مسافران «ریو» به‌دنبال بلیت در مکزیک

تکواندو در لندن چهار سال پیش نتوانست به انتظارات جامه عمل بپوشاند و به یک مدال نقره بسنده کرد‌؛‌ مدالی که بسیاری معتقد بودند آغازی بر سیر نزولی این رشته مدال‌آور خواهد بود. این ذهنیت خیلی هم بیراه نبود، چرا که سال بعد در رقابت‌های جهانی هم عملکرد ملی‌پوشان ایران چنگی به دل نزد، اما فدراسیون تکواندو با همه انتقادهایی که بر عملکردش می‌رفت و در میانه‌های راه آماده‌سازی برای ریو 2016 و در میان همه تردید و یاس علاقه‌مندان، دست به انتخاب کادر فنی جدید زد.

البته به شکل موقت چرا که خود فدراسیون‌نشینان نیز دست و دلشان می‌لرزید‌. برای همین کادر فنی را به شکل موقت انتخاب می‌کردند. بر‌خلاف انتظار منتقدان کادر جدید و در راس آن بیژن مقانلو با رویکرد واقعی شایسته‌سالاری و احترام به رقابت‌های انتخابی به‌عنوان بهترین مرجع حاکم شدن عدالت در شیاپ چانگ به‌تدریج امیدها را زنده کرد و در دو سال گذشته، موفقیت پشت موفقیت عاید تکواندوی ایران شد‌؛ موفقیت‌هایی چون درخشش در بازی‌های آسیایی، رقابت‌های جهانی و از همه مهم‌تر معرفی پدیده‌ای بی‌نظیر به تکواندوی ایران و دنیا به نام فرزان عاشورزاده‌!

اما در راه المپیکی شدن، پس از المپیک 2012 لندن فدراسیون جهانی تکواندو فرمول جدیدی را برای کسب سهمیه ورودی المپیک تعریف کرد؛ فرمولی که در تمام طول سه سال گذشته تنور تکواندوی دنیا را به حق گرم نگه داشت و طی روزهای 14 و 15 آذرماه در مکزیک، آخرین مرحله رقابت‌های جایزه بزرگ امسال برگزار می‌شود تا در پایان این رقابت‌ها، تکواندوکارانی که در رده‌های اول تا ششم رده‌بندی قرار می‌گیرند مستقیما به المپیک راه یابند و البته در هر وزن المپیکی از هر کشور یک نفر ـ کسی که رده‌بندی بهتری دارد ـ المپیکی می‌شود.

این در حالی است که پیش از این در رشته تکواندو، هر کشور می‌توانست تنها دو نماینده زن و دو نماینده مرد را در بازی‌های المپیک داشته باشد، اما با افزایش سهمیه‌های این رشته و رسیدن آن به عدد چهار، فدراسیون جهانی تکواندو تغییراتی را در نحوه کسب سهمیه المپیک اعمال کرد و به کشورها اعلام داشت، در حالی می‌توانند چهار سهمیه در گروه مردان و چهار سهمیه در گروه زنان برای بازی‌های ریو به دست آورند که ورزشکارانشان در یک ماراتن چهارساله در چهار وزن المپیکی بین شش تکواندوکار برتر قرار بگیرند. در غیر این صورت تعداد سهمیه‌ها برای هر کشور، همان عدد دو باقی خواهد ماند.

نکته دیگر که از سوی فدراسیون جهانی اعلام شد، این بود، تیم‌هایی که از طریق رنکینگ المپیک، دو و بیش از دو سهمیه را به دست آورند، دیگر حق حضور در مسابقات المپیک قاره‌ای را ندارند، اما آن دسته از کشورهایی که تنها یک سهمیه از طریق رنکینگ کسب کرده‌اند، می‌توانند یک سهمیه دیگر را از طریق مسابقات قاره‌ای دشت کنند

و کشورهایی هم که در سیستم رنکینگ در مقابله با ستارگان جهان دست خالی ماندند، می‌توانند با حضور در مسابقات کسب سهمیه قاره‌ای، شانس خود را برای به دست آوردن دو سهمیه المپیک امتحان کنند.

مصداق این قضیه تکواندوی مردان ایران است. از چندماه پیش و به دنبال درخشش ادامه دار فرزان عاشورزاده و مهدی خدابخشی این دو تکواندوکار شایسته حضور خود را در المپیک قطعی کردند. بنابراین تکواندوکاران ایران دیگر بختی برای شرکت در رقابت‌های گزینشی ندارند و برای دو سهمیه باقیمانده آوردگاه مکزیک آخرین میدانی خواهد بود که ایران می‌تواند شمار سهمیه‌ها و بخت‌های کسب مدال خود را در المپیک ریو دو برابر کند. با این حال در بخش بانوان درست خلاف این قضیه برای ایران صادق است چون بانوان ایران هیچ کدام نمی‌توانند از طریق رنکینگ سهمیه بگیرند باید در دل رقابت‌های گزینشی به فکر کسب سهمیه باشند، امری که دور از دسترس نیست و با پدیده‌ای به نام کیمیا علیزاده به نظر شدنی می‌آید.

خیال راحت عاشورزاده و خدابخشی

فرزان عاشورزاده، پدیده تکواندوی ایران و دنیا که در دو سال اخیر هرجا به میدان رفت، مدال گرفت و فقط دو بار شکست خورده، با توجه به صدرنشینی‌اش در وزن اول المپیکی و با توجه به فاصله امتیازی از مدت‌ها قبل بلیت ریو گرفته است و در این رقابت‌ها فقط برای حفظ جایگاه و تسهیل قرعه در المپیک روی شیاپ چانگ می‌رود. مهدی خدابخشی هم در وزن سوم چنین شرایطی دارد، او هم پیشتاز رده بندی است و خیالش از بابت سهمیه راحت است، هرچند در روزهای منتهی به اعزام به مکزیک خدابخشی از فدراسیون جهانی ضد حال خورد. او که دچار آسیب دیدگی است با منع فدراسیون جهانی برای شرکت در این رویداد مواجه شد، اما به گفته بیژن مقانلو تاثیری در سرنوشت المپیکی شدن خدابخشی ندارد.

در این وزن تیم ایران مسعود حجی زواره دیگر ستاره خود را در اختیار دارد که در رده چهارم رده‌بندی جهان است. با این حال در دو وزن دوم و چهارم یعنی جایی که بهنام اسبقی و سجاد مردانی باید روی شیاپ چانگ بروند شرایط کمی سخت است، چرا که این دو در آخرین رده‌بندی در رده هفتم اوزان خود بودند و برای درخشش در این رقابت‌ها و کسب بهترین نتیجه باید از جان‌ مایه بگذارند.

اسبقی هم‌اکنون در جایگاه هفتم رنکینگ قرار دارد که درحالی که از اسفند سال 1393 تا شهریور امسال، نزدیک به هفت ماه از مسابقات دور بوده و در مسابقات جهانی 120 امتیازی و دو مرحله مسابقات گرندپری (مجموعا 80 امتیاز) حضور نداشته است. او که با رنکینگ دوم با مصدومیت مواجه شد و به‌ناچار پایش را به تیغ جراحان سپرد، حالا همه عزم خود را جزم کرده تا با کسب مدال طلای مسابقات گرندپری مکزیک، سهمیه المپیک ریو 2016 را به چنگ آورد.

قهرمان جهان، آسیا و بازی‌های آسیایی اینچئون، در این دو ماهی که بعد از مصدومیت به میادین بازگشته، عملکرد نسبتا خوبی از خود به نمایش گذاشته و با آمادگی حداقل، تاکنون نزدیک به 20 امتیاز به اندوخته‌هایش در رنکینگ المپیک اضافه کرده است. باتوجه به چیدمان جدول قرعه این مسابقات براساس رنکینگ، بهنام در نخستین گام باید با نماینده پرقدرت کره‌ای‌ها «دائی هون لی» رقابت کند و در دومین دیدار با برنده مبارزه بلژیک و اسپانیا مبارزه خواهد کرد. در آن سوی جدول نیز نمایندگان کره جنوبی، روسیه، مکزیک و ترکیه پیکار می‌کنند. سجاد مردانی هم مثل بهنام اسبقی از انگیزه بالایی برای المپیکی شدن برخوردار است‌. باید دید در میدان عمل چه خواهد شد.

ایران با بیشترین شانس

رقابت‌های مکزیک فینال پیکارهای جایزه بزرگ محسوب می‌شود که به نوعی همزمان با رقابت‌های تیم به تیم جام‌جهانی و طی روزهای 14 و 15 آذرماه به میزبانی مکزیکوسیتی برگزار می‌شود، رقابت‌هایی که طی آن در هر وزن هشت تکواندوکار و در مجموع 32 تکواندوکار مدعی روی شیاپ چانگ می‌روند و در نهایت 24 نفر از طریق رنکینگ المپیک، سهمیه حضور در بازی‌های ریو 2016 را در چهار وزن 58 ـ ، 68 ـ ، 80 ـ و 80+ کیلو به دست می‌آورند. با این حال از هم اکنون صدرنشینان چهار وزن، خیال خود را بابت کسب سهمیه المپیک راحت کرده اند و اما جنگ برای کسب سهمیه ریو در بین نفرات چهارم تا هشتم غیرقابل پیش بینی و حتی پیچیده است.

در رقابت‌های مردان در حالی16 کشور خود را به این مرحله از مسابقات می‌رسانند که در این بین ایران مزد درخشش‌های کم‌نظیر دو سال گذشته خود را گرفته و نه تنها پنج نماینده را در چهار وزن المپیکی در اختیار دارد که تنها کشوری است که شانس کسب سهمیه المپیک را در چهار وزن دارد.

البته کره جنوبی پنج نماینده دارد، اما در سه وزن.کشور آلمان و مکزیک نیز با سه نماینده در سه وزن می‌توانند امیدوار به کسب سه سهمیه المپیک باشند. بلژیک و روسیه هر کدام دو نماینده در دو وزن در اختیار دارند و انگلیس و ازبکستان نیز هر چند دو نماینده را در فینال گرندپری روی شیاپ چانگ می‌فرستند، اما این نمایندگان در یک وزن هستند، به آن معنا که این دو کشور نهایتا در پایان جنگ برای کسب سهمیه ریو، یک بلیت حضور در المپیک 2016 را به چنگ می‌آورند.

کشورهای پرتغال، اسپانیا، مولداوی، فرانسه، گابن، آذربایجان، ترکیه و آرژانتین نیز هرکدام یک نماینده را در یک وزن المپیکی خواهند داشت و تنها شانس کسب یک سهمیه بازی‌های ریو را از طریق رنکینگ سیستم دارند. با پایان این رقابت ها، ماراتن کسب سهمیه ریو 2016 برزیل به پایان می‌رسد و فدراسیون جهانی تکواندو با احتساب امتیازات این رقابت‌ها، به نفراتی که توانستند در جایگاه اول تا ششم رنکینگ المپیک جای گیرند، مجوز مبارزه در آوردگاه مهم المپیک ریودوژانیرو را می‌دهد.

در این مسابقات، نفرات اول 80 امتیاز، نفرات دوم 48 امتیاز و نفرات سوم 28.8 امتیاز در راستای افزایش امتیازات رنکینگ برای کسب سهمیه ریو 2016 به دست خواهند آورد، البته حضور در این پیکارها نیز دارای امتیاز است.

امید توفیقی