به گزارش جام جم آنلاین شاید عملیات کربلای چهار که امروز درست سی سال از آن می گذرد در پیشگاه مردم ایران یکی از معروف ترین عملیات های ایران در طول هشت سال دفاع مقدس باشد، عملیاتی که هیچ گاه مظلومیت و شجاعت رزمندگان را فراموش نمی کند.
روایت های بسیاری از دلایل عدم موفقیت ایران در عملیات کربلای چهار وجود دارد اما شاید چیزی که از این عملیات در ذهن نسل های بعد از جنگ ماند و به نوعی تبدیل به نماد مظلومیت شهدای ایران شد کشف پیکر 175 غواص شهید این عملیات بود. وقتی دو سال پیش کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح ایران، خبر از کشف پیکر «۱۷۵ غواص شهید» عملیات کربلای ۴ را داد، احتمالا کمتر کسی شدت و نوع واکنش افکار عمومی به این خبر را پیش بینی می کرد.
از ستاره های سینمای ایران گرفته تا روشنفکران عزلت نشین به این خبر واکنش نشان دادند و تعداد بسیاری در تشییع این شهدا حضور به هم رساندند.
عملیات کربلای ۴، سوم دی ماه ۱۳۶۵ آغاز شد و هدف اصلی آن، تصرف شهر بصره بود. اما در عمل، این عملیات به شکست انجامید و تنها یک روز بعد متوقف شد. در همین یک فاصله تعداد زیادی از نیروهای ایرانی به شهادت رسیدند و بسیاری مفقودالاثر شدند.
آن طور که وبسایت شهید آوینی درباره عملیات کربلای چهار روایت می کند این عملیات می بایست در ساعت 22:30 آغاز می شد. به همین خاطر غواص های خودی ساعاتی قبل به درون آب رفته و به سمت خط دشمن حرکت کردند. در این میان، نیروهای دشمن که کاملا آماده و هوشیار بودند ضمن پرتاب منور، با تیربار و خمپاره به طرف نیروهای خودی شلیک می کردند. در مجموع، عملیات خارج از کنترل و هدایت فرماندهی قرار گرفته بود و قبل از هر دستوری یگان ها با توجه به نوع وضعیت و هوشیاری و عکس العمل دشمن به محض رسیدن به ساحل، درگیری را آغاز می کردند. در این حال، رمز عملیات (یا محمد) حدود ساعت 22:45 اعلام شد و نیروهای عمل کننده فقط توانستند در جزایر سهیل، قطعه، ام الرصاص، ام البابی و بلجانیه نفوذ کنند و در بعضی مناطق نیز به صورت موضعی رخنه نمایند.
در مقابل، نیروهای دشمن با پرتاب پی در پی منور و اجرای چند مورد بمباران کنار نهر عرایض (عقبه برخی از یگان ها) و هم چنین اجرای آتش موثر روی رودخانه اروند، عملا سازمان غواص ها و نیز نیروهای موج دوم و سوم را به هم زد. به طوری که نیروهای یگان های مجاور بعضا پراکنده شده و اغلب نمی توانستند روی هدف عمل نمایند.
یکی از مناطق حساس عملیات، جزیره ام الرصاص و نوک بوارین بود که به رغم تلاش بسیاری که برای تصرف آن انجام شد، به خاطر هوشیاری دشمن امکان ادامه درگیری از میان رفت. دشمن با شلیک پرحجم تیربار روی آب، از عبور نیروها از تنگه ام الرصاص – بوارین جلوگیری کرد. مضافا به این که به خاطر حساسیتی که دشمن نسبت به ام الرصاص داشت، در پدافند آن از 9 رده مانع طبیعی و مصنوعی بهرهمی برد، به طوری که هرگاه از هر خط عقب رانده می شد، در خط بعدی که نسبت به خط قبلی اشراف و تسلط داشت، مقاومت می کرد.
در این حال، با توجه به هوشیاری دشمن، امکان ادامه عملیات میسر نبود، لذا به منظور حفظ قوا و طراحی مجدد عملیات آتی، از ادامه نبرد اجتناب شد.
نمونه هایی از پوسترهایی که برای شهدای غواص عملیات کربلای 4 منتشر شد
تصویری که به نوعی به نماد مظلومیت شهدای غواص این عملیات در ذهن ایرانی ها تبدیل شد
تصویری از حضور باشکوه مردم در روز تشییع پیکر شهدای غواص عکلیات کربلای 4 در تهران
حضور قشرهای مختلف مردم ایران در روز تشییع پیکر شهدای غواص
مجید مجیدی و احمدرضا درویش از چهره های حاضر در مراسم تشییع بودند
حتی خواننده زیرزمینی یاسر بختیاری معروف به یاس هم در مراسم تشییع شهدای غواص حضور داشت
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد