اتحادیه عرب و جبران حقارت‌ها

برای این مصوبه اتحادیه عرب، علل مختلفی را می‌توان برشمرد:

1ـ دولت‌های عرب در 70 سال گذشته همواره از اسرائیل در جنگ‌های متعدد شکست خورده و تمام آنها راه سازش با اسرائیل را در پیش گرفتند، اما حزب‌الله در جنگ 33 روزه در سال 2006 برای اولین بار در تاریخ مبارزات اعراب با اسرائیل، اسرائیل را شکست داد. این پیروزی بیش از اسرائیل برای سران عرب خفت‌بار بود زیرا نشان داد آنها در مبارزه با اسرائیل صادق بوده‌اند، اما ناتوان و ضعیف عمل کرده‌اند و اگر صادق نبوده‌اند سال‌ها به ملت‌های عربی دروغ گفته‌اند. از این جهت رهبران عرب احساس حقارت می‌کردند و این احساس حقارت حس انتقام از حزب‌الله را در آنها شعله‌ور ساخت.

2ـ تحولات منطقه خاورمیانه در پنج سال اخیر ثبات دولت‌های بدون پشتوانه مردمی را در منطقه مختل کرد. این تحولات موجب سقوط برخی دولت‌ها و متزلزل شدن برخی دیگر شد. از این جهت این رهبران با فاصله گرفتن از محور مقاومت به سوی جلب حمایت اسرائیل و پشتیبانی از گروه‌های تکفیری و تروریستی روی آوردند و محور مقاومت که با اسرائیل و گروه‌های تروریستی مبارزه می‌کند، به رقیب آنها تبدیل شد.

3ـ حزب‌الله نمونه‌ای از بازیگر غیردولتی است که در لبنان قدرت گرفته و بر تحولات سیاسی منطقه تاثیر گذاشته است. به نظر می‌رسد این الگو در کشورهای عربی در حال تکثیر است. ساختارهای غیردموکراتیک، قبیله‌ای، فردگرا و استبدادی در کشورهای عرب توان تحمل چنین بازیگرانی را در ساختار قدرت ندارد. آنها این وضعیت را زمینه‌ای برای بی‌ثباتی و افول قدرت خود می‌دانند و تلاش می‌کنند مانع از رشد بازیگران قدرتمندی شوند که با اتکا به پایگاه‌های اجتماعی، قدرت آنها را به چالش می‌کشند. این‌که مصوباتی از این نوع بتواند نتایج مورد نظر رهبران عرب را به بار آورد و به حذف حزب‌الله لبنان و تضعیف محور مقاومت منتهی گردد، جای تردید بسیار دارد. حزب‌الله و گروه‌هایی نظیر آن و محور مقاومت از پایگاه اجتماعی قدرتمندی در منطقه برخوردارند. بنابراین دولت‌های عرب ممکن است آنها را تروریست بدانند، اما ملت‌های عربی آنها را به عنوان قهرمان می‌شناسند.

دکتر حاکم قاسمی - عضو هیات علمی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)