مجازات جایگزین به جای حبس بزهکاران نوجوان

یکی از اقداماتی که برخی محاکم درخصوص جرایم نوجوانان انجام می‌دهند، مجازات‌های جایگزین است. در گذشته قانونی در این زمینه وجود نداشت و اگر مجازات جایگزین اعمال می‌شد سلیقه‌ای بود، اما در قانون مجازات اسلامی جدید این نوع مجازات‌ها ذکر و موارد تجویز آن نیز احصا شده است. یکی از موارد همان سن متهم است. هدف از اعمال چنین مجازات‌هایی این است که فرد نوجوان به جای حبس شدن در محیطی که دیگر مجرمان نیز در آن قرار دارند، کاری مثبت انجام بدهد،روابط اجتماعی‌اش تقویت شود، اخلاقیات مثبت او بروز پیدا کند و در مجموع آموزش ببیند تا در آینده از ارتکاب جرم دوری کند. باید توجه داشت نوع مجازات باید با نوع جرم متناسب باشد یعنی نمی‌توان در صورت وقوع جرمی خشن، صرفا به‌دلیل کم سن بودن متهم، او را از مجازات‌های اصلی معاف و مجازات‌های جایگزین را در حق وی اعمال کرد. علاوه بر این باید توجه داشت مجازات جایگزین به معنی نادیده گرفته شدن حق شاکی خصوصی نیست، بلکه در هر شرایطی شاکی خصوصی می‌تواند حقوق قانونی خود را مطالبه و دریافت کند.

دکتر بهروز مهاجری

قاضی دادگستری تهران