آیا تروریست‌های القاعده در حال احیا هستند

شاهدان حادثه روز چهارشنبه در مجله شارلی ابدو می‌گویند، مهاجمان پیش از آن‌که تیراندازی را شروع کنند، فریاد زدند: به رسانه‌هایتان بگویید که ما وابسته به القاعده در یمن هستیم. کورنی ری، یکی از کاریکاتوریست‌های این مجله که از این حادثه جان سالم به در برده، می‌گوید مهاجمان براحتی به زبان فرانسه صحبت کرده و ادعا می‌کردند به القاعده وابسته هستند.

رویترز به نقل از منابع آمریکایی و اروپایی گزارش داد یکی از دو برادری که در حمله به شارلی ابدو دست داشت، در سال 2011 برای آموزش نظامی به یمن رفته و از سوی شبه‌نظامیان القاعده در این کشور آموزش دیده است. بنا بر این منابع، سعید کوچانی سی و چهار ساله به مدت چند ماه در اردوگاه‌های آموزشی القاعده در شبه‌جزیره عرب حضور داشته است. بنا بر اعلام این منبع خبری، سعید در زمان حضورش در یمن با انور العولقی، رهبر پیشین القاعده در شبه جزیره عرب نیز دیدار داشته است.

تحلیل و بررسی حادثه روز چهارشنبه نشان می‌دهد عاملان این حمله برای انجام آن به خوبی آموزش دیده بودند. بنا به گفته شاهدان، این دو نفر در زمان حمله بسیار آرام بودند، حرکات خود را کنترل می‌کردند و نوع لباس پوشیدن‌شان نشان می‌داد با پدیده گرگ‌های تنها که پیشتر در فرانسه اتفاق افتاده بود، تفاوت دارند. در حالی که اطلاعات در مورد سعید و شریف کوچانی در حال به روزرسانی است، رسانه‌های فرانسه گزارش داده‌اند شریف از سال 2008 به مدت سه سال در زندان بود؛ گفته می‌شود او مسئول اعزام افراد مرتبط با تروریست‌ها به عراق بوده است. پیش از این نیز و در سال 2005 وی به اتهام اعزام نیرو به سوریه و سپس فرستادن آنها به عراق بازداشت شد.

اما ارتباط این دو برادر به شاخه القاعده در یمن بسیار مهم است، زیرا این گروه بسیار خطرناک است. القاعده در شبه‌جزیره عرب بیشتر اقدامات تروریستی خود را در یمن و عربستان انجام می‌دهد؛ طی چند ماه اخیر و با آغاز درگیری شبه‌نظامیان وابسته به این گروه با شیعیان حوثی در یمن، حملات تروریستی در این کشور شدت بیشتری گرفته است. در نوامبر 2014، ویدئویی پخش شد که ناصر بن علی الانثی، یکی از رهبران ارشد القاعده در شبه‌جزیره عرب از گروه‌های جهادی می‌خواست حملات گرگ‌های تنها را در کشورهای غربی انجام دهند. وی در بخشی از این ویدئو گفت: ای قهرمانان جهاد که در سراسر دنیا پخش شده و از شما به عنوان گرگ‌های تنها یاد می‌شود، شما باید به کابوس غربی‌ها تبدیل شوید.

جیمز فرگوسن، خبرنگار مجله نیوزویک که چند سالی را در یمن بوده در مورد ارتباط مهاجمان حوادث اخیر در فرانسه با شبکه القاعده در شبه‌جزیره عرب هشدار داد. وی در این زمینه گفت: اگر این افراد با تفکرات القاعده در جامعه و در میان مردم حاضر شوند، در نتیجه این حادثه بیش از پیش خطرناک جلوه می‌کند.

وی افزود: اختلاف‌ها و تنش‌های مذهبی در یمن بهترین فرصت را به القاعده داده تا از این شرایط به نفع خود بهره ببرند. رهبران این گروه تروریستی می‌دانند اگر می‌خواهند به دنبال یک خلافت جهانی باشند، یمن بهترین مکان برای آغاز این روند است.

نایجل اینکستر، مدیر مرکز بین‌المللی مطالعات استراتژیک عقیده دارد اگر القاعده را نیروی پشت این حمله بدانیم، بنابراین این حادثه حاکی از رقابت القاعده با داعش است. وی در این زمینه اظهار کرد: القاعده به دنبال انجام اقداماتی است تا وجهه و اعتبار از دست رفته خود میان نیروهای جهادی در سراسر دنیا را بار دیگر به دست آورد. این در حالی است که داعش طی ماه‌های اخیر بارها افراد را به انجام چنین حملاتی در کشورهای غربی تشویق کرده است. وی افزود: نوع افراد و شیوه حملات در حال تغییر است. این تهدید متفاوتی است که باید به دقت مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد.

رابرت مک فادن، مدیر گروه سوفان (سازمانی که اطلاعات و خدمات امنیتی و استراتژیک در اختیار دولت‌ها قرار می‌دهد) نیز بر این باور است که این حوادث نشان می‌دهد القاعده در حال تغییر تاکتیک‌های خود است.

وی گفت: اگر ارتباط آنها با القاعده ثابت شود، این موضوع اهمیت فراوانی دارد. این موضوع نشان می‌دهد که آنها از حملات انفجاری و بزرگ فاصله گرفته و به دنبال انجام ترورهای تاکتیکی هستند.

وی ادامه داد: القاعده تا پیش از این بارها نیروهای خود را تشویق به انجام حملات تروریستی کرده، اما تاکنون به صورت رسمی هیچ ارتباطی با این‌گونه حملات نداشته است. به هر حال این حمله نشان داد القاعده هم قصد و هم توانایی انجام چنین حملاتی را دارد.

منبع: مجله نیوزویک