نمایشگاه محیط زیست وظیفه دولت یا حق جامعه؟

بخصوص این که هنگام بروز این حوادث بانیان و مقصران اصلی، خود به طلبکاری می‌پردازند و تمام تخم‌مرغ‌های گندیده را در سبد سازمانی می‌گذارند که برای تامین معاش روزمره پرسنل خود هم با سختی‌هایی روبه‌روست.

در چنین فضایی برگزاری نمایشگاه بین‌المللی محیط زیست هم که معمولا اواخر هر سال برگزار می‌شود به یک عنصر هزینه‌زا تشبیه می‌شود تا یک فرصت. البته همواره در کنار برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌ها در هر حوزه‌ای پرسش‌هایی از این دست مطرح می‌شود که «آیا بهتر نبود هزینه این کارها را صرف کارکنانشان می‌کردند؟» یا «فلان مقدار هزینه شد که بگویید چه کار می‌کنید؟». بدیهی است که شبیه این سوالات برای نمایشگاه سالانه محیط زیست هم قابل طرح است.

از منظر اجتماعی و اقتصادی نمایشگاه‌ها مجالی برای عرضه آخرین دستاوردها، فروش، بازاریابی و معرفی کالاها و خدماتی است که مردم به آن نیاز دارند. اما نمایشگاه‌های محیط زیست به دلیل برخورداری از مشارکتی که سازمان‌های مردم نهاد و فعالان این حوزه علایق‌شان را دنبال می‌کنند، دست به پرسشگری می‌زنند و اطلاعات تازه کسب می‌کنند، فرصتی که بیش از عرصه دید و بازدید همکاران و گرفتن عکس‌های یادگاری است.

مثل هر فعالیت دیگری که بی‌نقص نیست، در گذشته به این نمایشگاه نقدهای جدی داشته‌ام. زمانی که در یک تضاد آشکار مفهومی، در یک طرف به عرصه ترویج فرهنگ شکار پرداخته شد و اسلحه شکاری و فشنگ و باروت و تله به فروش می‌رسید و در سوی دیگر محیط‌بانان با لباس‌های متحدالشکل برای مردم از اهمیت گونه‌های زیستی و لزوم حفاظت از آنها حرف می‌زدند. نقد دیگری هم که وارد بود، پیشوند «بین‌المللی» است که در دوره‌های گذشته تلاش جدی نداشت تا زمینه تبادل نظر، هم‌اندیشی و انتقال تجارب میان علاقه‌مندان ایرانی و فعالان بین‌المللی پیش بیاید.

با وجود همه این کاستی‌ها در گذشته، برگزاری نمایشگاه محیط زیست را فرصت کم‌نظیری برای جامعه می‌دانم تا از نزدیک متولیان، کارشناسان و فعالان حوزه محیط زیست را ببینند و علاوه بر احقاق حق مطالبه‌گری، کوشش کنند راهی برای ایفای نقش خود بیابند؛ این‌که چطور می‌توان به عنوان یک شهروند مسئولیت‌پذیر در ظرفیت فردی و خانوادگی، گامی موثر برای بهبود شرایط محیط زیست کشور برداشت.

دکتر اصغر محمدی فاضل - کارشناس محیط زیست‌