مواظب تب پاییزه باشید

متخصصان سلامت، اگرچه سال‌های متمادی میزان تابش نور خورشید را مظنون اصلی بروز چنین مشکلی می‌پنداشتند، هرگز نمی‌توانستند با قطعیت در این باره اظهارنظر کنند، اما اکنون پژوهشی جدید از دانشگاه کپنهاگ شواهد و نتایجی در اختیار این متخصصان قرار داده که سبب تقویت این فرضیه شده است.

محققان دانمارکی در این پژوهش نمونه‌های خون افرادی را که به افسردگی فصلی مبتلا بودند و نیز افرادی که به این عارضه مبتلا نبودند به طور دقیق بررسی کردند و از مقایسه آنها به این نتیجه رسیده‌اند که نوع خاصی از‌ پروتئین انتقال‌دهنده‌ در بدن مبتلایان به افسردگی فصلی بیش از دیگر افراد مشاهده می‌شود. پروتئین انتقال‌دهنده پروتئینی است که مسئولیت انتقال دیگر مواد را در بدن سازواره‌ها به عهده دارد و به همین دلیل نقشی حیاتی در رشد و زندگی موجودات زنده بازی می‌کند، اما ویژگی مهم این پروتئین خاص، که مدنظر محققان قرار گرفته، کاستن از فعالیت ماده شیمیایی سروتونین مغز است. سروتونین نقشی کلیدی در تنظیم خلق و خوی افراد بازی می‌کند.

یکی از محققان این پژوهش می‌گوید کاری که نور خورشید انجام می‌دهد آن است که «معمولا» سبب افزایش میزان سروتونین مغز می‌شود. بله «معمولا»! به همین دلیل هر فردی که بدنش راه غیرمعمول را در پیش بگیرد و از این موهبت آفتاب بهره نبرد، سروتونین مغزش در فصول سرد سال در اندازه طبیعی نمی‌ماند و طبعا به افسردگی فصلی مبتلا خواهد شد. این شیوه‌ها درمان نمی‌کنند، اما می‌توانند به درمان کمک شایانی برسانند.

ورزش کنید

هرچند ارتباط میان ورزش و افسردگی هنوز در هاله‌ای از ابهام است، مقاله‌ای از دانشگاه پرینستون شواهد و نتایجی در اختیارمان می‌گذارد که نشان می‌دهد فعالیت جسمانی ـ ‌ بویژه تمرینات هوازی ـ‌ نه‌تنها میزان سروتونین مغز را افزایش می‌دهد، بلکه این میزان افزایش‌یافته را برای مدت چند ساعت پس از انجام تمرینات نیز حفظ می‌کند.

کمی بخندید

درست است که کاهش سروتونین مغز حال شما را خواهد گرفت، اما انگار اینجا هم پای همان مساله قدیمی مرغ و تخم‌مرغ در میان است. به عبارت ساده‌تر، مطالعه‌ای از دانشگاه مونترال شواهدی در اختیارمان می‌گذارد که براساس آنها می‌توان گفت خلق و خوی شما نیز ممکن است بر میزان سروتونین مغزتان تاثیر بگذارد. خیلی ساده است؛ مثلا خندیدن با دوستان، تماشای فیلم سرگرم‌کننده یا انجام دادن کاری که مختصری شما را سر کیف بیاورد، براحتی ممکن است میزان سروتونین مغز را افزایش دهد.

در فضای باز قدم بزنید

مقاله‌ای از دانشگاه مک‌گیل کانادا می‌گوید حتی در روزهای ابری پاییز، قدرت نور خورشید، البته بیرون از خانه، بسیار موثرتر از هر نوری است که در خانه یا هر فضای بسته دیگری بر شما می‌تابد.

حداقل 30 دقیقه پیاده‌روی‌ در طول روز‌ آن هم در فضای باز حتی در ماه‌های ابری و سرد زمستان، از افت شدید سروتونین در مغزتان پیشگیری می‌کند. مطالعات بیشتر نشان می‌دهد خود قدم زدن در طبیعت ـ‌ بویژه با دیگران ـ‌ راه موثری برای به زانو در آوردن افسردگی است.

ماساژ را فراموش نکنید

مطابق پژوهشی از دانشکده پزشکی دانشگاه میامی،‌ ماساژ ممکن است میزان سروتونین بدن و مغز شما را افزایش دهد. مطالعه جداگانه‌ای از تایوان نیز نشان می‌دهد که این تجربه تسکین‌بخش براحتی ممکن است علائم افسردگی را کله‌پا کند.

مسعود ایثاری