نسل یوزپلنگ‌ها منقرض خواهد شد؟

یوزپلنگ به سوی انقراض پیش می‌رود

نتایج جدیدترین مطالعه انجمن جانورشناسی لندن و سازمان خصوصی حفاظت از گربه، پلنگ، یوزپلنگ و گربه‌های وحشی که در آکادمی ملی علوم منتشر شده است، نشان می‌دهد سرعت مرگ و میر و انقراض گونه یوزپلنگ بسیار سریع‌تر از آن است که تاکنون تصور می‌کردیم.

به گفته لوک هانتر، سال 1354/ 1975 حدود 14هزار یوزپلنگ در کره زمین شمارش شده بود که اکنون تعداد آنها به 7100 قلاده رسیده است. محدوده حیات و زیستگاه این گربه‌سان بی‌نظیر، بیشتر در سراسر قاره پهناور آفریقا و آسیا بوده، اما اکنون فقط در شش کشور آفریقایی آنگولا، نامیبیا، زیمبابوه، بوتسوانا، آفریقای جنوبی و موزامبیک یافت می‌شوند. در آسیا، نسل این گونه منقرض شده و تنها کمتر از 50 قلاده از آنها در منطقه حفاظت شده‌ای در ایران زندگی می‌کنند. براساس چنین آماری، کارشناسان این پژوهش درخواست کرده‌اند، وضعیت یوزپلنگ در لیست قرمز سازمان جهانی حفاظت از منابع طبیعی (IUCN)، از آسیب‌پذیر به در معرض خطر تغییر کند. به گفته لوک هانتر، وقتی تعداد این گوشتخواران با چنین سرعتی رو به کاهش است، احتمال انقراض به قطعیت نزدیک می‌شود.

انسان، گناهکار اصلی است

جای تعجب نیست که بگوییم، تنها دلیل در معرض خطر قرار گرفتن یوزپلنگ، خود انسان است. هانتر می‌گوید: انسان‌، مناطق بیابانی و دشت‌ها را که زیستگاه یوزهاست برای کشاورزی و دامداری تصرف کرده است. به این ترتیب، یوزپلنگ زیستگاهش را از دست می‌دهد و این اولین تهدید برای آنها به حساب می‌آید.

هانتر می‌افزاید: انسان‌ها برای محافظت از دام‌های خود، به محض این که احساس خطر می‌کنند، یوزپلنگ را از پا درمی‌آورند؛ هرچند یوزپلنگ به حیوانات اهلی و دام‌ها بندرت حمله می‌کند. به گفته هانتر، خطر دیگری که جان یوزها را تهدید می‌کند، تصادف با ماشین در جاده‌هاست. شکار غیرقانونی به سفارش قاچاقچیان پوست و حتی قاچاق اعضای بدن یوزپلنگ نیز بسیار رواج دارد.

طمع سیری‌ناپذیر انسان به شکار یوزپلنگ خلاصه نمی‌شود. در خاورمیانه تقاضای بسیاری برای شکار زنده توله یوزپلنگ به عنوان حیوان خانگی وجود دارد و این خواسته نابجا، منجر به تجارت غیرقانونی توله یوزپلنگ از شمال آفریقا به خاورمیانه شده است.

سارا دورانت، مدیر و کارشناس انجمن جانورشناسی لندن می‌گوید: برخی گونه‌های یوز در مناطق حفاظت شده‌ای مانند پارک‌های ملی زندگی می‌کنند؛ جایی که امنیت بیشتری دارد، در دسترس است و انتظار می‌رود خطرات کمتری زندگی یوزها را تهدید کند، اما در تحقیقات و آمارگیری‌های اخیر، دورانت و همکارانش دریافتند دوسوم جمعیت یوزپلنگ‌ها خارج از این مناطق حفاظت شده زندگی می‌کنند، زیرا آنها به فضای باز نیاز دارند و نمی‌توان آنها را در حصاری هرچند وسیع محدود کرد.

به عقیده دورانت، محافظت از یوزپلنگ‌ها، مساله‌ای است که تنها در خارج از مناطق حفاظت شده حل خواهد شد.

منبع: national geographic

مترجم: محبوبه نورانی