به گزارش جام جم آنلاین ،سیستم برگزاری انتخابات در آمریکا سیستمی منحصر به فرد است و کمتر کسی در جهان پیدا می شود که به طور کامل با جزئیات و قوانین نحوه انتخاب رئیس جمهور در آمریکا آشنا باشد.
تیک تاک رقابت های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که از یک سال گذشته آغاز شده اکنون فراز و فرود خود را سپری کرده است. ودو نامزد دموکرات و جمهوری خواه تمام تلاش خود را برای کسب بیشترین آرا بکار برده اند.
براساس قانون انتخابات آمریکا ،هرکس که 20 سال در این کشور زندگی کرده باشد می تواند خود را به عنوان نامزد ریاست جمهوری آمریکا معرفی کند، اما حضور در این رقابت ها به عنوان نامزد یکی از دو حزب دموکرات یا جمهوری خواه باید نخست در قالب رقابت های درون حزبی به انتخاب گذاشته شود.
مردم در 50 ایالت آمریکا از یک سال پیش از برگزاری انتخابات نهایی ریاست جمهوری وارد انتخابات درون حزبی شده اند، صندوق های رای در طی این زمان در سراسر ایالت ها برپا شده و نامزدهای جمهوری خواه و دموکرات با سفر به ایالت های مختلف و سخنرانی در جمع مردم و برپایی مناظره و جلسات پرسش و پاسخ خود را در معرض انتخاب مردم قرار دادند. شهروندان ایالات متحده نیز نام یکی از نامزدهای مورد نظر خود از میان نامزدهای حزب دموکرات یا جمهوری خواه را انتخاب کرده اند.
شهروندان ایالات متحده و سیستم الکترال
سیستم رای گیری درون حزبی بر اساس سیستم الکترال در ایالات آمریکا برگزار می شود. بر اساس این سیستم ، رای دهندگان نام نمایندگان خود در کنگره این کشور را تعیین می کنند. این افراد بر اساس رای شهروندان آن ایالت پس از پایان انتخابات در هر ایالت نشستی برگزار می کنند و به نامزد مورد نظر خود رای می دهند و نامزدی که رای بالاتر را کسب کرده، گزینه نهایی آن ایالت برای ریاست جمهوری و نفر دوم عنوان معاون رئیس جمهور را کسب می کند.
به هریک از نمایندگانی که از سوی شهروندان برای انتخاب نهایی نامزد آن حزب انتخاب می شود یک الکترال گفته می شود. در واقع انتخابات ایالتی درون حزبی به طور غیرمستقیم برای انتخاب نامزد نهایی آن حزب انتخاب می شود.بر این اساس نامزدی که بیشترین تعداد الکترال را در هر ایالت کسب کند در نهایت صاحب همه آرا آن ایالت می شود.
سه شنبه های سرنوشت ساز و افراد واجد شرایط
همه کسانی که قصد دارند در انتخابات مقدماتی و نهایی ریاست جمهوری آمریکا رای دهند باید از قبل ثبت نام کنند، و در روز انتخابات که ازسال 1845 تاکنون سه شنبه بعد از اولین دوشنبه بعد از نوامبر است شرکت کنند. سه شنبه های رای گیری در آمریکا اغلب با نام سه شنبه بزرگ و سه شنبه سرنوشت ساز خوانده می شد.
اکنون بیش از 200 سال است که روز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا یکسان بوده و همان سه شنبه بعد از اولین دوشنبه از ماه نوامبر است. دلیل برگزاری این تاریخ نیز زمانی مناسب پیش از آغاز زمستان، فاصله سه شنبه تا روز تعطیلی یکشنبه و استراحت مردم است.
الکترال ها نیز بر اساس زمان تعیین شده از سوی کنگره در ایالات خود گرد هم آمده و رأی خود را اعلام می کنند. این روز توسط کنگره اولین دوشنبه بعد از دومین چهارشنبه در ماه دسامبر تعیین شده است. پس از رأی دادن، آرای آنها مهر و موم شده و برای رئیس مجلس سنا ارسال می گردد. پس از ارسال آراء کالج های انتخاباتی نیز به اتمام می رسد و تا انتخاباتی دیگر این کالج ها وجود نخواهند داشت.
برای شرکت در انتخابات افراد باید 18 سال تمام و بیشتر داشته باشند و هر شخصی فارغ از نژاد، رنگ پوست و جنسیت می تواند در انتخابات شرکت کند.
اگر هیچ یک از کاندیداهای ریاست جمهوری آمریکا از حزب دموکرات و جمهوری خواه قادر به کسب اکثریت اراء نشوند این مجلس نمایندگان آمریکا است که وظیفه انتخاب رئیس جمهور این کشور را برعهده خواهد گرفت. درباره معاون رئیس جمهور نیز به این گونه است، در صورت اینکه نامزدی از به دست آوردن اکثریت آرا بازبماند این وظیفه برعهده کنگره آمریکا است.
چرا انتخاب روز سهشنبه وماه نوامبر
انتخاب ماه نوامبر و روز سهشنبه برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دارای یک ریشه تاریخی است.
همانگونه که در آئیننامه «کمیسیون فدرال انتخابات» آمریکا به آن اشاره شده است، انتخاب نوامبر به عنوان ماه برگزاری انتخابات یک ریشه تاریخی دارد. مردم آمریکا در قرن 19 میلادی یعنی زمانیکه آییننامه انتخابات در این کشور تدوین شد، عمدتاً کشاورز بودند و به همین دلیل، اعضای کنگره هنگام تعیین زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، ماه نوامبر را مناسبترین ماه سال برای کشاورزان و کارگران مزارع تشخیص دادند؛ چراکه در این ماه، برداشت پاییزه کشاورزان و در کل، فصل جمعآوری محصول به پایان میرسد و در عین حال، در تمامی مناطق آمریکا هوا به اندازهای سرد نیست که برای رفتن مردم به پای صندوقهای رای مشکلساز شود.
همچنین از آنجاکه بیشتر ساکنان مناطق روستایی آمریکا باید مسافت زیادی را برای آمدن به شهر و شرکت در انتخابات طی میکردند و در برخی مناطق، رسیدن به محل رأیگیری، گاهی یک روز کامل وقت میگرفت، دوشنبه به عنوان اولین روز کاری هفته برای برگزاری انتخابات مناسب نبود؛ چراکه در این صورت، مردم این مناطق باید مسافرت خود را از روز یکشنبه که یک روز تعطیل و زمانی برای رفتن به کلیسا و انجام آئینهای مذهبی بود، آغاز میکردند. بنابراین، بجای دوشنبه که روز اول هفته است، روز سهشنبه برای برگزاری انتخابات تعیین شد.
چرا اولین سهشنبه بعد از اولین دوشنبه نوامبر ؟
اعضای کنگره به دو دلیل نمیخواستند روز انتخابات با روز اول نوامبر تلاقی داشته باشد. نخست اینکه اول نوامبر روز "عید مقدسان" است که برای مسیحیان کاتولیک یک روز مقدس به شمار میرود و دوم اینکه اغلب بازرگانان در آن زمان عادت داشتند در روز اول هر ماه، به صورتحسابهای مالی ماه قبل خود رسیدگی کنند. نگرانی کنگره از این بابت بود که مبادا سود یا زیان اقتصادی بازرگانان در طول ماه قبل به طور ناخواسته نتیجه انتخابات را تحت تاثیر قرار دهد.
بنابراین، کنگره برای تعیین زمان برگزاری انتخابات، ملاحظات زیادی را در نظر گرفت و با وجود تمام تغییراتی که آمریکا در این سالها به خود دیده است، همچنان این سنت قدیمی را حفظ کرده است.
از 230 سال پیش تا کنون انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در اولین سه شنبه بعد از اولین دوشنبه ماه نوامبر سال های زوج برگزار شده است.
روز سرنوشت ساز
در روز برگزاری انتخابات، رای دهندگان مانند انتخابات مقدماتی باید هم رای خود را به کاندیدای ریاست جمهوری و معاون وی بدهند و هم هیات های انتخابی خود را برای انتخاب رئیس جمهور معرفی کنند. در نهایت فردی که موفق شود بیشتر از رقیب خود آرای هیات انتخابی و یا الکترال را از آن خود کند، برنده انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد.
معمولا تعداد آرای مستقیم مردم به یک کاندیدا با تعداد آرای الکترال اختصاص داده شده به آن کاندیدا برابری می کند حتی اگر فردی رای مستقیم بیشتری داشته باشد آرای الکترال بسیار بیشتری نصیب وی خواهد شد، چون انتخابات ملی ریاست جمهوری دقیقا مانند انتخابات مقدماتی حزب جمهوری خواه بر اساس اصل "فقط یک برنده" تنظیم شده است. مثلا اگر یک کاندیدا از 700 هزار رای ایالت ایکس بتواند 400 هزار رای را از آن خود کند تمام آرای الکترال آن ایالت به وی تعلق خواهد گرفت. تعداد کل آرای الکترال ریاست جمهوری آمریکا 538 رای است که هر فردی بتواند حداقل 270 رای را از آن خود کند به سمت ریاست جمهوری آمریکا خواهد رسید.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛