حاتمی‌کیا: در فضای مستند احساس امنیت می‌کنم

تنها به عشق بچه‌های شهرستان

مهدی میرتیموری، دبیر نخستین جشنواره تلویزیونی مستند در ابتدای مراسم با ارائه آماری، توضیح داد: این جشنواره از سال 96 شروع به کار کرد. در طول این یک‌سال بالای هزار نفر در سامانه جشنواره ثبت نام کردند و بالای 600 اثر به دبیرخانه ارسال شد که در قالب 120 برنامه تلویزیونی و 170 مستند به نمایش درآمد. با اختتامیه امشب، جمعا از 24 مستندساز در چهار فصل جشنواره قدردانی شده است.

میرتیموری با ذکر خاطره‌ای در مورد توجه به مستندسازان شهرستانی در این جشنواره بیان کرد: یک مستندساز اردبیلی فیلمش در جشنواره پذیرفته شده بود و می‌خواست یک اثر دیگر را نیز به جشنواره ارسال کند. تمایل داشت حضوری به دبیرخانه بیاید و فیلم را تحویل دهد. آمد و گفت شما نمی‌دانید چه کار بزرگی برای ما بچه‌های شهرستانی می‌کنید! با این جشنواره باعث می‌شوید در شهرمان شناخته بشویم.

او افزود:‌ فضایی ایجاد شده که ممکن است فلیمسازان مستند دیده نشوند اما با این جشنواره بیشتر شناسانده می‌شوند. می‌خواهم به آن آقا و همه بچه‌های شهرستانی بگویم اعضای دبیرخانه جشنواره به عشق شما کار می‌کنند.

دبیر نخستین جشنواره تلویزیونی مستند در سخنانش از همکاران خود در برگزاری این جشنواره تشکر کرد و گفت: از سازمان هنری رسانه‌ای اوج و احسان محمدحسنی که اسپانسر اصلی جشنواره تلویزیونی مستند بودند، متشکرم. از حسین افشاری هم به عنوان کسی که جرقه شکل‌گیری این جشنواره را زد، همچنین خانه مستند انقلاب اسلامی که پشتیبانی فنی جشنواره را به‌عهده داشت و مجموعه شبکه مستند تشکر می‌کنم؛ بویژه آقای غفوری که در طول این یک سال ناپختگی ما را تحمل و به پاگیری جشنواره کمک کردند.

پلی میان مستندسازان و مخاطبان

در ادامه سید سلیم غفوری، مدیر شبکه مستند بیان کرد: سینمای مستند کشورمان در سال‌های اخیر از رشد خیلی خوبی برخوردار بوده است. ما شاهد ظهور نسل جوان مستندساز هستیم که آثار ارزشمندی دارند و به مسائل اقتصادی، اجتماعی جامعه و وضعیت محیط زیست و حوزه‌های دیگر خوب ورود کرده‌اند و توانستند مسائل را بدرستی در آثارشان به تصویر بکشند.

غفوری ادامه داد: اما مهم‌ترین گلایه مستندسازان بخصوص آنهایی که از مرکز دور هستند، نبود بستری برای پخش آثار و رساندن پیامشان به مخاطب است. این جشنواره خواست پلی باشد میان مستندسازان و مخاطبان؛ اتفاقی که در چهار فصل دوره اول این جشنواره افتاد. با تلاش همه مستندسازان، شبکه مستند، خانه مستند انقلاب اسلامی، سازمان هنری رسانه‌ای اوج و همه یاریگران فضایی ایجاد شد تا آثار مستندسازان کمتر شناخته هم دیده شود و مورد ارزیابی مردم قرار بگیرد. امیدواریم با همین انرژی دوره دوم را با تغییراتی ادامه دهیم و با کمک تک تک دوستان مستندساز بتوانیم در سال 97 در ارتقای شبکه مستند و سینمای مستند کشورمان بکوشیم و موفق باشیم.

او افزود: توجه مردم به آثار مستند کشورمان، تغییر قابل ملاحظه‌ای کرده و مخاطبان شبکه مستند طبق آمار و نظرسنجی افزایش چشمگیری داشته‌اند. این یعنی اعتماد بیشتر مخاطبان به شبکه مستند که حاصل تولید آثار خوب مستندسازان است.

برگزیدگان بخش مردمی

مستندها ضمن داوری کارشناسانه به آرای مردمی گذاشته شده بودند که نامزدها و برگزیدگان این بخش در سه بخش کوتاه، نیمه بلند و بلند معرفی شدند. تندیس برگ زرین جشنواره در بخش مستند کوتاه به نبی‌ا... شعبانی برای مستند آجور تا بند، در بخش نیمه بلند به ارژنگ ضرغامی برای زندگی در شب و در بخش بلند به سهیلا پورمحمدی برای مستند پرنده افلاک رسید.

مستند پرنده افلاک درباره زندگی و انتظار عاشقانه فریده هاشمی، همسر شهید سیدعلی اقبالی دوگاهه است. در این بخش هاشمی برای اهدای جایزه پورمحمدی روی سن آمد و ضمن انتقاد از نپرداختن رسانه‌ها به زندگی قهرمانه شهید اقبالی، دلیل حضورش در این مستند را علاقه قلبی کارگردان به موضوع و شوقش برای شناساندن این شهید به مردم عنوان کرد.

بهترین مستند سال 1396

خانه مستند انقلاب اسلامی در بخشی از این جشنواره 50 مستند را با نظر کارشناسان به رای مردم گذاشته بود تا بهترین مستند سال 1396 از نگاه مخاطبان را معرفی کند. در این بخش پس از اعلام اسامی نامزدها، مستند «مشد عباس...بودن، نبودن» به کارگردانی سید هاشم مرتضویان برگزیده شد و جایزه‌اش را از دست ابراهیم حاتمی‌کیا، حسین افشار مدیر خانه مستند انقلاب اسلامی و عضو ارشد سیاستگذاری جشنواره مستند و همچنین محمد عیدی رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان گرفت.

برگزیدگان بخش داوری

در بخش برگزیدگان داوری نیز پس از اعلام نامزدها، تندیس برگ زرین جشنواره برای مستند کوتاه به باغچه خشک خانه‌مان سبز است اثر حسین نارمنجی،‌ مستند نیمه بلند به «مشد عباس...بودن، نبودن» ساخته سیدهاشم مرتضویان و مستند بلند به عروسک کوکی نیستم ساخته حجت‌الاسلام امیر منیری رسید.

40 سال مستند

پاسداشت مرتضی پورصمدی فیلمبردار، عکاس و مردم‌نگار از دیگر بخش‌های این مراسم بود که در حضور سید محمد مهدی طباطبایی‌نژاد، مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، مدیر شبکه مستند و ابراهیم حاتمی‌کیا با اهدای تندیس به این فیلمبردار پیشکسوت که در زمینه قوم‌نگاری فعالیت داشته است، برگزار شد. پورصمدی برای دریافت جایزه‌اش روی سن آمد و درباره سال‌ها فعالیتش در عرصه مستند بیان کرد: حدود 43 سال است در این عرصه دست‌وپا می‌زنم. باید اعتراف کنم بیش از صد فیلم مستند در کارنامه‌ام دارم که بی‌تردید به همه آنها افتخار می‌کنم، اما در سینمای داستانی در مورد همه کارهایم خرسند نیستم.

او افزود: سینمای مستند فقط روی عشق به موضوع و یک گروه همدل و مهربان حرکت می‌کند و برای همین تاثیر عمیقی روی همه می‌گذارد. مسائل مالی در این حیطه مطلقا تعریفی ندارد و به همین دلیل از اول برای این کار کیسه نمی‌دوزی و خیالت راحت است که از پول خبری نیست.

سلوک مستندساز

ابراهیم حاتمی‌کیا که یکی از مهمانان مراسم اختتامیه نخستین جشنواره تلویزیونی مستند بود برای اهدای برخی جایزه‌ها روی سن آمد و گفت: به جد می‌گویم در فضای مستند بسیار احساس آرامش و امنیت می‌کنم. چون احساسم این است مستند نوعی سلوک برای هنرمند است که او را برای ورود به جامعه درست می‌سازد. اگر دست من باشد می‌گویم هیچ فیلمساز داستانی حق فیلمسازی ندارد مگر این که از حوزه مستند وارد شود؛ یعنی معتقدم این حوزه تاثیر عمیقی روی جامعه می‌گذارد.

او همچنین در مورد مستند «مشد عباس...بودن، نبودن» به شوخی عنوان کرد: این فیلم بر خلاف چهره عبوس کارگردانش، نقد بشاشی است که یک موضوع بشدت حساس جامعه و مشکل کسب‌وکار را بیان می‌کند. مشخص است تمام عوامل فیلم حرفه‌ای هستند و با یکدیگر تشریک مساعی خوبی داشته‌اند.