برای هر انسانی عاشورایی وجود دارد و عاشورای آن مرد در سال 1287 خورشیدی رقم خورد، درست زمانی که دست از جان شست و به دنبال دیگر مشروطه‌خواهان روزگار خود برخاست و دیار خود بوشهر را از حاکمیت استبداد محمدعلی شاه قاجار خارج کرد.

سفیر ایران در پاریس در سال ۱۱۸۷ اولین ایرانی عضو لژ فراماسونری در ایران بود. او به عنوان نماینده فتحعلی شاه برای پیگیری اجرای مفاد عهدنامه فین‌کنشتاین به پاریس رفت و بعد از مدتی به لژ «طریقت پاریس» پیوست.

مظاهر مصفا را کمتر کسی بود که از راه پسر و عروس معروفش در سینمای ایران بشناسد. یعنی هیچ‌گاه این‌طور نبود که مخاطبان مظاهر مصفا در وهله نخست بگویند او پدر علی مصفا و پدرهمسر لیلا حاتمی است و اغلب او را به فعالیت‌های آکادمیک و قصیده‌ها و حتی هجویه‌های معروفش می‌شناختند. برای مظاهر مصفا، شهرت فرزند و عروسش، برگ برنده‌ای برای شناخته‌ترشدنش ‌نبود. همین موقعیت، باعث شده تا حالا بتوانیم بگوییم دست‌کم در رابطه با این نمونه نادر، ادبیات سینه سپر می‌کند و مقابل این گزاره می‌ایستد که سینما به عنوان گونه‌ای عمومی‌تر و مردمی‌تر، همواره در وجه شهرت‌افزایی تاثیرگذارتر بوده است. اینجا از کارهایی که مصفا به عنوان مصحح متون کلاسیک، مثل دو اثر درخشانی که برای سنایی و سعدی منتشر کرد یا از قصیده‌هایش که حتی برخی او را با اینها پس از ملک‌الشعرای بهار مهم‌ترین قصیده‌سرای معاصر می‌دانند، از هجویه‌های معروفش که استاد بزرگی چون بدیع‌الزمان فروزانفر هم از آنها در امان نبودند یا حتی از سال‌ها معلمی‌اش در دانشگاه تهران و دیگر دانشگاه‌ها نخواهیم گفت چرا که احتمالا همه را در این یکی دو روز بارها شنیده‌اید. در این گزارش می‌خواهیم به شجره‌نامه او سرکی بکشیم؛ به شناسنامه‌ای عجیب که هر برگش به نسبتی با یک خاندان مرتبط با ادبیات و هنر می‌رسد؛ از خاندان تفرشی‌ها و مصفاها گرفته تا امیری فیروزکوهی‌ها و کریمی‌ها و حجازی‌ها و حاتمی‌ها.

تاریخ و به طور کلی موضوعات تاریخی از آن دست رشته‌هایی است که همه به آن علاقه دارند، ولی نباید فراموش کرد که به خاطر خشک و تخت بودن مباحث تاریخی گاهی افراد سمت آن نمی‌روند، ولی بیان هنرمندانه روایت‌ها و سرگذشت‌های تاریخی می‌تواند عاملی برای جذب مخاطب باشد. داستان‌های تاریخی همیشه مورد توجه مخاطبان بوده‌اند و تفسیر و تاویل‌های بسیاری حول آن جاری است و به تعداد مخاطبان می‌تواند دارای تفسیر و تحلیل باشد و همین ویژگی سبب می‌شود آثار داستانی با اقبال بیشتری روبه‌رو باشند. نکته دیگر این که خواننده به‌واسطه توصیفات داستانی بی‌پرده در متن و بطن واقعه قرار می‌گیرد هرچند این را نباید مساوی با روایت مستند تاریخ دانست. به عبارتی داستان‌نویسان سراغ اصل حادثه می‌روند ولی از خلأهایی که متون تاریخی در برابر آنها ساکت بوده‌اند استفاده می‌کنند و روایت خود را شکل می‌دهند و جهان تازه‌ای از یک حادثه را پیش چشمان خواننده خلق می‌کنند. هرچند عبارت داستان یا رمان تاریخی عبارتی مناقشه‌برانگیز است و موافقان و مخالفان بسیاری دارد ولی با این حال در یک تعریف ساده باید آثاری را که با هدف روایت یک بخش از تاریخ خلق شده‌اند اثری تاریخی نامید هرچند که پایبند به متن تاریخ نباشند. انقلاب مشروطه به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات تاریخ معاصر از آن اتفاقاتی است که آثار بسیاری درباره آن خلق شده که داستان‌نویسان نیز در آن سهم داشته‌اند و به همین خاطر مخاطبان در روبه‌رو شدن با این مقطع مهم تاریخ معاصر می‌توانند با زوایای تازه‌ای از منظر یک داستان‌نویس روبه‌رو شوند، هرچند کم نیستند آثار داستانی که در این عرصه تنها به روایت تاریخ اکتفا کرده‌اند و با داستان‌پردازی و قصه‌گویی فاصله زیادی دارند. به مناسبت سالگرد انقلاب مشروطه که به عنوان فصل تازه‌ای در تاریخ ایران باید از آن یاد کرد برخی از رمان‌هایی را که در حال و هوای مشروطه نفس می‌کشند، معرفی کرده‌ایم.

توپ‌ها وسایل مسلح خودشان را در 18 نقطه نسبت به حرم رضوی قرار دادند و بعد هم بووومب! صحبت از حمله توپخانه‌ای اشغالگران به حرم رضوی است. دقیق‌تر می‌شود 106 سال قبل. به تاریخ قمری البته 130 سال قبل.

کارشناس و پژوهشگر تاریخ اندیشه سیاسی درباره سالروز درگذشت ستارخان گفت: اگر بستر مشروطه در ایران متناسب با ظرفیت‌های موجود کشور به‌خوبی فراهم می‌شد نه ستارخان منزوی می‌شد و نه اینکه نهضت توسط بیگانگان شکست می‌خورد.

صبح یک روز پاییزی از شلوغی خیابان‌های شمال‌شرقی تهران و هیاهوی ناتمام آدم‌ها و ماشین‌ها می‌گذریم و پا می‌گذاریم به یک دنیای دیگر. عقربه‌های زمان را تا ده‌ها سال قبل عقب می‌کشیم و می‌رسیم به روزهایی که تهران شبیه امروزش نبود؛ روزگاری که دورتادورش دروازه داشت و حصار، از دروازه دولت و دروازه غار گرفته تا دروازه گمرک و دوشان‌تپه که ابتدا و انتهایش معلوم بود و ساختمان‌های بلند و بی‌قواره یکی یکی قد نکشیده بودند روی تنش. روزگاری که جمعیتش این‌طور سرریز نشده بود و هوایش جان می‌داد برای نفس کشیدن ؛ از در موزه نقشه تهران که می‌گذریم، تاریخ 232 ساله پایتخت شدن تهران مقابل چشم‌مان رژه می‌رود؛ تاریخی که به خیلی روزها قبل‌تر می‌رسد، روزگاری که تهران هنوز طهران بود و رنگ‌وروی شهرنشینی نگرفته بود، دهی بود کوچک در حاشیه رشته کوه البرز. اینجا همه چیز بوی خاطره می‌دهد و رد و نشانی دارد از گذر ایام. فصل مشترک همه این خاطره‌ها اما به تهران می‌رسد، به پرجمعیت‌ترین شهر و پایتخت کشورمان، ایران. شهری که سابقه پایتخت‌شدنش به سال‌ها پیش برمی‌گردد؛ به 22 اسفند 1164 هجری خورشیدی، زمانی که توسط آقامحمدخان قاجار به‌عنوان پایتخت ایران نامگذاری شد؛ سندی که سابقه پایتختی تهران را به 232 سال پیش برمی‌گرداند. 111 سال پیش اما، تقریبا یک سال و سه ماه بعد از امضای فرمان مشروطیت ایران توسط مظفرالدین شاه قاجار، متمم قانون اساسی مشروطه در 14 مهر 1286 شمسی به امضای محمدعلی‌شاه قاجار رسید و طبق اصل چهارم این متمم، طهران به عنوان پایتخت ایران معرفی شد. در موزه نقشه تهران، دیوارها خاطره‌هایی عزیز از روزهای دور تهران را قاب گرفته‌اند. همان ابتدای ورود، سمت چپ، تهران قدیم و دروازه‌های نام‌آشنا و کوچه و محله‌ها‌ با 18 تصویر بزرگ به پیشوازتان می‌آید. 18 تصویر که رد و نشان‌شان به عکاسخانه تهامی می‌رسد. به مجموعه تصاویر استاد جواد تهامی که سال‌هاست کنج میدان بهارستان با نام فتو‌تهامی، بخشی از تاریخ تصویری تهران را در خودش جا داده . حالا 18 تصویر ناب از این مجموعه عکس، اینجا کنار هم، خاطره‌ای از روزگار گذشته تهران را مقابل چشم بازدیدکننده‌ها به تصویر می‌کشد، خاطره‌ای به رنگ سیاه و سفید از تهرانی که در دوره ناصری 12 دروازه داشت. تصاویری که حالا بیش از 80 سال از عمرشان می‌گذرد. دروازه شمیران این عکس‌ها، از سال 1315 که در قاب دوربین نشسته تا امروز، 82 سال عمر کرده و دروازه دوشان‌تپه و دروازه قزوین، 97 سال. خیابان لاله‌زار، معروف‌ترین خیابان تهران قدیم هم در قاب این تصاویر در سال 1310 ثبت شده و حالا 87 ساله است؛ زندان قصر و دروازه دولت هم 85 ساله‌اند. آخرین تصاویر این مجموعه ارزشمند اما به بلوار کشاورز و میدان امام‌حسین(ع) می‌رسند به تهران سال‌های 1340 و 1344، روزگاری که چهره تهران متفاوت‌تر از قبل شده بود. نقشه‌های قدیمی تهران، اما بعد از این تصاویر در دیوار سمت راستی مجموعه به انتظار بازدیدکننده‌ها نشسته‌اند، نقشه‌هایی که به گفته میترا خراسانیان، مدیر موزه نقشه تهران، با هدف حفظ هویت تهران کنار هم جمع شده‌ است. اتفاقی که خراسانیان درباره‌اش می‌گوید: «به این دلیل که یکی از وظایف شهرداری‌ها به‌عنوان مسؤول و سیاستگذار در حوزه شهر، حفظ و نگهداری اسناد تاریخی شهر و همچنین فعالیت در عرصه‌های پژوهش، صیانت، احیا و معرفی اسناد تاریخی به عنوان هویت شهر است. این مجموعه راه‌اندازی شده است و علاوه بر جمع‌آوری، احیا و نگهداری نقشه‌ها و اسناد در شرایط استاندارد اهداف دیگری را هم دنبال می‌کند.» اهدافی که خراسانیان از آن صحبت می‌کند، به فرهنگ‌سازی بین اقشار مختلف جامعه درباره نقشه‌خوانی و تهران‌شناسی می‌رسد و جمع‌آوری تجهیزات نقشه‌برداری و تاریخی و ایجاد یک محیط علمی و پژوهشی برای دانشجویان و دانش‌آموزان. اتفاقی که به‌گفته خراسانیان، به همت سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران و با کمک گرفتن از تیم مرمت مجلس شورای اسلامی انجام شده و نتیجه‌اش به‌وجود آمدن گنجینه‌ای شامل بیش از 5000 شیت نقشه است.

این بخش تلاش کردیم طی گفت‌وگو با مقام ارشد استان آذربایجان شرقی یعنی مجید خدابخش، استاندار این استان اطلاعاتی کلی و اجمالی درخصوص چیستی رویداد تبریز2018 و چگونگی اجرای این رویداد و همچنین فعالیت‌ها و اقدامات انجام شده برای معرفی شهر تبریز به عنوان پایتخت گردشگری شهرهای جهان اسلام در سال 2018 میلادی به دست آورده و در اختیار خوانندگان این صفحه قرار دهیم.

شکسته شدن حکومت نظامی به فرمان «امام خمینی» توسط مردم انقلابی ایران/ تصویب لایحه انحلال ساواک و محاکمه وزیران توسط مجلس شورای ملی/

پیوستن نظامیان رژیم شاه به مردم مبارز (1357 ش)