دور تازه سفرهای وزیر امور خارجه کشورمان با رایزنیهای وی در لبنان آغاز شد و سپس با سفر ظریف به سوریه، پاکستان و هندوستان ادامه یافت. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان پیش از این در اولین دور از سفرها، به عراق، کویت و قطر نیز سفر کرده بود. این سفرها در حالی صورت میگیرد که انتظار میرفت ظریف به آنکارا نیز سفر کند که به دلایلی لغو شد و حالا نگاهها به ترکیه و عربستان دوخته شده که چه موضعی در قبال ابتکارات دیپلماتیک تازه ظریف در منطقه اتخاذ خواهند کرد. ظریف گفته است در هفته جاری به ترکیه سفر خواهد کرد.
راهبرد «لبخند» ایران در قبال همسایگان
وزیر امور خارجه کشورمان همزمان با دومین دور از سفرهای منطقهای خود، در مصاحبه با روزنامه السفیر به ابعادی از سیاستهای منطقهای کشورمان اشاره کرده و گفته «به نظر ما موضوع هستهای، موضوعی حاشیهای بود و بررسی شد، ولی مساله حقیقی و اساسی، مربوط به منطقه است و ما تمایل داریم در راستای خیر و منفعت منطقه و ملتهای آن با کشورهای منطقه همکاری داشته باشیم.»
محمدجواد ظریف در پاسخ به اینکه آیا دیپلماسی لبخند که در مذاکرات هستهای ایران با غرب به کار گرفته شد، در گفتوگو با عربستان سعودی نیز به کار گرفته خواهد شد، گفت: ما از صمیم قلب به دوستانمان در منطقه لبخند میزنیم. ما اعتقاد داریم دوستان سعودیمان نیاز دارند واقعیتها را آن طور که هست ببینند. ما مشکلات بسیاری را متحمل شدیم و از سوی همسایگانمان در معرض رنجهای بزرگی قرار گرفتیم. ما از صدام علیه عربستان سعودی حمایت نکردیم، بلکه آنها از صدام در جنگ علیه ما حمایت کردند، به هر حال اگر قرار باشد کسی طرف دیگری را راضی کند، سعودیها هستند؛ هرچند ما این خواسته را از آنها نداشتهایم.
ظریف درباره پیامدهای پرونده هستهای ایران بر دیگر پروندههای منطقه گفت: ما امیدواریم حل و فصل پرونده هستهای ایران، تاثیر مثبتی بر دیگر پروندههای منطقه بگذارد و باعث حل و فصل آنها شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا گفتوگوی ایران و عربستان برای حل و فصل مسائل منطقه را متصور میشوید، گفت: ما همواره آماده گفتوگو و مذاکره با همسایگان خود بودهایم و مانعی در این زمینه نمیبینیم.
امیرعبداللهیان: گفتوگوی تهران و ریاض یک ضرورت است
تاکید ظریف بر آمادگی ایران برای گفتوگوهای منطقهای در حالی است که حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر امور خارجه کشورمان هم بر مذاکره ایران و شش کشور دیگر حاشیه خلیجفارس که گفتوگوهای جی7 خوانده میشود، تاکید کرد و گفت که ظریف در سفر به کویت و قطر از برگزاری این نشست در سطح وزرای خارجه در مکانی که درباره آن توافق شود، استقبال کرده است.
وی در گفتوگوی خود با ایسنا، نفس برگزاری این گفتوگوها را خروج از سوءتفاهمات و رسیدن به درک مشترک و متقابل برای مقابله با بحرانهای موجود در منطقه و رسیدن به صلح و ثبات و امنیت پایدار دانسته و خاطرنشان کرده است: این ایده دکتر روحانی از شروع دولت یازدهم است، بویژه این که عربستان را برای بازگشت روابط تهران و ریاض به حالت طبیعی فراخواندند.
امیرعبداللهیان افزود: معتقدیم به حکم همسایگی و اسلامی بودن دو کشور و با توجه به جایگاه ایران و عربستان، گفتوگو بین تهران و ریاض یک
ضرورت است.
تاکید تهران در حل بحران سوریه با راهکار سیاسی
وزیر امور خارجه کشورمان در راستای تور سفرهای دیپلماتیک خود به منطقه، چهارشنبه شب با بشار اسد، رئیسجمهور سوریه دیدار و تحولات این کشور را بررسی کرد.
اسد در جریان این دیدار با اشاره به دستاورد موفق توافق هستهای اظهار کرد: دستاورد هستهای ایران، موفقیت برای ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران و برای تمامی ملتها و دولتهای دوست بود.
او پیامدهای این مذاکرات را برای حل منازعات منطقهای راهگشا دانست و از آمادگی دمشق برای استفاده از دیدگاههای تهران برای صلح منطقهای خبر داد.
ظریف نیز در این دیدار با تاکید بر حمایت تهران از سوریه، نقش دمشق در مقاومت در برابر صهیونیستها را ستود. او همچنین در دیدار با همتای سوری خود بیان کرد: ما راهحل مسائل سوریه را راهحل سیاسی میدانیم و معتقدیم راهحل نظامی در این ارتباط چشماندازی ندارد. ظریف افزود: به نظر جمهوری اسلامی، احترام به حاکمیت و تعیین سرنوشت سیاسی براساس آرای مردم و نبود دخالت خارجی در امور داخلی سوریه ضروری است و بویژه اینکه چه کسانی رهبری سوریه را بهعهده داشته باشند، مربوط به مردم سوریه است.
عبور دیپلماسی فعال ایران از مرزهای خاورمیانه
اما این فقط موضوعات منطقه آسیای جنوب غربی نیست که در اولویت دیپلماسی ایران در دوره پساتوافق قرار گرفته است، بلکه در گامی فراتر از مرزهای خاورمیانه، محمدجواد ظریف با سفر به هند و پاکستان تلاش کرد تا بحثهایی را که میان تهران و این کشورها مغفول مانده نیز مورد توجه قرار دهد.
ظریف در دیدار وزیر خارجه پاکستان تصریح کرد: «اکنون که زمینه رفع تحریمها و برداشته شدن موانع موجود در مسیر همکاریهای گستردهتر دو کشور فراهم شده است، امیدواریم کار روی طرح خط لوله گاز و همکاریهای بانکی و مالی میان دو کشور جدیتر از گذشته و معنادارتر ادامه یابد.» وی ابراز اطمینان کرد خط لوله گاز ایران و پاکستان هم اقتصادی، هم عملیاتی و هم امکانپذیر است. ایران بخش خط لوله مربوط به خاک خود را انجام داده و امیدوار است پاکستان نیز بزودی در این زمینه اقدام کند.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سفرهای اخیر خود، پس از پاکستان به هند رفت.
نخستوزیر هند در گفتوگو با وزیر خارجه کشورمان تصریح کرد: همه مسئولان کشور را برای آغاز دور جدیدی از روابط با ایران آماده کردهام. او همکاری در چابهار، راهآهن ایران به آسیای میانه و کریدور شمال و جنوب را از زمینههای همکاری دو کشور عنوان کرد و ظریف نیز در این گفتوگو خواستار تمرکز رایزنیهای دو کشور بر اولویتهای کارآمدتر و عینیتر شد و تاکید کرد ایران و هند با توجه به فضای جدید و مستعد کنونی باید گام بلندی برای توسعه روابط بردارند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد