زاویه دید

نقش تلویزیون در تلطیف فضای عمومی

شهرنشینی و زندگی آمیخته به صنعت، سوای محسنات و مزایایی که برای انسان‌ها به ارمغان آورده، تبعات و پیامدهای منفی و نامطلوبی را نیز به همراه داشته است. نمونه‌اش دوری از لطافت و ظرافت‌های برآمده از فطرت است که جلادهنده روح و صیقل‌دهنده جان خوانده می‌شود، به شرط موجودیت البته. صادقانه که بخواهیم بگوییم فضای عمومی کلانشهرهای کشور و بخصوص تهران جذابیت‌های بصری ندارد و از معماری ساختمان‌ها گرفته تا چیدمان خیابان‌ها و ماشین‌های دودگرفته هیچ‌کدام چشم‌نواز نیستند.

کد خبر: ۷۳۹۱۳۷

صداها و نواها هم بیشتر گوشخراش هستند تا گوش‌نواز؛ بوق و بوق و بوق، فریاد و داد و هوار. این ناهنجاری‌های دیداری و شنوایی در کنار گرفتاری‌های معیشتی و اقتصادی که قرار بگیرند، ترکیب و برآیندشان روح آدمی را یکسره کسل و فرسوده و پررخوت می‌کند و روح خسته، پیامدهایی سوء را برای صاحبش به دنبال خواهد داشت؛ از جسم بیمار گرفته تا بی‌انگیزگی و افسردگی و.... در معرکه زندگی پرهیاهوی شهری، صداوسیما و بخصوص تلویزیون نقشی یگانه و بی‌بدیل دارند در تلطیف و کمرنگ کردن آثار آلودگی‌های سمعی و بصری.

اعضای خانواده‌ای که در تمام طول مدت روز چشم و گوش‌شان ناهنجاری بسیار دیده و شنیده، شب‌هنگام که به عادت مالوف روبه‌روی تلویزیون می‌نشینند توقع دارند که اندکی از فشارهای روحی و استرس‌هایی که در طول روز متحمل شده‌اند کاسته شود؛ توقعی بجا و منصفانه. چه کسی است که بتواند منکر اثرات نیک یک آهنگ ملایم و آرامش‌بخش بر روح و روان آدمی شود؟ یا مگر می‌شود یک منظره زیبا و چشم‌نواز را دید و لذت نبرد و جسم و جان را دست‌کم برای لحظاتی از روزمرگی‌ها فارغ نکرد و به دنیای فانتزی و تخیل نسپرد؟ و باز نقش تلویزیون به عنوان فراگیرترین و پرنفوذترین رسانه در میان آحاد جامعه و بخصوص خانواده‌ها پررنگ و گل‌درشت می‌شود و به نوعی باید جور کم‌کاری‌های صورت گرفته در حوزه‌های دیگر را بر دوش بکشد و جبران مافات کند. پخش میان‌برنامه‌های شاد و مفرح، موسیقی‌های آرام و روح‌انگیز پیوست شده به تصاویر زیبا و چشم‌نواز، همه وهمه راه‌هایی هستند در جهت کاستن از فشار عمومی ناشی از پیامدهای شهرنشینی و صدالبته تهران‌نشینی بر مردم. اگر روان‌شناسان با آگاهی زیباشناختی از اثرات مثبت ابزاری همچون موسیقی، طرحی نو درانداخته و روش‌های جدیدی همچون موسیقی‌درمانی را باب کرده‌اند چرا تلویزیون این کار را انجام ندهد که فراگیر است و پرنفوذ و مورد اقبال و معتمد خانواده‌ها و البته نتایج کارش هم بسیار فراگیرتر و جامع‌تر. تلویزیون عضو ثابت خانه‌هاست تا برایشان علاوه بر آموزش و دانش و سرگرمی، آرامش خیال و آسودگی روح و روان را هم به ارمغان بیاورد. قاب شیشه‌ای سحرانگیز را در این زمینه نمی‌توان دست‌کم گرفت.

محسن محمدی / گروه رادیو و تلویزیون