روزهای سیاه ببر سفید

آن طور که از شواهد بر می‌آید حداقل‌ها نیز برای تغذیه و نگهداری از آن رعایت نمی‌شود. مسئولان محیط زیست دلیل گیرافتادن ببر سفید در گمرک را صادر نشدن گواهی سلامت از سوی سازمان دامپزشکی اعلام و تاکید می‌کنند مسئولان باغ‌ وحش ارم قبل از گرفتن مجوزهای لازم اقدام به وارد کردن این ببر کرده‌اند. نکته اینجاست که ناهماهنگی از سوی هر سازمانی که اتفاق افتاده باشد قابل توجیه نیست، زیرا این بار اول نیست که چنین ندانم کاری‌هایی سبب آسیب به گونه‌های جانوری می‌شود.

قفس کوچک ببر سفید در گوشه یکی از انبارهای گمرک فرودگاه امام خمینی(ره) جاخوش کرده؛ جایی در کنار کارتن اشیایی که علامت هشدار حمل با احتیاط روی آنها به چشم می‌خورد، قفسی که پذیرای ببر سفید است مساحتش از 3 متر فراتر نمی‌رود به همین دلیل ببر حتی نمی‌تواند در آن بچرخد و بیشتر ساعات روز بی‌حوصله به میله‌هایی که رو به رویش کشیده شده، نگاه می‌کند. برای رفع تشنگی این گربه‌سان بزرگ ظرف آب جلویش گذاشته و هراز گاهی از روی دلسوزی کارمندان گمرک مقداری گوشت برایش می‌گذارند، گوشت‌هایی که بقایایشان به میله‌های قفس چسبیده و فضای قفس را کثیف‌تر کرده، امروز پنجمین روزی است که ببر سفید در قفسی نامناسب زندانی است.

آن طور که سازمان حفاظت محیط زیست ادعا می‌کند ببرسفید قربانی عجله مسئولان باغ‌وحش ارم شده، زیرا آنها با این تصور که می‌توانند مجوزهای لازم را بلافاصله دریافت کنند، اقدام به وارد کردن ببر سفید کرده‌اند، امیرحسین داداشی، رئیس اداره ساماندهی و هماهنگی امور مناطق سازمان محیط‌زیست دراین باره به جام‌جم می‌گوید: این ببر در قرنطینه فرودگاه امام نگهداری می‌شود و مسئولان باغ‌وحش ارم نیز ادعا می‌کنند برای نگهداری از آن همه تلاش خود را انجام می‌دهند.

وی درباره مشکلی که برای این ببر پیش آمده توضیح می‌دهد: سازمان دامپزشکی باید گواهی سلامت این گونه را صادر کند تا سازمان محیط‌زیست نیز براساس آن برای ببر سفید مجوز ورود به کشور ارائه دهد. این درحالی است که تمام واکنش سازمان حفاظت محیط‌زیست به تخلف باغ‌وحش در نامه‌ای خلاصه شده که این سازمان برای باغ‌وحش ارسال کرده و از آنها خواسته علت این اتفاق را توضیح دهند.

پیگیری خبرنگار جام‌جم از سازمان دامپزشکی نیزنشان می‌دهد این ببر بدون مجوزهای لازم بهداشتی وارد فرودگاه امام خمینی(ره) شده است.

روابط عمومی سازمان دامپزشکی با تائید این ماجرا در گفت‌وگو با جام‌جم عنوان می‌کند: واردکننده این ببر مدارکی را به سازمان دامپزشکی ارائه کرده و اکنون درحال بررسی آن هستیم. افزون براین سازمان دامپزشکی دراین باره از کشور آلمان استعلام کرده و منتظر پاسخ است تا پس از بررسی آنها اجازه قرنطینه ببر را صادرکند. نکته اینجاست که اگر نظر سازمان دامپزشکی جلب نشود، آنها این گربه‌سان را به کشور مبدا برمی‌گردانند.

ببر سفید، ببر حساس

هوشنگ ضیایی، استاد دانشگاه و کارشناس حیات وحش با تاکید بر این‌که ببر سفید از حساسیت بیشتری نسبت به دیگر ببرها برخوردار است، به جام‌جم می‌گوید: مسئولان باید برای خارج شدن این ببر از فضای نامناسب انبارفرودگاه نهایت تلاش خود را انجام دهند، زیرا احتمال تلف شدن این گونه وجود دارد.

وی ادامه می‌دهد: رنگ این ببر به دلیل بیماری ژنتیکی سفید است؛ مانند انسان‌هایی که به آنها زال می‌گویند.

ببر سفید ظهر جمعه گذشته وارد فرودگاه امام خمینی(ره) شده و تاکنون برای خارج شدن او ازاین شرایط تلاش موثری انجام نشده است، یکی از مسئولان گمرک در گفت‌وگو با جام‌جم تصریح می‌کند: نماینده باغ‌وحش تاکنون نتوانسته مجوز لازم را از سازمان دامپزشکی تهیه کند.

این درحالی است که مسئولان گمرک به باغ‌وحش پیشنهاد کرده‌اند قبول مسئولیت کرده و قفس پلمب شده ببر را به باغ‌وحش منتقل کنند تا این گربه‌سان آسیب بیشتری نبیند، اما به نظر می‌رسد بدون مجوز دامپزشکی چنین تصمیمی نیز قابلیت اجرایی ندارد.

به گفته یکی از کارکنان گمرک شرایط تغذیه و نگهداری از ببرسفید مناسب نیست و چنانچه انتقال آن به سرعت انجام نشود احتمال تلف شدن ببر وجود دارد.

یکی دیگر از کارکنان گمرک فرودگاه امام خمینی(ره) به جام‌جم توضیح می‌دهد: گونه‌های جانوری زیادی مانند دلفین، شیردریایی و اسب از طریق گمرک وارد کشور می‌شود، اما چون واردکننده‌های آنها از قبل مقدمات کار را انجام داده‌اند، گونه‌های جانوری حتی یک روز نیز در گمرک نگهداری نمی‌شوند.

به گفته یکی از کارمندان گمرک، ماموری که از سوی باغ‌وحش برای ترخیص ببر سفید تلاش می‌کند، ادعا کرده سازمان دامپزشکی در این میان خطا کرده و سبب طولانی شدن پروسه ترخیص شده،آن طور که این شخص گفته سازمان دامپزشکی باید یک میکروچیپ که اطلاعات ببر در آن ذخیره شده را روی بدن حیوان نصب کند، اما درآماده کردن این میکروچیپ اشتباهی رخ داده است.

این درحالی است که درباره مبدا سفر ببر سفید به کشور نیز اطلاعات متناقضی ارائه شده است برای نمونه برخی می‌گویند این حیوان از بنگلادش به آلمان و از این کشور به ایران فرستاده شده، اما سازمان حفاظت محیط‌زیست مسیر انتقال این گونه را آمریکای‌جنوبی، آلمان و ایران اعلام کرده است.

سابقه تیره نقل و انتقال حیوانات در کشور

این بار اولی نیست که گونه‌های جانوری که به کشورمان وارد می‌شوند، آسیب می‌بینند. برای نمونه می‌توان به ابتلای ببرهای سیبری به بیماری مشمشه اشاره کرد که سبب تلف شدن ببر سیبری نر و 14 قلاده از شیرهای باغ‌وحش ارم شد.

این درحالی است که ببر سیبری ماده نیز حدود 4 سال است که در قرنطینه سازمان دامپزشکی نگهداری می‌شود و اطلاعات زیادی از آن در دست نیست، به این موارد باید مرگ ببر بنگال به دلیل خفگی در آب و ببر دیگری اشاره کرد که پس از ماه‌ها زندگی در قرنطینه سرانجام براساس حکم دادگاه از قرنطینه خارج و به باغی در حومه تهران فرستاده شد.

این درحالی است که تلاش‌های خبرنگار جام‌جم برای گفت‌وگو با مدیر باغ‌وحش ارم به نتیجه نرسید، اما روابط عمومی باغ‌وحش ارم به نقل از مدیر این مجموعه به جام‌جم می‌گوید: اکنون در مرحله‌ای نیستیم که بخواهیم کسی را مقصر اعلام کنیم، بلکه باید دست به دست هم بدهیم این گونه را سریع تر از شرایط نامناسبی که دارد، خارج کنیم. مدیر این باغ‌وحش مدتی قبل درباره واردکردن این ببر به فارس گفته بود؛ اتفاقات گذشته را نباید مانعی برای اقدامات فعلی تلقی کرد.

اما باید تاکید کرد با ناهماهنگی ایجاد شده به نظر می‌رسد باید منتظر اتفاقات ناگواردیگری نیز در باغ‌وحش‌های کشور بود،زیرا چنانچه سازمان حفاظت محیط‌زیست و دامپزشکی در گذشته برخورد‌های جدی‌تری در دفاع از حقوق حیوانات انجام می‌دادند، اکنون ببر سفید چنین شرایطی نداشت.

نامه فعالان محیط‌ زیست به بنیاد مستضعفان

فعالان محیط‌ زیست فروردین امسال در نامه‌ای خطاب به بنیاد مستضعفان، خواستار ممانعت از ورود یک قلاده ببر سفید و 2 قلاده شیر آسیایی به باغ وحش تهران شده بودند.

در این نامه که به امضای 1300 نفر از اعضای کارگروه ساماندهی باغ‌های وحش رسید، آمده بود: نظر به سرنوشت نافرجام گربه‌سانان در باغ وحش تهران از قبیل مرگ ببر نر سیبری بر اثر تغذیه از گوشت الاغ آلوده به مشمشه در سال 89، سوزاندن 14 قلاده شیر آفریقایی در حالت نیمه بیهوش به دلیل احتمال ابتلا به مشمشه در سال 89، حبس انفرادی ببر ماده سیبری در قرنطینه‌ای نامناسب از سال 89 تا امروز به دلیل احتمال ابتلا به مشمشه، خفه شدن یک قلاده ببر مبتلا به صرع در حوضچه آب بر اثر نبود نظارت در سال 92، بلاتکلیفی یک قلاده ببر بنگال به مدت 8 ماه در قرنطینه سازمان دامپزشکی به دلیل انصراف باغ وحش تهران از نگهداری آن در سال 93 و نهایتا فاش شدن تکثیر بی رویه و کشتار گوزن‌های اروپایی در سال 93، آینده روشنی در باغ وحش تهران انتظار این 3 گربه‌سان را نخواهد کشید.

در پایان این نامه خواسته شده بود نسبت به ورود ببر سفید، شیر آسیایی و گونه‌های غیربومی به باغ وحش تهران تجدید نظر شود.

مهدی آیینی - گروه جامعه