آیت‌ الله خامنه‌ای کتاب می‌خرند، هدیه قبول نمی‌کنند

ایشان هم به کتاب‌های اجتماعی، سیاسی و تاریخی علاقه‌مندند و هم به کتاب‌های داستان و شعر. رمان‌های خارجی و ایرانی زیادی را ایشان مطالعه کرده‌اند که یکی از آنها، داستان «چشم‌هایش» نوشته بزرگ علوی است که آیت‌ الله خامنه‌ای دیروز درباره آن فرمودند حدود 50 سال قبل آن را مطالعه کرده‌اند.

ایشان همچنین به رمان «خانواده تیبو» اشاره کردند که زنده‌یاد ابوالحسن نجفی آن را ترجمه کرده است و رهبر انقلاب هر چهار جلد آن را خوانده‌اند.

دیروز آیت‌ الله خامنه‌ای به نمایشگاه کتاب رفتند و از 50 غرفه انتشاراتی بازدید کرده و چند جلد کتاب نیز خریداری کردند.

با سینا جعفریه، پسر مدیر انتشاراتی ثالث که مدیر تولید این انتشاراتی نیز هست و دیروز میزبان مقام معظم رهبری بوده هم‌صحبت شدیم تا از این حضور و وضعیت کتابخوانی و نشر برایمان بگوید.

دیروز رهبر معظم انقلاب از نشر ثالث نیز بازدید کردند، سال‌های قبل هم ایشان از غرفه شما بازدید کرده بودند؟

بله ! ایشان سال‌های قبل نیز از انتشاراتی ثالث بازدید کرده بودند. با کتاب‌های ما آشنا هستند و نظراتشان درباره آثار نشر ثالث را بیان می‌کنند که خیلی به ما کمک می‌کند.

نکته قابل توجه در این بازدید این است که کتاب‌هایی که مورد توجه ایشان قرار می‌گیرد، مورد استقبال مردم هم قرار می‌گیرد.

دیروز درباره کتاب‌های تاریخی که منتشر می‌کنیم، صحبت کردند، کتاب رهبران سرخ را تورق کردند که ترجمه آقای بیژن اشتری است و تاکنون بیش از ده جلد آن منتشر شده است. ایشان به کتاب‌های تاریخی و ادبیات علاقه‌مندند.

کدام کتاب‌های ادبی را بیشتر می‌پسندند؟

به داستان‌های ایرانی بیشتر علاقه‌مندند. اما چند سال قبل که به نمایشگاه آمدند درباره کتاب هزاران خورشید تابان، نوشته خالد حسینی، نظرات جامعی داشتند.

کتاب‌هایی که انتخاب می‌کنند را می‌خرند یا شما به ایشان هدیه می‌دهید؟

اجازه نمی‌دهند که به آنها هدیه بدهیم، کتابی را انتخاب می‌کنند، پولش را پرداخت می‌کنند.

حضور مسئولان بلندمرتبه کشور مانند رهبر معظم انقلاب، رئیس‌جمهور یا وزرا در نمایشگاه و خرید کتاب از سوی آنها تاثیری بر میزان مطالعه و کتابخوانی مردم دارد؟

بسیار موثر است. کتاب‌هایی که مسئولان کشور می‌خوانند، مردم را تشویق به مطالعه می‌کند. ایام نوروز، چند سایتی از مسئولان سوال کرده بودند که چه کتاب‌هایی را مطالعه می‌کنید؟ آثاری که آنها معرفی کرده بودند، با فروش خوبی روبه‌رو شد. حتی چهره‌های معروف مثل بازیگران وقتی کتابی را در صفحات خود در شبکه‌های اجتماعی معرفی می‌کنند بر فروش کتاب تاثیر زیادی می‌گذارد. من همیشه از هنرمندان می‌خواهم که از فرصت و شهرتی که دارند برای فرهنگسازی در زمینه کتاب استفاده کنند.

نشر ثالث امسال با چند عنوان کتاب جدید در نمایشگاه حضور داشت؟

زمینه فعالیت ما علوم اجتماعی، ادبیات و فلسفه است. با 90 عنوان کتاب چاپ اول در نمایشگاه حضور داشتیم و بقیه کتاب‌هایمان چاپ مجدد بود. حرمسرای قذافی چاپ دومش نیز در نمایشگاه تمام شد. از کتاب دختر استالین هم خیلی خوب استقبال شد. دو سال قبل که نمایشگاه در شهر آفتاب برگزار شد، استقبال زیاد نبود اما امسال خیلی بهتر بود. البته فروش ما از سال قبل بهتر بود چون کتاب گران‌تر شده اما از نظر آماری تغییری نکرده است.

تیراژ کتاب‌هایتان چطور است چون برخی از انتشاراتی‌ها تیراژ را بشدت کم کرده‌اند؟

ما تیراژ صدتایی هم داشته‌ایم اما بیشتر کتاب‌هایمان در تیراژ بالاتر از هزارتا چاپ می‌شود. واقعیت این است با اوضاع کاغذ و انبارداری برای ناشر به صرفه نیست که کتاب در تیراژ بالا منتشر کند مگر این‌که به فروش آن مطمئن باشد.ناشران خصوصی شرایط خوبی ندارند.

اهالی فرهنگ معتقدند که دولت باید حمایت ویژه‌ای از کتاب داشته باشد، یارانه بیشتری به کتاب اختصاص دهد و حمایت‌های دیگری هم داشته باشد تا کتاب گران نشود و مردم بتوانند آن را خریداری کنند، شما با این نظر موافقید؟

طرح بهارانه و پاییزانه خانه کتاب، طرح خوبی برای حمایت از کتاب است.صد هزار تومان، خانه کتاب یارانه می‌دهد که با آن مردم می‌توانند کتاب بخرند، این طرح هم به مردم کمک می‌کند و هم به انتشاراتی‌ها و کتابفروش‌ها.

گرانی کاغذ اما روی کار شما تاثیر منفی دارد؟

بله ! وقتی ارز گران می‌شود، کاغذ هم گران می‌شود چون کالایی کاملا وارداتی است.کاغذهای ایرانی خیلی کم است به همین دلیل ما باید از کاغذ وارداتی استفاده کنیم. امسال خیلی از مردم به ما معترض بودند که چرا کتاب گران شده و ما توضیح می‌دادیم که مجبوریم کاغذ را به قیمت روز بخریم اما چکی که توزیع‌کننده کتاب به ما می‌دهد مثلا چک هشت‌ماهه است، ما مجبوریم کتاب را گران بفروشیم هر چند اصلا دوست نداریم این اتفاق بیفتد.

مراجعه‌کنندگان به نمایشگاه و خریداران کتاب امسال بیشتر چه گروه سنی بودند با توجه به این که رهبر معظم انقلاب فرمودند که باید به کتاب توجه شود و بخصوص جوان‌ها کتاب بخوانند؟

میانگین سنی که کتاب می‌خرند و می‌خوانند 30 تا 50 سال است ! و کسانی که از شهرستان‌ها به نمایشگاه آمده بودند، بیشتر کتاب می‌خرند. به نظرم شهرستانی‌ها بیشتر از تهرانی‌ها کتابخوان هستند. جوان‌های امروزی بیشتر اهل شبکه‌های اجتماعی و مطالب فشرده و کوتاه هستند تا کتاب.

برخی می‌گویند قطع جیبی کتاب در ایران تقریبا از بین رفته در حالی که این قطع به دلیل ارزان و قابل حمل‌تر بودنش در تمام دنیا مورد استقبال قرار می‌گیرد، نظرتان در اینباره چیست؟

تاثیری ندارد‌! چون قیمت تمام شده فرقی با قطع‌های دیگر ندارد. واقعیت این است اندازه کتاب تاثیری روی قیمت پشت جلد نمی‌گذارد.

طاهره آشیانی - روزنامه‌نگار