خیریه‌های دیجیتالی نیکوکاری از نوع مجازی

از علی آموز

درس‌های امیرالمومنین علی(ع) این روزها سینه به سینه در نهادهای مردمی و شبکه‌های اجتماعی تکثیر می‌شود و در شهر‌ها مردمانی هستند که مهربانی را نجوا می‌کنند.

پیام‌های این روزهای شبکه‌های اجتماعی و عکس‌هایی که رد و بدل می‌شود حال و هوای بخشش و نیکوکاری دارد.

انگار ماه رمضان با همه محدودیت‌هایش مرزهای انسانیت را وسعت می‌بخشد. پیام‌ها، دعوت‌ها و پست‌ها معنوی تر شده است. یکی به انسان بودن فرا می‌خواند و دیگری به نذر خوبی‌ها. آن یکی مجلس مجازی حمایت از نیازمندان بر پا کرده و آن دیگری گروهی را برای فقرزدایی بسیج می‌کند.

این روزها مثل همه رمضان‌های خوب خدا پر از خیر و برکت است، اما فرقش این است که هرچه می‌گذرد شبکه‌های اجتماعی سهم بیشتری از تقسیم کوه‌های ثروت در دره‌های فقر را بر عهده می‌گیرند.

فرشته‌های زمینی و شهر بی‌گرسنه

فرشته‌ها بال ندارند. هرکس دیگری را نجات دهد یک فرشته است؛ بدون بال و تشریفات. کمپین «شهر بدون گرسنه من» نیز فراخوان فرشته‌هاست. این کمپین که در شهر مشهد و در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته است به دنبال جمع کردن قوای انسانیت برای مبارزه با وخیم‌ترین سطوح فقر است. اعضای این گروه هر ‌ماه غذای گرم می‌پزند و دسته‌جمعی راهی خانه‌های نیازمندان می‌شوند. گرچه این گروه کار خود را چند ماه است شروع کرده‌اند، اما مثل این است که پیام ماه رمضان را به همه روزهای سال منتشر کرده باشند و این پیام این روزها پررنگ‌تر از همیشه جاری است.

محمدمهدی علیمیرزایی روزهای اولی که ایده کمک به خیرین در ذهنش جوانه زد به‌صورت خانوادگی غذاها را به مناطق محروم می‌برد. او از باجناق‌هایش کمک می‌گرفت و هر ‌ماه دل تعدادی از محرومان را شاد می‌کرد.

بعد از مدتی این ایده به ذهنش رسید که گروهی در تلگرام درست کند و آدم‌های خیر را فرا بخواند؛ آخرین آماری که در گروه تلگرامی این شهروند خیر و همراهانش دیده می‌شود حکایت از توزیع 780 پرس غذا در ماه خرداد در یک شب دارد. گزارش دقیق خریدها و آمار توزیع از ویژگی‌های مثبت این گروه تلگرامی است. اگر به آن سر بزنید عکس‌هایی که می‌بینید نشان می‌دهد هدایای شما و نیت خیرتان به لبخند دخترکانی بدل شده است که در آستانه در، کیسه برنج یا ظرف غذایی را به دست دارند و به شما نگاه می‌کنند.

در عکس گزارش‌های خیریه این گروه، همکاری، همدلی، نظم و دقت و نشاطی برگرفته از انگیزه‌های والای انسانی موج می‌زند.

هر ماه یک بار این کوله بار خیرات بردوش میزبانان گمنام شهر حمل می‌شود و به در خانه‌ها می‌رسد. در گروه کسانی برای پخت غذا و توزیع آن اعلام آمادگی می‌کنند و تا پایان کار کمر همت می‌بندند. در گروه خبر کمک‌های ویژه اعضا و خدمات آنها ذکرمی شود و تصاویر مربوط به تهیه و توزیع غذا بلافاصله در گروه قرار می‌گیرد.

علیمیرزایی گفته است این گروه 220 عضو دارد و وقتی من به آن سر می‌زنم 72 عضو در گروه هستند و این عدد حس عجیبی به آدم می‌دهد. این 72 نفر و دوستانشان تمام این کمک‌ها را گردآوری و توزیع می‌کنند.

«یخچال مهربانی، دیوار مهربانی، آشپزخانه مهربانی برای شهر بی گرسنه و به اشتراک‌گذاری زندگی با اهدای خون» این روزها کلمات آشنایی است که در شبکه‌های اجتماعی می‌چرخد و طرفداران خود را پیدا می‌کند و ایده‌های جدیدی به انسان‌های خیر می‌دهد.

خیرین و نیازمندان دهان به دهان و گوش به گوش نیازها و رازها را به هم می‌گویند و همدیگر را پیدا می‌کنند و مثل یک پازل برکت را دست به دست می‌کنند و این خاصیت کار جمعی وخیریه در شبکه اجتماعی است.

نیکوکاران مجازی

نیکو کاری مجازی مدتی است در کشور ما رواج پیدا کرده است. امواج نیکوکاری گاه از سوی دولت هدایت می‌شود و گاه به صورت خودجوش و از سوی مردم. یکی از مهم‌ترین تحرکات شبکه‌ای در این زمینه دعوت از مردم برای اهدای سلول‌های بنیادی و پلاکت به بیماران سرطانی پس از فوت مرحوم مرتضی پاشایی در اثر سرطان بود. فوت زود هنگام او که خود از فعالان شبکه‌های اجتماعی بود طرفدارانش را به حمایت از بیماران سرطانی واداشت و داوطلبان زیادی در این زمینه جذب شدند.

دعوت از مردم برای راه‌اندازی کمپین‌های ترویجی با هدف وقف و اهدا از سوی سازمان اوقاف و امور خیریه نمونه‌ای از تمایل نهادهای دولتی به راه اندازی کمپین‌های خیریه مردمی در شبکه‌های اجتماعی است.

کمپین مردمی «با اهدای خون زندگی را به اشتراک بگذاریم» نیز این روزها در جریان است. هدف از این پویش مردمی ترویج اهدای خون میان جوانان و فعالان شبکه اجتماعی برای رفع نیاز بیماران است. نیازی که در ماه رمضان و روزهای گرم تابستان پررنگ‌تر می‌شود.

مدیرعامل سازمان انتقال خون در این باره می‌گوید: این پویش مردمی از 25 خرداد روز جهانی اهداکنندگان خون که در ماه رمضان قرار گرفته بود آغاز شد و تا 9 مرداد که روز ملی انتقال خون است ادامه خواهد داشت.

دکتر پورفتح‌اله، از اهداکنندگان خون دعوت می‌کند طی این مدت با مراجعه به مراکز اهدای خون و گرفتن عکس از خود آن را در سایت سازمان انتقال خون، آپلود و در شبکه‌های مجازی برای جلب مشارکت بقیه هموطنان منتشر کنند. وی از روزه‌داران درخواست می‌کرد پس از افطار به مراکز اهدای خون مراجعه کنند.

کمپین «بیا و خوبی کن» نیز ابتدای امسال به ابتکار موسسه تبیان با تاسی به آیه 60 سوره انفال «و هر چه در راه خدا انفاق کنید به تمامی به شما بازگردانده می‌شود و بر شما ستم نمی‌شود» برگزار شد.

شرکت‌کننده‌های این کمپین قرار گذاشتند تا حداقل پول یکی از اقلام خرید شب عید را که چندان ضروری نیست به کسی بدهند که نیازمند است.

طرح افطاری بزرگ کاربران و طرح احسان در این موسسه سال گذشته با استقبال مواجه شد و بیا و خوبی کن بعد از این کمپین‌ها کلید خورد.

دنیای خیرین

دنیای درهم پیچیده و کوچک شبکه‌ای نه تنها می‌تواند زمان و مکان را از بین ببرد و در آن واحد کل دنیا را به هم پیوند بدهد، بلکه می‌تواند قلب‌ها را به هم نزدیک کند.

ریچال بک ویت، 8 ساله، دوست داشت به کودکان آفریقا برای دسترسی به آب پاکیزه کمک کند. او از کسانی که می‌خواستند تولدش را تبریک بگویند، خواست تا به جای خرید هدیه به یک سازمان نیکوکاری در ارتباط با آب کمک مالی کنند. او 200 دلار جمع کرده بود، اما یک ماه بعد در تصادف رانندگی کشته شد. اعضای خانواده او نخواستند این هدف بزرگ فرشته کوچکشان ناتمام بماند وبه عنوان گرامیداشت یادبود او، داستان ریچال را در توئیتر و فیسبوک تعریف کردند و توانستند 1/2 میلیون دلار با هدف کودک از دست رفته شان جمع‌آوری کنند.

امروزه نزدیک به نیمی از آمریکاییان از طریق رسانه‌های اجتماعی و تارنماهای اینترنتی از هدف‌های ارزنده نیکوکارانه آگاه می‌شوند.

یک کارشناس ارشد ارتباطات می‌گوید: انتقال یک داستان تاثیرگذار در شبکه اجتماعی و رسانه‌ها به یک گروه خیریه فرصت می‌دهد تا خدمات خود را برجسته کند، توجه را به رسالت خود جلب و اهداکنندگان بالقوه جدیدی را به کمپین خود برای جمع‌آوری کمک جذب کند. وی می‌افزاید: مردم دوست دارند ثمره کمک‌های خود را ببینند و این بیشترین انگیزه را به آنها می‌دهد که کار خیر خود را تداوم بخشند.

زوئه عمار، متخصص بازاریابی بین‌المللی در آمریکا معتقد است جمع کوچکی از مدافعان متعهد می‌تواند برای یک سازمان غیرانتفاعی بیش از جمع بزرگی از هواداران که فقط لایک‌ها را کلیک می‌کنند تفاوت ایجاد کند.

ماندانا ملاعلی

جام‌جم