سال آینده آمار واقعی خواهیم داشت

4/7 درصد رشد اقتصادی کشور در نیمه اول امسال به این صورت بوده که بخشی از این رقم ناشی از افزایش صادرات نفت کشورمان بوده، چون بعد از تحریم‌ها صادرات نفت ما دوباره نزدیک به 5/2 میلیون بشکه در روز رسید. این در حالی است که افزایش قیمت نفت از سال گذشته تا امسال نیز باعث افزایش درآمدهای نفتی کشورمان شده است.

این روند در بخش نفت و انرژی رشد قابل توجهی را به خود دیده است. اما نکته پنهان این است که در بخش صنعت و معدن نیز صنایع پتروشیمی نقش‌آفرینی جدی و قابل توجهی داشته‌اند که به‌واسطه رفع تحریم‌ها و افزایش فروش برخی محصولات پتروشیمی و تقاضای موجود در بازار در این بخش هم شاهد رشد و توسعه اندکی بوده‌ایم که خود می‌تواند در مجموع عاملی برای ارائه آمارهای مثبت نسبت به سال گذشته باشد.

این در حالی است که نباید فراموش کنیم یکی از مشکلات اقتصاد‌های نفتی بخصوص در کشورمان که شاهد آن بوده‌ایم، مربوط به نوسان‌های دوره‌ای رشد و نزول اقتصادی متناسب با درآمدهای نفتی بوده است. به این ترتیب که یک سال نفت زیاد فروخته شده، رشد اقتصادی قابل قبول بوده، ولی دقیقا سال بعد موضع اقتصاد کشور معکوس شده و مشکلات خودنمایی کرده ‌است.

روند اینچنینی، قدرت تصمیم‌گیری اقتصادی را از فعالان گرفته و می‌تواند مشکلات عمده‌ای برای توسعه آینده اقتصاد داشته باشد. اما درباره صحت و درستی آمارهای ارائه شده فعلی نسبت به رشد اقتصادی کشور لازم است به این نکته توجه داشته باشیم این رشد نسبت به سال قبل از آن،یعنی دقیقا در اوج تحریم‌ها بوده، نه در شرایط پسا برجام در حالی که اگر واقعیت اقتصاد امروز ایران را بخواهیم لازم است تا سال آینده صبر کنیم.

داده‌های اقتصادی سال آینده به‌دلیل این‌که توسعه صادرات نفتی ایران افزایش نخواهد داشت و احتمالا قیمت نفت هم در همین محدوده خواهد ماند، مشخص‌کننده واقعیتی است که امروز از آن به عنوان رشد یاد شده، چون نگرانی از توسعه نیافتن صنایع و رکود اقتصادی طی سال آینده با ثبات درآمدهای نفتی خودنمایی کرده و می‌توانیم نسبت به آنچه امروز از آن سخن گفته‌ایم، موضعگیری کنیم.

دکتر وحید شقاقی‌شهری

استاد دانشگاه