علل بیقراری شیرخواران را بهتر بشناسیم

دکتر بهنام مقدادی، شایع ترین علت بیقراری دوران نوزادی و شیرخوارگی بخصوص در چهار ماه اول دوران شیرخوارگی کولیک شیر خوارگی یا وجود نفخ یا اتساع شکم شیرخوار دانست افزود: این مشکل اغلب در ساعات مشخصی از شبانه روز باعث درد و بیقراری کودک و دفع دردناک در شیرخوار می شود.

وی گفت: علت بروز حملات کولیک در شیرخواران ناتوانی روده در هضم کامل شیر دریافتی به علت وجود ناکافی باکتریهای مفید در سطح روده کودک و روش های نادرست شیردهی نظیر شیردهی طولانی مدت از پستان یا استفاده از پستانک یا شیشه شیر و استفاده از شیرخشک جهت تغذیه شیرخوار است.

مقدادی یادآور شد: اغلب با تصحیح روش‌های نادرست شیردهی، گرفتن آروغ کودک و رعایت دستورات غذائی توسط مادران مانند پرهیز از مصرف غذاهائی که باعث تشدید نفخ نوزاد می شود نظیر لبنیات ، حبوبات، غذاهای دارای ادویه فراوان، شکلات، کاکائو ، سبزیجات خام و سالاد می توان تا حد زیادی از شدت بیقراری نوزاد کاست.

این متخصص کودکان با تاکید بر اینکه مواردی از بیقراری نوزادان وجود دارد که خارج از کولیک طبیعی دوران نوزادی می تواند سبب بروز مشکلاتی برای نوزادان شود گفت: اغلب عدم تشخیص به موقع می تواند سبب آسیب های جدی در نوزادان در آینده شود. از این جهت لازم است تا والدین کودک در صورت مشاهده علائم غیر عادی در وی به پزشک متخصص مراجعه کنند تا موارد بیماریهای آسیب رسان از موارد کولیک طبیعی دوران شیرخوارگی تشخیص داده شده و تحت درمان اختصاصی قرار گیرند.

وی گفت: یکی از علل به نسبت شایع بیقراری نوزاد به ویژه در جوامع پیشرفته امروزی عدم تحمل قند شیر یا لاکتوز است که با علائمی چون بیقراری شدید و دائمی نوزاد، (بر خلاف کولیک نوزادی که اغلب در ساعات خاصی از شبانه روز و به طور معمول در بعد از غروب آفتاب تا نیمه‌های شب اتفاق می افتد) و دفع مدفوع شل و آبکی به دفعات زیاد همراه با بوی بسیار تند و زننده و نیز سوختن شدید نواحی اطراف مقعد شیرخوار که گاهی حتی باعث خونریزی در آن نواحی می شود بروز می کند و ممکن است در صورت عدم تشخیص به موقع سبب ترک تدریجی پستان مادر توسط شیر خوار شود یا به اصطلاح کودک با مادر قهر کند.

ریفلاکس یا برگشت اسید معده

مقدادی یادآور شد: یکی دیگر از علل شایع بیقراری غیر عادی و شدید در شیرخواران ریفلاکس یا برگشت اسید معده به مری یا به زبان ساده تر(ترش کردن) شیرخوار است که اغلب مانند مورد عدم تحمل لاکتوز سبب بیقراری همیشگی نوزاد همراه با حالت هایی نظیر استفراغ‌های جهنده از دهان و بینی، جویدن زبان، خروج کف از دهان، به عقب انداختن سر و گردن و سرفه های مکرر همراه با حملات خفگی در نوزاد می شود.

وی افزود: این عارضه در اکثر موارد با تشخیص و درمان به موقع بدون هیچ آسیبی به نوزاد قابل کنترل است. در اینگونه موارد اغلب نوزادان وضعیتی به بدن خود می دهند که از برگشت محتویات معده به مری جلوگیری کند و در واقع کمر و گردن خود را به صورت خمیده درآورده و وضعیت کمانی به خود می گیرند.

حساسیت نوزاد به شیر

این متخصص کودکان خاطرنشان کرد: یکی دیگر از علل شایع بیقراری نوزادان حساسیت نوزاد به پروتیین شیر گاوی است که به صورت بیقراری دایمی شیرخوار همراه با امتناع از شیر خوردن و دفع مدفوع همراه با رگه های خون تظاهر می کند و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع سبب ترک پستان مادر می شود.

مقدادی گفت: از علل کمتر شایع بیقراری های دوران شیرخوارگی عفونت های سیستم ادراری، کمبود میزان آهن بدن شیرخوار است که در اکثر موارد با مداخله به موقع پزشک بدون به جا گذاردن عوارض جدی قابل درمان است.( ایسنا )