مثل تاشکند در​ اینچئون هم ​​می​درخشیم

فرنگی‌کاران ایران در شرایطی طی روزهای هشتم و نهم مهر کار خود را در بازی‌های آسیایی اینچئون آغاز می‌کنند که برای تکرار چهار مدال طلا کار سختی در پیش دارد. این تیم که پس از بازی‌های المپیک لندن یعنی از دو سال پیش تاکنون درگیر مسائل حاشیه‌ای مانند نبود امکانات، قهر و آشتی سرمربی سابق تیم ملی، اعتصاب ملی‌پوشان، انتقادهای تند و تیز برخی مربیان و کشتی‌گیران بوده است، همان‌طور که در تاشکند ازبکستان نشان داد فارغ از همه مسائل حاشیه‌ای دو سال گذشته می‌تواند در میدان عمل حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد در اینچئون نیز این قابلیت را دارد که توانایی خود را به رخ بکشد. دست‌کم حسن بابک، مدیر تیم‌های ملی کشتی فرنگی که خود سابقه کسب نقره بازی‌های آسیایی هیروشیما 94 را در کارنامه دارد، چنین اعتقادی دارد. بابک ​، ضمن نگاه به چگونگی قهرمانی تیم ملی در رقابت‌های جهانی، از روزهای پیش روی کشتی فرنگی و چالش‌های رخ داده می‌گوید.

در میان انبوه مسائل و مشکلات حاشیه‌ای که تا چند روز پیش از اعزام به تاشکند با اعتراض دو سه تن از مربیان و کشتی‌گیران حاضر در اردوی تیم ملی ادامه داشت، نخستین قهرمانی تیم ملی در پیکارهای جهانی در تاشکند 2014 دور از ذهن بوده، این‌طور نیست؟

مثل یک ایرانی بی‌نهایت از این قهرمانی خوشحال شدیم و به‌عنوان یکی از دست‌اندرکاران این مهم فوق‌العاده به کسب آن افتخار کردیم. فقط می‌توانم بگویم خدا را شکر که درایت کادر فنی، همت کشتی‌گیران و حمایت بی‌نظیر فدراسیون از برنامه‌های تیم ملی کشتی فرنگی باعث شد به چنین موفقیتی ـ یعنی نخستین قهرمانی‌ کشتی فرنگی در رقابت‌های جهانی ـ دست یابیم؛ قهرمانی که در کنار همه عوامل فنی نباید از کنار نقش حسن نیت و صداقت بچه‌ها برای نیل به آن گذشت.

به‌طور طبیعی با این قهرمانی انتظارات از تیم ملی بالا رفت، سنگین شدن مسئولیت را حس می‌کنید؟

مطمئنا! حفظ قهرمانی از قهرمان شدن به مراتب سخت‌تر است. پس از رقابت‌های تاشکند مطمئنا سنگینی مسئولیت ما دوچندان شده است و از این پس باید تلاش کنیم همواره خود را روی یکی از سکوی‌های سه‌گانه جهان حفظ کنیم.

دلمان می‌خواهد خیلی صادقانه به این پرسش پاسخ دهید، خود شما قبل از مسابقات فکر می‌کردید قهرمان جهان شوید؟

دروغ چرا، انتظار قهرمانی نداشتم، اما قرار گرفتن روی سکو را پیش‌بینی می‌کردم. به این دلیل انتظار قهرمانی نداشتم که دو تن از کشتی‌گیران طلایی سال گذشته رقابت‌های جهانی یعنی طالب نعمت‌پور و امیر علی‌ اکبری را در اختیار نداشتیم و کشتی‌گیران شایسته‌ای چون سعید عبدولی و بشیر باباجان‌زاده را هم در ترکیب تیم اعزامی به بازی‌‌های آسیایی قرار داده بودیم. به طور طبیعی حتی اگر فقط عبدولی را در اختیار داشتیم، پیش‌بینی قهرمانی دور از ذهن نبود. به هر ترتیب با وجود تنگنایی که از نظر در اختیار داشتن کشتی‌گیران با آن مواجه بودیم با توجه به شناختی که از تک‌تک بچه‌ها داشتیم و صحبت‌هایی که با آنها کردم در نهایت همبستگی و اتحادی که به وجود آمد، کسب سکو را دور از دسترس نمی‌دانستم. خدا را شکر به خاطر زحماتی که بچه‌ها کشیدند، لطف خدا شامل حال این تیم شد.

پیش از رقابت‌های جهانی از جمله انتقادهایی که متوجه شما بود، گزینش احد پازاج به عنوان سرمربی تیم ملی بود. منتقدان با این استدلال که پازاج چند سالی دور از کشتی بوده، انتخاب او را به چالش کشیدند. فکر می‌کردید پازاج بتواند پاسخ منتقدانش را این‌گونه بدهد؟

احد پازاج قهرمان ارزشمند تیم ملی کشتی فرنگی است و سابقه مربیگری و سرمربیگری تیم ملی و همچنین مدیرکلی ورزش و جوانان اردبیل را در کارنامه داشت. من در توانایی‌های او هیچ شک و تردیدی نداشتم، چراکه هیچ گاه از ورزش و کشتی دور نبوده است. اما متاسفانه در ورزش ایران به ندرت نقد با هدف اصلاح و ارائه راهکار انجام می‌شود و جنبه مغرضانه بودن آن می‌چربد. منطق می‌گوید برای بررسی کارنامه یک فرد باید فرصت و زمان لازم را در اختیار مربی گذاشت، اما وقتی پازاج هنوز نیامده مورد حمله قرار می‌گیرد، واقعا اسم این کار نقد است یا غرض‌ورزی؟ متاسفانه برخی که خود را کارشناس می‌دانند به ما فرصت ندادند انتخابمان در میدان عمل مورد سنجش قرار بگیرد و ناجوانمردانه تیم ما را مورد حملات مغرضانه قرار داده و فشار مضاعفی بر روند آماده‌سازی تیم تحمیل کردند، اما با توجه به شناختی که از پازاج داشتیم و درایتی که از او سراغ داشتم می‌دانستم، این مربی یکی از موفق‌ترین مربیان کشتی فرنگی ایران است.

و قرار گرفتن ناصر نوربخش به‌عنوان مربی ارشد در کادر فنی تیم ملی با چه رویکردی انجام شد؟

نوربخش یکی از مربیان و برنامه‌ریزان فهیم و دانای کشتی فرنگی است که سال‌ها به‌عنوان مدرس در سراسر کشور در دوره‌های مربیگری حضور داشته است و یکی از شناخته‌شده‌ترین مربیان کشتی فرنگی ایران است که از نظر علم تمرین همواره به روز است. خوشحالم مجموعه‌ای را در کادر فنی جمع کردیم که هر کدام به نوعی در کار خودشان تبحر و خلاقیت‌های خاصی دارند.

ممکن است این تصور وجود داشته باشد که چون تیم ملی قهرمان شده حسن بابک این‌گونه از کادر فنی تیم ملی حمایت می‌کند.

این‌که یک طرف ورزش برد و طرف دیگر آن باخت است هیچ شکی وجود ندارد، اما باور کنید حتی اگر تیم ملی در تاشکند هم نتیجه نمی‌گرفت باز هم این موضع را نسبت به کادر فنی داشتم، چراکه این نتیجه نگرفتن دلیلی بر بد بودن آنها نبود، چون فرصت چندانی نداشتند. به هر حال مزد صداقت مجموعه تیم ملی و فدراسیون کشتی این قهرمانی بود. همه این را بدانند منطق می‌گوید در یک ماه نمی‌توان انتظار شق‌القمر را از کادر فنی داشت، تیمی که در جهانی گذشته ناموفق بود و در رقابت‌های قهرمانی آسیا سوم شده بود، ابتدا در پیکارهای تیم به تیم جام جهانی تهران در اردیبهشت، قهرمان شد و سپس در رقابت‌های جهانی تاشکند بر سکوی نخست ایستاد. نتایج بار دیگر این نکته را ثابت کرد که عزت و ذلت دست خداوند است و باوجود این‌که خیلی‌ها منتظر بودند این تیم زمین بخورد، اما چون صادقانه برای اعتلای کشتی کشور عهده‌دار مسئولیت‌های مختلف شده‌ایم، لطف خدا شامل حال ما شد.

اجازه بدهید در اینجا یک پرسش تکراری را از شما بپرسیم، پرسشی که بارها به آن پاسخ داده‌اید، گفته می‌شود بابک همه‌کاره تیم ملی است و کادر فنی کاملا مطیع و فرمانبردار شما هستند، همین‌طور است؟

این شایعات به هیچ وجه واقعیت ندارد، چراکه همه چیز براساس شرح وظایف مشخص شده است و کسی در کار دیگری دخالت نمی‌کند. کادر فنی همه‌کاره تیم ملی است و من نیز به‌عنوان مدیر تیم‌های ملی تجربه 40 سال حضورم در کشتی را برای آنها و کشتی‌گیران در طبق اخلاص گذاشته‌ام.

باوجود اعلام قبلی ترکیب تیم اعزامی به بازی‌های آسیایی متشکل از امید نوروزی، سعید عبدولی، هادی علیزاده پورنیا، مجتبی کریم‌فر، مهدی علیاری و بشیر باباجان‌زاده، اما دیدیم پس از بازگشت از تاشکند پیام بویری جوان و دارنده نقره جهانی 2014 جوانان جایگزین هادی علیزاده پورنیا در دسته 75 کیلو شد. پورنیا در حالی از تیم ملی کنار گذاشته شد که بلافاصله پس از ناکامی او در تاشکند که دومین ناکامی پیاپی وی در پیکارهای جهانی دو سال اخیر محسوب می‌شد، دلیل این شکست، آسیب دیدگی کتفش اعلام شد؛ امری که او آن را رد کرده و خط خوردنش را یک سناریوی از پیش تعیین شده دانسته است، ماجرا از چه قرار بود؟

ما قبل از مسابقه‌های جهانی به همه کشتی‌گیران اعلام کردیم با وجود اعلام ترکیب تیم اعزامی به اینچئون و وجود چهار کشتی‌گیر مشترک در ترکیب هر دو تیم، کشتی‌گیرانی را به اینچئون می‌بریم که بتوانند در تاشکند نظر کادر فنی را جلب کنند. این مهم جزو اختیارات کادر فنی و حق کادر فنی است و هیچ کشتی‌گیری نباید به خود اجازه بدهد وارد حوزه اختیارات کادر فنی شود. پورنیا متاسفانه در تاشکند بسیار بد کشتی گرفت و حین کشتی هم به من گفت کتفم در رفته و بلافاصله سالتو بارانداز شد و مسابقه را باخت. بنابراین او هم بد کشتی گرفت و هم مصدوم شد و کادر فنی به این جمع‌بندی رسید که به بازی‌های آسیایی اعزام نشود. هرچند معتقدم حتی اگر مصدوم هم نبوده باشد این حق کادر فنی است که تیم را ارنج کند. شک نکنید در موضوع انتخاب ترکیب تیم ملی آن چیزی را که کادر فنی می‌گویند صحت دارد، چراکه کادر فنی ذینفع نیست، اما کشتی‌گیر چون ذینفع است به هر حال دلش می‌خواهد در ترکیب قرار بگیرد و این‌جور وقت‌ها برخی کشتی‌گیران این‌طور دست به حاشیه‌سازی می‌زنند، حال آن‌که فردا کادر فنی باید پاسخگوی عملکرد کشتی‌گیر باشد، من مجری نظرات کادر فنی و نماینده فدراسیون در بخش کشتی فرنگی هستم و موظفم هر آنچه را کادر فنی درخواست می‌کند، برایشان فراهم کرده و زمینه اجرای تصمیماتشان را هم فراهم کنم.

اما کشتی‌گیرانی مثل حبیب‌الله اخلاقی و مجتبی کریم‌فر هم در جهانی تاشکند شکست خوردند، چرا آنها در ترکیب تیم باقی ماندند؟

باید بپذیریم چون در بعضی وزن‌ها کشتی‌گیرانی را نداریم که در حد و اندازه‌های نفرات فعلی تیم ملی باشند، دستمان برای ایجاد تغییرات بسته است، اما درباره اخلاقی باید گفت به هر حال او در تاشکند هفتم شد و چهار امتیاز تیمی هم برای ما کسب کرد و نقش موثری در قهرمان شدن تیم ملی ایفا کرد ضمن این‌که به هر حال با قضاوت مشکوک داوران دستش از مدال کوتاه ماند. این توانایی را در اخلاقی می‌بینم که در اینچئون جبران کرده و مدال خوشرنگی برای کشتی ایران کسب کند.

شائبه‌ای هم در‌باره حمید سوریان وجود دارد؛ این‌که او صرفا به فکر رکورد خود و کسب ششمین طلا در رقابت‌های جهانی بود و اهمیتی به بازی‌های آسیایی نداد، شائبه‌ای که تا به حال به روشنی کادر فنی تیم ملی درباره آن شفاف‌سازی نکرده‌اند. خود شما این موضوع را چطور می‌بینید؟

این وصله‌ها به حمید سوریان نمی‌چسبد، مگر طلای جهانی و قهرمانی تیم ملی ایران کم افتخاری است که کسی بخواهد آن را زیر سوال برده و سوریان را به بی‌توجهی به بازی‌های آسیایی متهم کند؟! واقعیت مطلب آن است که حمید سوریان پس از حدود دو سال دوری از کشتی و با وجود حضور در یک تورنمنت بین‌المللی و همچنین جام جهانی تهران کار بسیار سخت و دشواری را برای آماده‌سازی خود جهت حضور در رقابت‌های جهانی انجام داد؛ درست مثل دیگر نفرات تیم. سوریان در تاشکند شش کشتی فوق‌العاده سنگین گرفت و تمام رقیبانش نیز سرسخت بودند و از قبل قابل پیش‌بینی بود که در تاشکند کار سختی در پیش دارد به همین دلیل اعلام کرد فقط در جهانی می‌تواند کشتی بگیرد. همه دیدند در جام جهانی تهران در اردیبهشت و در حالی که آمادگی لازم را نداشت، چگونه با حضور خود بمب روحیه تیم شد و ما توانستیم در آن رویداد هم قهرمان شویم. سوریان در تاشکند باز هم نشان داد همیشه سوریان است و لیاقتش همان طلاست. با توجه به این شرایط و همچنین تغییر وزن کشتی او نمی‌توانست در اینچئون هم در اوج باشد و به صلاح نبود در ترکیب تیم اعزامی به بازی‌های آسیایی قرار گیرد.

ممکن است برای بسیاری از خوانندگان ما اطلاع داشتن از خصوصیات رفتاری کشتی‌گیری که پرافتخارترین ورزشکار تاریخ ایران در رقابت‌های جهانی لقب گرفته است جالب توجه باشد، او کاریزمای لازم را بین کشتی‌گیران دارد؟

حمید سوریان مثل جایگاهش در ورزش قهرمانی و طلاهای ارزشمندی که کسب کرده است، در میدان اخلاق نیز یک پهلوان واقعی است، مودب و آقامنش که هیچ گاه در اردوی تیم ملی بدون هماهنگی هیچ کاری را انجام نمی‌دهد. او به لحاظ اخلاقی و انضباطی هم یک الگوست و همه کشتی‌گیران او را قبول دارند، البته همه کشتی‌گیران ما پهلوان هستند و من هم خوشحالم با چنین پهلوانانی کار می‌کنم که از نظر اخلاقی ایده‌آل هستند. این یک تعارف نیست، بلکه واقعیت است.

باتوجه به جمیع شرایط، فکر می‌کنید تیم ملی در بازی‌های آسیایی چه خواهد کرد؟

ورزشی مثل کشتی ورزش لحظه‌هاست و هر نتیجه‌ای ممکن است در این لحظه‌ها رقم بخورد، ممکن است هم شکست بخوری و هم پیروز شوی، ممکن است تا رده ششم سقوط کنی یا به سمت کسب پنج مدال طلا هم حرکت کنی. می‌خواهم بگویم در مجموع نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی داشت، اما با اطمینان می‌گویم اعضای تیم و بچه‌ها عزم خود را جزم کرده‌اند که با همه توان و برای کسب بهترین نتیجه روی تشک بروند و با توجه به توانمندی که در وجود اعضای تیم سراغ دارم، می‌توانم بگویم این تیم مانند تاشکند در اینچئون هم می‌تواند با درخشش خود دل مردم را حسابی شاد کند، امیدواریم این‌گونه بشود و حوادث ناخواسته و طبیعی ورزش کار دست تیم ندهد.

با پایان بازی‌های آسیایی اینچئون عملا کشتی سال بسیار فشرده و پرکار خود را پشت سر می‌گذارد، بعد از بازی‌های آسیایی چه برنامه‌هایی مدنظرتان قرار دارد؟

بله. واقعا تقویم شلوغی را در ماه‌های گذشته داشتیم. اما به هر ترتیب کار کشتی معلق نمی‌ماند و برنامه‌های ما تعطیل نمی‌شود. فدراسیون کشتی سه برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت دارد که همه آنها را پیگیری می‌کند. برنامه‌های کوتاه‌مدت ما تا بازی‌های المپیک 2016 ریودوژانیروست و بعد از آن مسابقه‌ها بتدریج در یکی دو وزن جوانگرایی ملموسی انجام خواهد شد، برنامه میان مدت تا المپیک 2020 و برنامه بلندمدت تا 2024 منتهی می‌شود، یعنی نقطه‌ای که کشتی همه‌جوره روی غلتک افتاده باشد، موتور پشتوانه‌سازی دقیق کار کرده و به نقطه‌ای رسیده باشیم که دو سه کشتی‌گیر تقریبا همسطح در هر وزن داشته باشیم و البته در همه رده‌های سنی به شرایط پایداری در سطح جهان یعنی قرار داشتن روی سکوها رسیده باشیم، در این صورت دیگر هیچ کار کشتی به هیچ کس قائم به فرد نخواهد بود و هرکس سر کار بیاید، خیالش بابت حرکت کشتی در ریل موفقیت راحت خواهد بود.

پرسش آخر ما این که حسن بابک با این همه تجربه‌ای که در کشتی و حضور در میدان‌های مختلف دارد، در آستانه آغاز بازی‌های آسیایی نگران نتایج این تیم در اینچئون نیست؟

نمی‌توان گفت نگران نیستم. انسان وقتی در خیابان نیز راه می‌رود، نگران است مبادا با یک ماشین تصادف کند، پس نگرانی و امید همواره در ورزش وجود دارد و امیدوارم این نگرانی ما با درخشش در اینچئون برطرف شود.

امید توفیقی / گروه ورزش