جام جم آنلاین گزارش میدهد
اغلب کودکانی که دچار لکنت زبان هستند، میدانند که چه میخواهند بگویند و شاید بارها نیز آن را تمرین و تکرار کردهاند، ولی براحتی و در شرایطی خاص قادر به بیان آن نیستند. آنان برای اینکه بتوانند فشار حاصله از وقفههای غیرارادی کلامشان را کاهش دهند، دچار پریشانی و آشفتگی میشوند و سعی دارند با تلاش و کلنجار بسیار حرف خودشان را بزنند. همانطور که هیچ دو کودکی کاملا شبیه به هم نیستند، لکنت نیز در همه کودکان به یک شکل نیست.
به همین منظور سراغ دکتر نفیسه عادل، متخصص گفتاردرمانی کودک رفتیم تا راهکارهای مقابله و برخورد با لکنت زبان در کودکان را بررسی کنیم.
نشانههای لکنت
واضحترین علائم لکنت، همان وقفههایی است که در روند گفتار روی میدهد. مکثهای ناخواسته، گیر و بروز انقباض در عضلات لبها، زبان یا تارهای صوتی حنجره، تکرار غیرعادی هجایی از یک کلمه و کشیدن یک صامت یا مصوت از شایع ترین علامتهاست ولی علائم لکنت به این موارد ختم نمیشود. ترس از بیان برخی کلمات و جایگزین کردن کلمهای دیگر، اجتناب از صحبت کردن در برخی موقعیتها، توسل به حرکات جبرانی مانند فشار آوردن به لبها، بستن چشمها، مشت کردن دستها و منقبض کردن عضلات بدن و... از دیگر نشانههای لکنت است. اینها حرکتهایی است که فرد تصور میکند، میتواند به کمک آنها از وقفهای که در فرآیند گفتار روی داده است، خلاص شود، حال آنکه این رفتارها خود باعث تشدید لکنت و پیچیده تر شدن درمان آن میشوند.
میزان شیوع لکنت زبان
میزان شیوع لکنت زبان در بین کودکان تقریبا 5 درصد است و معمولا تا سنین جوانی، اغلب این افراد با رسیدگی و درمان بموقع بهبود پیدا میکنند، همچنین لکنت زبان در بین پسرها 5 ـ4 برابر دخترهاست و سیر بیماری نیز در بین پسرها طولانیتر است. به طور کلی، اغلب مشکلات گفتاری در 5 ـ2 سالگی (یعنی زمانی که کوکان در حال فراگیری مهارتهای کلامی گوناگون، استفاده از لغات جدید، بهکارگیری جملات طولانی تر، صحبت در میان جمع و بیان نظرات و افکارشان هستند) و 7 ـ 5 سالگی (یعنی زمان آغاز مدرسه، برانگیختگی برای یادگیری و کنجکاوی، هیجان ناشی از کلاس و درس، کسب مهارتهای اجتماعی و ورود به اجتماع بزرگتر)، آغاز میشود.
درصد شیوع
تقریبا 1درصد از جمعیت بزرگسال جامعه، لکنت زبان دارند و در کودکان، میزان شیوع حدود 5 درصد است. یعنی 80 درصد کودکان مبتلا بهبود مییابند و فقط20 درصد تا بزرگسالی با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند.
راهکار چیست؟
نقش خانوادهها و مداخله زودهنگام آنها در بهبود و پیشگیری از انتقال لکنت به دوره بزرگسالی بسیار مهم است بنابراین اگر کودکتان مبتلا به لکنت زبان است:
هرگز او را بهدلیل لکنتش سرزنش نکنید.
با حوصله به گفتههایش گوش دهید و هنگام صحبت، سرعت خود را پایین بیاورید.
محیطی آرام و دور از استرس برایش فراهم و سعی کنید نگرانی و اضطرابتان را به او منتقل نکنید.
با مشاهده اولین علائم لکنت، به یکی از متخصصان گفتار درمانی مراجعه کنید.
چه زمانی از پزشک کمک بخواهیم؟
اگر فرزندتان پنج ساله شده و هنوز مشکل گرفتگی زبان دارد، باید نزد پزشک بروید و احتمالا او گفتاردرمانی را برای فرزندتان توصیه میکند.
در موارد زیر بهتر است با گفتار درمان مشورت کنید:
وقتی تکرار کل کلمات یا جملات برای کودک سخت میشود
وقتی تکرار صداها و بخشها بیشتر از قبل میشود
وقتی کودک کلمات را بیشتر از قبل میکشد
وقتی صحبت کردن برای کودک بسیار سخت و محدود میشود
وقتی متوجه میشوید کشش بعضی از عضلات صورت بیشتر شده است
وقتی کودک سعی میکند از موقعیتهایی که نیاز به حرف زدن دارد اجتناب کند
وقتی کودک کلمهای را از ترس لکنتزبان عوض میکند
وقتی نگرانیهای دیگری درباره نحوه حرف زدن فرزندتان دارید.
اگر بیش از شش ماه نگرانی شما در مورد لکنت زبان فرزندتان طول کشید، در بیشتر مدارس آزمون و درمان صحیح برای این وضعیت وجود دارد.
این گامها را برای کمک به فرزندتان امتحان کنید:
از فرزندتان نخواهید کاملا درست و دقیق حرف بزند. بگذارید حرف زدن برای او جالب و لذتبخش باشد.
از وعدههای غذایی خانوادگی به عنوان فرصتی برای گفتوگو استفاده کنید.
از چیزهایی مانند رادیو و تلویزیون که حواستان را پرت میکند
اجتناب کنید.
انتقاد نکنید و دائم به تصحیح کلمات و جملات او نپردازید.
زمانی که فرزندتان احساس ناراحتی میکند یا لکنت او افزایش مییابد، او را مجبور نکنید که بلند حرف بزند یا مطلبی را بخواند. بهجای این کار، در این مواقع، فعالیتهایی را پیشنهاد کنید که نیازی به حرف زدن ندارد.
وسط حرف فرزندتان نپرید و او را مجبور نکنید که حرفش را تمام کند.
تماس چشمی را با فرزندتان حفظ کنید. سعی نکنید جای دیگری را نگاه کنید یا ناراحتی خود را نشان دهید.
بگذارید خودش حرفش را بزند و جملات و افکارش را تا انتها بگوید. قبل از پاسخ دادن به سوالات یا حرفهایش مکث کوتاهی کنید.
با او آرام آرام حرف بزنید. این کار به تمرین نیاز دارد!
لیلا علی نژاد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان