پیش به‌سوی رسانه ترکیبی

دادن پیش آگاهی به مردم

دکتر عباس اسدی، استاد ارتباطات در پاسخ به این که فضای مجازی تا چه میزان می‌تواند در خدمت برنامه‌سازی رادیو و تلویزیون قرار بگیرد به جام‌جم گفت: مسلما فضای مجازی خیلی به دوستان برنامه‌ساز کمک می‌کند. ضمن این‌که برنامه‌سازان می‌توانند از طریق کانال‌های مجازی مختص برنامه خودشان به مخاطبان زمان و موضوع مورد بحث برنامه‌هایشان را اطلاع بدهند و این پیش‌آگاهی کمک زیادی به مخاطب می‌کند تا زمانش را برای تماشای برنامه تلویزیونی مورد نظرش یا شنیدن برنامه رادیویی دلخواهش هماهنگ کند.

وی ادامه داد: مخاطبان هم به واسطه کانال‌های مجازی نظرات خودشان را اعلام می‌کنند. در واقع برنامه‌سازان می‌توانند از این طریق متوجه بازتاب‌های مردمی نسبت به برنامه‌هایشان شوند و مخاطب نیز نظراتش را مستقیم یا غیرمستقیم اعلام کند.

این استاد ارتباطات با بیان این‌که مردم از طریق کانال‌های مجازی می‌توانند سوژه‌هایشان را در اختیار برنامه سازان قرار بدهند، عنوان کرد: مسلما هر زمان ایده جدید و جذابی به ذهن مخاطب برسد، می‌تواند از این طریق با برنامه ساز در میان بگذارد و آنها هم به سراغ ساخت برنامه‌هایی بروند که دغدغه مردم است. ضمن این‌که دست برنامه ساز باز است و می‌تواند از میان انبوه سوژه‌هایی که به دستش می‌رسد، بهترین‌ها را انتخاب کند.

دکتر اسدی عنوان کرد: کانال مختص برنامه این کمک را می‌کند تا برنامه ساز متوجه نقاط ضعف شود و آنها را برطرف و نقاط قوت را هم تقویت کند. در مجموع شبکه‌های مجازی فوایدی برای دست‌اندرکاران رادیو و تلویزیون دارند و می‌توانند به کیفیت کارشان بیفزایند و مخاطبان را از این طریق راضی نگه دارند و علاوه بر آن ارتباط چند سویه هم ایجاد می‌شود.

حرکت به سمت رسانه‌های ترکیبی

دکتر شهرام گیل‌آبادی، مدرس ارتباطات در این باره اعتقاد دارد: امروزه فضای مجازی با توجه به فلسفه گسترش‌اش روز به روز در حال رشد و پیشرفت است و بهره‌های متعددی از این فضا گرفته می‌شود و امروز دیگر فضای سایبر محسوب نمی‌شود. در واقع فضای مجازی منظومه مجازی را تولید کرده، منظومه‌ای که از موبایل‌های هوشمند و فضای سایبر آغاز می‌شود تا فلسفه مجازی و حتی انسان‌های مجازی هم در خودش پرورش می‌دهد. این بستر که در ظاهر سهل است برای ایجاد ارتباط، خودش تعریف دارد؛ اتفاقا در جاهایی ارتباط را سخت و ارتباطات انسانی را دچار مشکلات جدی و خلأ می‌کند.

وی ادامه داد: این منظومه مجازی که امروز با آن مواجه هستیم تا سه سال آینده کاملا روی بستر اپلیکیشن‌ها قرار می‌گیرد و از رسانه‌های مختلف عبور می‌کند. بنابراین باید رسانه‌های سنتی با ظهور پدیده‌های تازه، قدرت تحلیل و پژوهش داشته باشند تا در درون خودشان باز مهندسی انجام بدهند. اگر این اتفاق نیفتد، بدون شک رسانه‌ها از زمان خودشان عقب می‌مانند.

دکتر گیل‌آبادی عنوان کرد: به نظر می‌رسد رادیو و تلویزیون امروزه با توجه به فضای مجازی و دورنگاهی که این فضا ایجاد می‌کند، باید وارد بازتعریف خودش شود و از قدرت فضای مجازی در پیشبرد و انتشار پیام خود بهره لازم را ببرد. اگر چنین فضایی شکل نگیرد با مشکلات متعددی رو به رو می‌شویم. رادیو و تلویزیون باید برای آینده خود با توجه به گسترش فضای مجازی بازتعریف داشته باشد تا از این فلسفه و ذهنیت نهایت استفاده را ببرد. اگر این اتفاق نیفتد نه‌تنها از قافله عقب می‌مانند، بلکه ممکن است با ریزش مخاطب هم مواجه شوند. نکته قابل تامل این است که آینده رسانه‌ها حرکت به سمت رسانه‌های ترکیبی است.

مخاطب سازی با شبکه‌های اجتماعی

دکتر حسین امامی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر رسانه‌های نوین در این باره معتقد است: اگر بخواهیم از فضای مجازی یا کمی محدودتر از شبکه‌های اجتماعی برای برنامه‌سازی تلویزیون بهره بگیریم، سه راهکار اصلی را پیشنهاد می‌کنم؛ اول این‌که برنامه‌سازان تلویزیون بهتر است صفحه‌ای را با عنوان برنامه در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کنند تا بتوانند در این فضا یک ارتباط دو سویه و مستمر با مخاطبان و بینندگانشان داشته باشند و از نظرات و پیشنهادهای مخاطبان بهره مند شوند.

وی ادامه داد: دومین راه حل، بهره‌گیری از یک هشتگ خلاقانه برای ترند شدن برنامه هایشان است. هشتگ موجب می‌شود اگر مخاطبی هم بیننده آن برنامه نیست، کنجکاوانه هشتگ را دنبال کند و مخاطب جدیدی برای برنامه تلویزیونی ایجاد شود. به عبارتی برنامه‌سازان می‌توانند با بهره گیری از شبکه‌های اجتماعی مخاطب سازی کنند. سومین پیشنهاد، به اشتراک‌گذاری قسمت‌های کوتاهی از برنامه تولیدی‌شان در فضای مجازی است. این کار باعث می‌شود مخاطبان به اشتراک‌گذاری ویدئویی آنها روی آورند که می‌تواند باعث جذب مخاطبان و دریافت بازخوردهای متعددی باشد.

وی افزود: به عنوان کلام آخر، رسانه‌های اجتماعی می‌توانند توسعه‌بخش یک برنامه تلویزیونی چه از نظر کیفی و چه جذب مخاطب و همچنین از نظر گستره توزیع وسیع و انتشار آن باشند.

فاطمه عودباشی

رادیو و تلویزیون