جام جم آنلاین - کودتای ۲۸ مرداد از آن نظرمهم است که چگونگی شکست اتحاد ملت ایران در آن پنهان است. فراموش نکنیم ما در کارهای بزرگ حتماً باید ملت را کنار خود داشته باشیم، در غیر این صورت نمیتوانیم کاری از پیش ببریم.
کودتای ۲۸ مرداد با حمایت بیگانگان انجام و سبب برکناری دولت مرحوم دکتر مصدق شد و اکنون بعد از گذشت دهه ها از این اتفاق مهم تاریخی، همان بیگانگان که تلاش کردند مصدق را برکنار کنند، میکوشند باز هم به اشکال مختلف ایران را زیر سلطه خود درآورند.
چنین اقداماتی، سابقهای تاریخی دارد و مدتهاست جریانات مساله دار حتی اوایل پیروزی انقلاب تلاش کردند با ایجاد نزاعی کاذب درباره ملی شدن نفت، اصل کودتا به فراموشی سپرده شود.اگر آمریکاییها قصد داشتند در ایران یک راهحل عادلانه را دنبال کنند که هم آنها منافع داشته باشند و هم ملت ایران، هرگز با کودتا وارد ایران نمیشدند.
قبل از نهضت ملی شدن صنعت نفت، ملت ایران به این جمع بندی رسیده بود که به ایجاد یک توان ملی در کشور نیاز است. این، هم از نظر تجربیات تاریخی و هم شناخت دشمن در ایران به وجود آمده بود. در آن دوران، انگلیس بر نفت ایران مسلط بود که می توانست اعمال نظر و نفوذ کند. ملت ایران می خواست در برابر این تجاوز بایستد و ابتدایی ترین حقوق خود را از منابع کشورشان داشته باشد.
زمانی دولت ایران تصمیم گرفت خود بر منابع کشورمان مسلط شود و دست بیگانه را از منابع ، سرمایه و ثروت ملی کشور قطع کند، انگلیس تمام شیوه ها را برای به زانو درآوردن ملت ایران بهکار گرفت.
انگلیسیها تصور میکردند ایرانیها توان اداره نفت خود را ندارند و مجدد انگلیسیها کنترل قدرت نفت را ادامه خواهند داد؛ اما اینگونه نشد، یعنی ایرانیها توانستند انگلیسیها را از کشور خارج کنند. در این میان آمریکاییها میخواستند به نوعی واسطهگری کنند تا کنترل نفت از دست انگلستان خارج و زیر سلطه خودشان قرار بگیرند.
کلام آخر اینکه امروز هم، بیگانگان همین شیوه را به کار گرفته اند تا بتوانند ایران را در برابر زیاده طلبی هایشان قانع کنند. انگلیسی ها محاصره دریایی را بر ما تحمیل کردند، همچنین تحریم اقتصادی را افزایش دادند و علاوه بر آن فشارهای سیاسی زیادی را بر ایران وارد کردند، اما هیچ کدام از آنها نتوانست شرایط بیگانگان را در این زمینه بهبود ببخشد. ناگفته نماند در آن زمان آنچه توانست مقدمات کودتای انگلیس و آمریکا را در ایران فراهم کند، اختلافی بود که بین صفوف جامعه بهوجود آمده بود.
عباس سلیمینمین
کارشناس و پژوهشگر تاریخ معاصر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد