به گزارش خبرگزاریها، دفتر نمایندگی آمریکا در سازمان ملل در بیانیهای با ادعای اینکه جمهوری اسلامی ایران در 29 ژانویه (یکشنبه گذشته)، دست به آزمایش موشک بالستیک میانبرد زده است، اعلام کرد واشنگتن خواستار برگزاری جلسه فوری و مشورتی شورای امنیت شده است.
آمریکاییها مدعی هستند که آزمایش موشک بالستیک، مغایر قطعنامه 2231 شورای امنیت است اما جمهوری اسلامی ایران همواره این ادعا را رد کرده است. زیرا در این قطعنامه از ایران خواسته شده از آزمایش موشکهایی که برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده باشند، بپرهیزد و این در حالی است که تهران همواره تاکید کرده هیچ برنامهای برای طراحی و ساخت کلاهک هستهای ندارد. بر این اساس ایران تاکید دارد که آزمایش موشک بالستیک، ارتباطی به برجام ندارد و حتی مقامات آمریکایی در دوره اوباما نیز به این مساله اذعان کرده بودند. روسها نیز این موضوع را قبول دارند و بر همین اساس دیروز پس از انتشار خبر درخواست آمریکا برای تشکیل جلسه شورای امنیت، معاون وزیر خارجه روسیه ضمن مخالفت با تشکیل این جلسه گفت: دعوت به برگزاری نشست فوقالعاده شورای امنیت به بهانه شلیک موشکهای ایران، تلاشی برای پرتنش کردن اوضاع و استفاده از این برنامه با اهداف سیاسی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما و به نقل از شبکه تلویزیونی المیادین، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه اظهار کرد: ایران برنامه نظامی در زمینه هستهای ندارد.
البته به نظر میرسد اتحادیه اروپا، در این زمینه با آمریکا همراه است چراکه این اتحادیه پس از ادعاهای اخیر مبنی بر آزمایش موشک بالستیک از سوی ایران هشدار داده است که تهران با آزمایش موشکی، بیاعتمادی موجود را بیشتر نکند.
ژان مارک ارو، وزیر خارجه فرانسه هم که دیروز در تهران به سر میبرد در نشست خبری مشترک با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنشی مشابه با بیان اینکه ما در حال بررسی این موضوع هستیم، گفت: فرانسه تاکنون چند بار نگرانی خود را درباره استمرار آزمایشات موشکی ابراز کرده و معتقد است این آزمایشها برخلاف مفاد قطعنامه 2231 و برخلاف اعتمادی است که در چارچوب توافق وین حاصل شد و من با صراحت و صمیمیت این موضوع را به دوستان ایرانی و در یک چارچوب و ذهنیت همکاری دوجانبه اعلام کردم.
پاسخ وزیر خارجه
البته وزیر امور خارجه کشورمان، چنین ادعاهایی را بیاساس دانست و موضع ایران در این زمینه را بصراحت اعلام کرد. به گزارش جامجم، محمدجواد ظریف در نشست خبری دیروز، برنامههای دفاعی ایران را خارج از قطعنامه 2231 و برجام خواند و افزود: مردم ایران هیچگاه دفاع از خود را به اجازه طرفهای دیگر موکول نمیکنند. ظریف بیان کرد: تاکنون چند بار آژانس و کشورهای عضو برجام اعلام کردهاند که ایران به تعهدات خود در قبال برجام پایبند بوده و به صورت کامل اجرا کرده است. وی تصریح کرد: در این حوزه متاسفانه از طرفهای دیگر برجام بویژه آمریکا به همان میزان که ما به برجام متعهد بودیم، تعهد ندیدیم و مجبور بودیم برای اعمال تصمیمات و ترتیبات برجام همواره تلاش کنیم و از فشار سیاسی بهرهبرداری کنیم که تا حالا توانستهایم تا حد زیادی برجام را علیرغم کارشکنی و بدعهدیهای آمریکا که یک مورد آن مقررات فرامرزی آمریکا بود، به اجرا بگذاریم.
رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: ولی متاسفانه این اقدامات همچنان مانع اجرای کامل برجام است. وی ادامه داد: همانطور که همه اعضای برجام که در مذاکرات حضور داشتند اعلام کردند، موضوع موشکی جزئی از برجام نیست و این موضوع را هم دولت فرانسه در گذشته رسما اعلام کرده و هم دولت قبلی آمریکا که مذاکرات را به عهده داشت، رسما اعلام کرده است که موضوع موشک جزئی از برجام نیست و به برجام ارتباطی ندارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران کشوری است که بیشترین هزینه را از تروریسم بینالملل و تجاوز توسط کشورهای خارجی پرداخت کرده است، گفت: هشت سال تجاوز عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، متاسفانه سابقه بسیار تاریکی از نحوه برخورد جامعه بینالمللی به جا گذاشته است. ظریف تصریح کرد: مردم ایران هیچگاه دفاع از خودشان را به اجازهای از طرفهای دیگر موکول نمیکنند و همواره اعلام کردهایم ما هیچوقت علیه دیگران از سلاحهایمان استفاده نخواهیم کرد مگر در دفاع از خودمان.
وی عنوان کرد: امیدواریم موضوع برنامههای دفاعی ایران که خارج از حوزه قطعنامه 2231 و برجام است، بهانهای برای بازیهای سیاسی نشود.
همچنین بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه باتاکید بر اینکه آزمایشات موشکی حق ذاتی و مسلم جمهوری اسلامی ایران دردفاع از امنیت و منافع ملی خود است، گفت: جمهوری اسلامی ایران برای دفاع ازخود از هیچ کس اجازه نمیگیرد.
قاسمی با اشاره به جلسه دیشب شورای امنیت گفت اعلام نظر در باره امنیت ملی و دفاعی ایران در صلاحیت هیچ کشور خارجی یا نهاد بین المللی نیست.
اهمیت واکنش ایران
دکتر فواد ایزدی، استاد دانشگاه درباره اقدامات اخیر آمریکا توضیح داد: در سه چهار سال گذشته ثابت شده که فرق نمیکند به آمریکا امتیاز بدهیم یا ندهیم. در حوزه هستهای آنقدر امتیاز دادیم که طرف مقابل بالاخره توافق برجام را امضا کرد، ولی باز دیدیم که فشارها ادامه پیدا کرد. عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران افزود: ایران باید در صنایع موشکی به روز باشد و قطعا این فعالیتها باید استمرار پیدا کند. آمریکاییها به طور معمول از اقدامات ایران ناراحت هستند و بنابراین نمیشود به خاطر موافقت یا مخالفت آمریکا، مسیر پیشرفت کشور را عوض کرد. اتفاقا دلیل اینکه ما توانستیم تاکنون کشور را نگه داریم همین قدرت موشکی و نظامی ایران بود.
وی با بیان اینکه ایران بارها اعلام کرده موضوع موشکی جزو مسائل توافق شده در برجام نبوده است، خاطرنشان کرد: این مساله حتی از سوی آقای کری هم بارها اعلام شده که بحث موشکی جزو برجام نیست.
ایزدی درباره نتیجه برگزاری نشست شورای امنیت ابراز کرد: اینکه شورای امنیت چه موضعی را در پیش خواهد گرفت تا حدودی به نوع رفتار ایران برمیگردد. اگر طرف مقابل احساس کند که با فشار بیشتر میتواند امتیازات بالاتری را دریافت کند، واکنش بیشتری نشان خواهد داد. البته آنها به فشارهای خود ادامه میدهند و همانطور که اشاره شد، فرقی نمیکند که ایران امتیاز بدهد یا ندهد.
ادعای آمریکا مبنای حقوقی ندارد
دکتر نوذر شفیعی، استاد دانشگاه در گفتوگو با جامجم، با بیان اینکه ادعاهای آمریکا درباره فعالیت موشکی ایران، مبنای حقوقی ندارد، اظهار کرد: آمریکاییها اساسا با توانمند شدن ایران مخالف هستند. این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه قدرت موشکی ایران با هدف بازدارندگی است نه تهدید، تصریح کرد: قدرت موشکی جنبه دفاعی دارد و حق هر کشوری است که برای دفاع از نظام به سمت افزایش توانمندی دفاعی در حد متعارف حرکت کند. از طرف دیگر مشکل اساسی آمریکا با ایران سیاسی است و بحث موشک و سایر مباحث با انگیزههای سیاسی مطرح میشود.
شفیعی با اشاره به اینکه بین ترامپ و اوباما درخصوص ایران تفاوتی وجود ندارد، گفت: بسیاری از حوادث اخیر، سنگ بنایش در دوره اوباما گذاشته شده، آنها به لحاظ استراتژیک، ایران را تهدید قلمداد میکنند و در حوزههای مختلف، محدودیتهایی برای کشورمان به وجود میآورند. این کارشناس مسائل بینالملل، تلاش برای پیشبرد اهداف از طریق شورای امنیت را ناکام پیشبینی کرد و افزود: پایههای حقوقی و فنی آمریکا ضعیف است و بسیاری از کشورها به آن رای نخواهند داد. شفیعی خاطرنشان کرد: وقتی کشوری به دنبال بهانههای سیاسی باشد هر چقدر استدلال بیاوریم، نمیتوانیم او را قانع کنیم.
ظریف: احتیاط بانکهای بزرگ اروپا، بیمورد است
وزیر خارجه کشورمان که دیروز به همراه همتای فرانسوی خود در اتاق بازرگانی حضور یافته بود با بیمورد خواندن احتیاطهای برخی از بانکهای بزرگ اروپا تصریح کرد: این احتیاطهای بیمورد سبب محدود شدن بهرهوری حداکثری از برجام شده است.
به گزارش فارس، ظریف اظهار کرد: اطمینان دارم که با تلاش و همکاری دوجانبه و اطمینانبخشی دولت فرانسه به عنوان یک شریک مهم ایران و یک طرف مهم در توافق هستهای، میتوانیم با تلاشی مشترک، ورود بانکهای بزرگ و معتبر به این روند را تضمین کنیم و از این مسیر توسعه بیش از پیش همکاریهای دو کشور با پیشرانی بخش خصوصی را شاهد باشیم. وزیر خارجه فرانسه هم با اشاره به علاقهمندی کشورش به تداوم اجرای برجام خاطرنشان کرد: امیدواریم راهکارهایی پیدا کنیم تا با آنچه برجام را به خطر میاندازد، مقابله کنیم. وی ادامه داد: پیشرفتهایی که صورت گرفته باید افرایش یابد و بانکهای فرانسوی از مبادلات بانکی پرهیز کرده و بسیار محتاطانه عمل کنند. ژان مارک ایرو درباره دستور اخیر ترامپ عنوان کرد: این قانون تبعیض آشکار علیه برخی کشورهای دنیا اعمال میکند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد