صدور امواج سفید برای قاره سیاه

این وب سایت انگلیسی ـ هوسایی که به منزله درگاهی برای اطلاع‌رسانی فعالیت‌های این شبکه تلویزیونی هوسایی‌زبان افتتاح شده است، پیش درآمدی است بر نمود عینی پل رسانه‌ای مستحکمی که از ایران تا آفریقا کشیده خواهد شد.

با این‌که پیش از این نیز معاونت برون‌مرزی رسانه ملی، توجه خود به آفریقا را با راه‌اندازی رادیوهای سواحیلی و هوسا و در برنامه‌های رسانه‌های دیداری عربی و انگلیسی‌ای که در آفریقا مخاطبان خود را دارند، نشان داده بود، اما این بار دست‌اندرکار احداث شبکه‌ای شده که پهنه بسیار وسیع جمعیتی در قاره آفریقا را تحت پوشش خود گرفته و با ابزار تلویزیون، این جذاب‌ترین رسانه سنتی به این منظور دست خواهد یافت.

این شبکه تنها در نیجریه، مخاطب بالقوه‌ای قریب به 200 میلیون نفر را در زمره تماشاگران احتمالی خود در نظر خواهد داشت. هوسا تی‌وی برای بیش از 60 کشور آفریقایی نیز با شمار هوسازبانان بسیار، برنامه‌ریزی تولید و پخش تلویزیونی خواهد داشت. اتفاقی که از همان نخستین گام‌ها با واکنش‌های گوناگون روبه‌رو شد. دهم اکتبر سال گذشته و پس از اعلام شروع فعالیت در فضای مجازی بود که هوسا تی وی هدف تیرهای خشم آلود اشرف عبدالمنعم، نویسنده روزنامه «الاهرام» مصر قرار گرفت. تیتر «راه‌اندازی هوسای ایرانی» از همان صدر نوشته جانبدارانه بودن مقاله را نشان می‌داد.

سلاح فرهنگی ایران در آفریقا

عبدالمنعم نوشته‌اش را این‌گونه آغاز کرد: «رسانه جدیدی که این بار نظام ایران برای آفریقای غربی راه‌اندازی کرده مانند یک سلاح فرهنگی جدید و گسترده برای این حکومت کاربرد دارد. در حالی که ما در نقش یک تماشاگر فقط ایستاده‌ایم و منفعلانه حوادث را تماشا می‌کنیم.» نام بردن از «هوسا تی‌وی» با عنوان «سلاح فرهنگی جدید و گسترده» نشانگر بداعت و تازگی این اقدام و از سوی دیگر دایره وسیع بالقوه آن بود که نظر الاهرام را نیز به خود جلب کرد. عبدالمنعم در ادامه نوشت: «در حالی که ما از فعالیت‌های گسترده فرهنگی ایران در قاره آفریقا بشدت عصبانی هستیم این حکومت مجموعه‌ای از مدارس، بیمارستان‌ها و مراکز فرهنگی را یکی بعد از دیگری در این قاره ایجاد کرده و با رشته‌ای از فعالیت‌های اقتصادی و مبادلات بازرگانی حلقه فعالیت‌های خود را تکمیل کرده و بدیهی است کمک‌های نظامی نیز به آن افزوده خواهد شد.»

این موضوع نشان می‌دهد حتی قدرت‌ها و رقبای منطقه‌ای کشورهای آفریقایی نیز بشدت از هرگونه نفوذ و محکم کردن جای پای فرهنگی ایران در این منطقه نگرانند و با آلوده کردن بحث به شبهات نظامی و...، سعی در تخریب چهره ایران دارند.

«اما این مردم چه کسانی و چه تعداد هستند؟ این شبکه ایرانی برای پرتعدادترین کانون‌های پرجمعیت انسانی در قاره آفریقا پوشش رسانه‌ای ایجاد کرده که در قالب مردم متجانس از یک نژاد در داخل شهرهای کوچک و روستاها در کشورهای نیجر،‌ نیجریه، گابن، توگو، ساحل عاج و کامرون گسترده شده‌اند. در حال حاضر این جمعیت بیش از ده‌ها میلیون نفر هستند و به زراعت و تجارت مشغولند و همه فقط با یک زبان صحبت می‌کنند؛ زبان هوسا. این مردم، قبایل هوسا هستند؛ مردمی که به این زبان تکلم می‌کنند و مذهب واحدی دارند اما در یک کشور واحد نیستند و دورتا دور اعراب را از اقیانوس اطلس تا خلیج (فارس) در بر می‌گیرند. چنین جمعیتی دارای این پتانسیل هستند که دارای یک ایدئولوژی و نظام‌های سیاسی شوند البته با دخالت و کمک‌های ایران.»

این بخش دیگری از یادداشت اشرف عبدالمنعم در روزنامه الاهرام مصر بود که طی آن دلیل هراس از نفوذ فرهنگی و اقتصادی ایران در مناطق هوسازبان آشکار شده است. عبدالمنعم در ادامه این مقاله، به زعم خود از راهبردهای صدور انقلاب ایران سخن گفته است و آن را در شمار خصیصه‌های عمومی هر انقلابی به حساب آورده و با عنوان مغرضانه «توسعه طلبی» از آن یاد کرده است. اما هدف اصلی ایران از هرگونه اقدام در هر سطحی برای راه‌اندازی شبکه‌ای ویژه آفریقا از نگاه نویسنده الاهرام چیست؟ «هدف اصلی ایران از ایجاد رسانه جدید در منطقه هوسایی چیزی نیست جز دفاع از مذهب شیعه و کوبیدن مذهب سنی و همین رسالت اصلی شبکه هوسا یا همان هوسا تی‌وی خواهد بود. این عیب نیست که ما متوجه اقدامات دشمن شویم و به مقابله با آن بپردازیم، بلکه عیب آن است که خود را به تغافل بزنیم و منتظر باشیم تا یک آفریقای شیعه ایجاد شود که با کمک‌های اقتصادی و نظامی تقویت شده و با مسائل عاطفی دینی تزیین شده است. این توهینی به اعراب سنی است. درگیری‌ها و نزاع‌هایی که در رسانه‌های عربی دیده می‌شود؛ مصری با مصری یا مصری با جهان عرب یا سنی با سنی نوعی به خود مشغول شدن و در اصل سهل‌انگاری در برابر دشمن است و می‌تواند خودکشی فرهنگی و خالی گذاشتن میدان در برابر نفوذ یورش ایدئولوژی دشمن در این یا آن منطقه باشد.»

هوسا، طرحی برای صدور انقلاب؟

در واقع در پایان این مقاله، عبدالمنعم شمشیر خود را از رو بسته و با «دشمن» خواندن ایران و طرح اختلاف شیعه و سنی، سعی در معرفی هوسا تی‌وی به عنوان یک شبکه شیعی افراطی با اهداف تفرقه‌جویانه دارد، در حالی که این شبکه، رسانه‌ای با اهدافی کاملا متفاوت و معتدل بوده و حول محور وحدت‌بخش اسلام می‌چرخد و بیشترین تمرکز آن نیز بر معرفی فرهنگ و ظرفیت‌های اقتصادی و تکنولوژیک و تخصص نیروی انسانی است؛ از قابلیت‌های فنی و مهندسی تا پزشکی و صنایع و داشته‌های فنی و سرمایه‌ای.

هوسا تی‌وی آیینه‌ای خواهد بود از ایران فرهنگی با تمدنی بزرگ و شگرف که با شعار «نزدیکی قلب‌ها» مرزهای برساخته بشری را درخواهد نوردید و در قلب مردمان آفریقا خانه خواهد کرد. شبکه‌ای که نه توسعه طلبی‌های خویش انگارانه عبدالمنعم را آیینگی می‌کند و نه در پی سلطه مذهبی و تطاول باورهای مذهبی مخاطبان خود است.

هوسا تی‌وی تنها یک شبکه فرهنگی و اقتصادی خواهد بود با اهدافی متعالی و متضمن سود برای هر دو سر این فراگرد ارتباطی، اگر چه اکنون که وارد فاز جدیدی از پیشبرد مقدمات راه‌اندازی خود شده، انتظار هرگونه مخاصمه‌جویی شدیدتر را نیز در افرادی نظیر اشرف عبدالمنعم و طیف فکری‌ای که عبدالمنعم و الاهرامِ ضد ایران تنها یکی از آنهاست، باید داشت. کما این‌که «محبت نیوز» پیش از الاهرام و در هشتم تیرماه 96، با انتشار مقاله‌ای بغض خود از راه‌اندازی شبکه هوسای ایران را با عباراتی مشابه و شبهه‌افکنانه مبنی بر این‌که ایران با هوسا تی‌وی در پی افکندن طرح شیعی خود در میان کشورهای آفریقایی است و حتی با تاسیس مدارس اسلامی، به نوعی جذب و تربیت نیروهای شبه نظامی جنگجو!! برای اهداف خود دست یازیده است، نیت‌های پنهان و خط تبلیغی معاندانه خود علیه ایران را لو داد.

واکنش‌ها علیه هوسا تی‌وی از واشنگتن تا قاهره گسترده شده است و حالا به نظر می‌رسد باید این شبکه در دست ایجاد که هنوز به طور عملی فعالیت خود را آغاز نکرده، با استحکام و قوت و اقتداری کامل وارد عرصه مقابله با این دشمنی‌ها شود.

شیدا اسلامی