امیرکبیر در هیاتی تازه

این نمایش در اجرای قبلی خود، مخاطبان زیادی را به سالن مولوی کشاند و نقدهای مثبت و منفی را برانگیخت. این که در اجرای جدید نمایش ناگهان پیت حلبی چه تغییراتی اتفاق افتاده (تغییر یکی دو بازیگر در این دو اجرا یکی از این تغییرات است) و بزرگ‌تر و استانداردتر بودن مکان فعلی نمایش (سنگلج) نسبت به تالار مولوی، چه تاثیری در روند این اجرای تازه دارد و البته موارد دیگر، موضوع یادداشت وحید آقاپور، بازیگر خوب تئاتر است که پیشتر هم در این صفحه با وی گفت‌وگویی درباره اجرایش در نمایش شب به خیر جناب کنت، نوشته مرحوم اکبر رادی داشتیم. گفتنی است وحید آقاپور سال گذشته نمایش هرج و مرج منظم را هم در قالب کارگردان اثر در سالن انتظامی روی صحنه برد.

نمایش «ناگهان پیت حلبی»، نمایشی کمدی محسوب می‌شود که زبانی مسجع دارد. در این نمایش، شخصیت تاریخی امیرکبیر در روزگار فعلی وارد جهان معاصر ما شده است و به عنوان کسی که در پی شغلی است با شخصیت‌هایی روبه‌رو می‌شود که مانند خودش، شخصیت‌هایی تاریخی هستند، اما این شخصیت‌های تاریخی به دلیل حضور در دوره کنونی از ایده‌آل‌ها و مقتضیات آرمانی خود فاصله گرفته‌اند و این فاصله گرفتن آنها و مواجهه امیرکبیر با این افراد موجب می‌شود که در این نمایش ما با یک فضای کمیک و گزنده مواجه باشیم. این فضا، فضای کلی نمایش «ناگهان پیت حلبی» را تشکیل می‌دهد. ذکر این نکته مهم است که این نمایش، وامدار وقایع تاریخی نیست و در آن صرفا از شخصیت چند چهره تاریخی وام گرفته شده است. به عبارت دیگر ما در این نمایش با نقل روایت‌های مستند تاریخی رو‌به‌رو نیستیم. این نمایش سال 93 هم در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران اجرا شد و در آن دوره، با وجود این که مکانی که این نمایش در آن اجرا می‌شد، مکانی مناسب برای اجرای تئاتر نبود، ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کرد. به دلیل همین استقبال و ارتباط خوبی که تماشاچیان با این کار برقرار کردند، گروه به کارگردانی کوروش سلیمانی تصمیم گرفت که این نمایش را مجددا اجرا کند و خوشبختانه شرایطی مهیا شد که ما بتوانیم «ناگهان پیت حلبی» را در سالن سنگلج به روی صحنه ببریم.

به گمان من نمایش «ناگهان پیت حلبی» از اولین تجربه‌های نمایشنامه‌نویسی امیرعلی نبویان است و در حقیقت آقای نبویان پیش از این سابقه‌ای در نمایشنامه‌ای نداشته‌اند. البته داعیه‌ای هم در این حوزه ندارند، اما آن چیزی که باعث شد گروه ما این متن را دستمایه اجرا قرار دهد، زبان آهنگین، گوشنواز و شیرین آن است که در دیالوگ‌ها نمود پیدا می‌کند. این نمایشنامه در زمره نمایشنامه‌هایی است که در آن به درستی از زبان مسجع استفاده شده است و این مسجع بودن باعث کهنه بودن و قدیمی شدن دیالوگ‌ها نشده است. از دیگر نقاط قوت این نمایشنامه می‌توان به نگاه اجتماعی و معاصر آن اشاره کرد. در نمایشنامه ناگهان پیت حلبی نگاهی درست به برخی ناهنجاری‌هایی که جامعه و روزگار ما به آن مبتلاست، شده است. این نگاه اجتماعی زنده و سرحال، به علاوه آن متن گوشنواز و دیالوگ‌های دلنشین، مجموعا باعث شد متنی که با آن روبه‌رو هستیم، متنی موفق باشد و همین ویژگی‌ها موجب شد که این نمایشنامه برای اجرا انتخاب شود. نمایش ناگهان پیت حلبی نسبت به اجرای سال 93 تفاوت ماهوی‌ای ندارد. در حقیقت در اجرای جدید این نمایش، تفاوت‌های مختصر و جزئی در نمایشنامه صورت گرفته که بخشی از آن به دلیل تغییر بازیگر‌های نمایش است. برخی از بازیگران پیشین این نمایش، به دلیل داشتن مشغله نتوانستند در اجرای جدید با ما همراه شوند. بخشی دیگر از تغییر این اجرا با اجرای سال 93 به سالن اجرای آن برمی‌گردد. سالنی که سال 93 این نمایش در آن اجرا می‌شد، فضایی بلک باکس بود، اما در اجرای جدید در سالن سنگلج ما با یک تماشاخانه و یک سالن قاب عکسی رو‌به‌رو هستیم و طبیعتا برخی از بخش‌های حرکتی نمایش باید مناسب این گونه سالن می‌شد که این اتفاق افتاد و تغییراتی در این نمایش صورت گرفت.