که این روزها نام و نشانی از آنها نمانده است، یا کم کار
شده‌اند.

بهراد خرازی یکی از آنها‌ست که این مسیر را چون دیگر همکارانش در این مجموعه تلویزیونی طی نکرد.

خرازی بعد از حضور در سیب خنده، مجید دلبندم و چند مجموعه و برنامه غیرکمدی، در دهه 80 محو شد تا مدتی پیش که در نقش‌های متمایزی از آنچه پیش از این از او سراغ داشتیم در بیمار استاندارد، معمای شاه و ایراندخت نقش‌آفرینی کرد.

از امید تا رویا

سهل ممتنع بودن آثاری که در آنها ردی از همکاری بیرنگ و رسام باشد بوضوح قابل رویت است. نمایش اتفاقات جزئی و ساده در عین نگاه نقادانه و ریزبینانه، نشان‌دهنده همین ویژگی مشترک ساخته‌های آنان است که باعث دریافت سریع مخاطب و به طور کلی دلنشینی این دست کمدی‌ها
می‌شود.

نقد در عین مثبت‌اندیشی و امید به بهبود، از خصوصیات دائمی آثاری است که از بیژن بیرنگ و یار قدیمی‌اش مسعود رسام سراغ داریم تا جایی که اگر بگوییم این تیم دو نفره در آن سال‌ها با آثارشان در تزریق امید و حال خوب به مخاطبانشان سنگ تمام گذاشته‌اند بیراه نگفته‌ایم. رضا عطاران اما از این طیف جدا شد و کم‌کم سبک دیگری برای بازی و کارگردانی برای خودش تعریف کرد که در عین تمایز با شیوه قبلی، خیلی زود محبوب شد و میان مخاطبان جا افتاد.

نقطه تمیزدهنده‌ای که آثار اولیه و امروز کارنامه عطاران را دست کم به دو نیم تقسیم می‌کند، تغییر نگاه او به کمدی و همچنین رهایی از نوعی امیدواری است. در فضای فانتزی‌تر آثار نخستین او دلبستگی به بهبود اوضاع وجود دارد؛ امید به دگرگونی واقعیت حتی در سریال‌های پرطرفداری که او سال‌ها بعد از سیب خنده و قطار ابدی یعنی خانه به دوش، متهم گریخت و ترش و شیرین ساخت، نیز دیده می‌شود اما در آثار سینمایی‌اش در سال‌های اخیر این نگاه ساده و ملموس کم‌کم رنگ باخت و اگر در پایان آنها امیدی می‌ماند تنها به مدد رویاست.

هرچه که هست اما، حالا که سیب خنده دوباره بینندگان تلویزیون را پای خود نشانده و بر مخاطبان آی فیلم افزوده است، دو نکته برجسته تر از همیشه جلوه می‌کنند: جای آثار طنز ارزشمند و حرفه‌ای در تلویزیون خالی است و اقبال مخاطبان به آی‌فیلم، بر آن تاکید می‌کند. دیگر این که امیدآفرینی و تزریق روحیه نشاط به جامعه، امروز از مهم‌ترین اولویت‌های تلویزیون است.

مهرآوه مسعودی

روزنامه نگار