به گزارش جام جم آنلاین به نقل از شبکه خبری آمریکایی سی ان ان، منابع آگاه از تصمیم دولت سودان برای تعطیل کردن دفاتر رایزنی فرهنگی ایران در آن کشور در حالی خبر داده اند که پیش از این هیچ نشانه آشکاری مبنی بر تنش بین تهران و خارطوم دیده نشده است.
ایران تاکنون تعطیلی رایزنی فرهنگی خود در سودان را تایید نکرده و در باره خبرهای منتشره نیز واکنشی نشان نداده است، اما خبرگزاری فارس نوشت که سودان خواستار تعطیلی رایزنی شده است.
از سوی دیگر، سی ان ان در گزارش خود مدعی شده است که نگرانی هایی در سودان دارای اکثریت جمعیت سنی درباره نفوذ و گسترش تفکر شیعی در آن کشور وجود دارد.
سی ان ان به نقل از روزنامه سودان تریبیون می نویسد: دولت سودان هیچ توضیحی درباره علت این اقدام که عصر روز گذشته، دوشنبه رخ داد، نداده است در حالی که روزنامه الانتباهه سودان با اعلام بسته شدن رایزنی فرهنگی در خارطوم و همه شعب آن در سرتاسر سودان، به نقل از برخی منابع آگاه خبر داده است که خارطوم از کلیت روابط بین ایران و سودان راضی نیست.
خبرگزاری فرانسه هم به نقل از یک مقام سودانی با تایید این خبر گزارش داد: وزارت امور خارجه سودان کاردار ایران در این کشور را احضار کرده و خبر تعطیلی سه مرکز فرهنگی ایران را به او ابلاغ کرده است.
خبرگزاری فرانسه این خبر را "شوکی در روابط معمولا نزدیک دو کشور" توصیف کرده و سودانتریبیون هم آن را "در تضاد کامل با روابط گرم تهران و خارطوم که باعث خشم کشورهای حاشیه خلیج فارس شده بود" خوانده است.
به علت عدم اعلام دلیل این اقدام از سوی دولت عمر البشیر، بازار گمانه زنی ها درباره این اقدام در رسانه های غربی داغ شده است.
سودان تریبیون در این راستا نوشته است: نگرانی ها و هشدارهایی از سوی مراجع دینی سودان درباره افزایش فعالیت رایزنی فرهنگی ایران در بین جوانان سودانی برای تبلیغ مذهب تشیع وجود دارد، این در حالی است که برخی منابع دیگر می گویند خارطوم به علت فعالیت های این مرکز ار داخل و خارج کشور تحت فشار است.
بی بی سی در این باره به سابقه ای از تنش های بین سودان و عربستان سعودی به علت روابط خارطوم با تهران اشاره می کند و می افزاید: عربستان سعودی سال گذشته حریم هوایی خود را بر روی هواپیمای عمرالبشر، رئیس جمهور سودان در مسیر تهران بست. او قرار بود در مراسم تحلیف رئیس جمهوری ایران شرکت کند، اما مجبور شد به سودان بازگردد.
ناظران در آن زمان گسترش روابط ایران با سودان را دلیل خشم عربستان و مانع شدن از سفر بشیر به ایران عنوان کردند.
سی ان ان در ادامه به یک گمانه دیگر می پردازد و می افزاید: سودان از انزوایی عربی به علت نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران رنج می برد و عمر البشیر نیز متهم است که به شیعیان اجازه می دهد حسینیه ها و مراکز فرهنگی را برای رواج تفکر شیعی و گسترش امتداد آن ایجاد کنند.
رسانه های سودانی همچنین به سرمایه گذاری های بیش از 30 میلیارد دلاری کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در سودان اشاره کرده اند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در حقیقت سودان در حال حاضر در بین چند محذور گرفتار است:
1- چند میلیون سودانی در عربستان به كار اشتغال دارند و این چماقی از سوی عربستان بر سر سودان است و اخراج همه یا بخشی از آنان می تواند بحرانی بزرگ برای سودان به شمار آید،
2- عربستان و برخی كشورهای حاشیه خلیج فارس اخیرا دولت ورشكسته سودان را تطمیع كرده اند و همچنین سرمایه
های بلوكه شده سودانی های مقیم عربستان آزاد شده است.،
3- عمر البشیر و بسیاری از مسئولان حكومتی سودان اخوانی و سلفی هستند و در نتیجه تكفیریند و شیعه را كافر میدانند دقیقا مانند اندیشه اخوانی های مصر،
4-طی چند سال اخیر گرایش به شیعه به ویژه بین جوانان در سودان افزایش چشمگیری داشته است و بسیار ی از جوانان حتی برخی از تكفیری ها در مناطق مختلف این كشور به خصوص خارطوم، ام درمان، كردفان، عطبره، پورت سودان، شندی و سایر مناطق به تشیع گرویده اند
5- عربستان و كشورهای خلیج فارس قصد دارند اخوانی های مصری آواره در این كشورها و نیز داعشی های شكست خورده در عراق و سوریه را به مكان امنی منتقل كنند كه برای این كشورها خطر ساز نباشند و از این رو سودان را برای این امر انتخاب كرده اند.
این مسائل مهم و برخی دیگر از عوامل باعث شده تا به بهانه تشیع مراكز فرهنگی و اموزشی ایران یعنی رایزنی فرهنگی ایران در خارطوم، مركز فرهنگی در شهر ام درمان و مهد امام جعفر صادق در خارطوم را تعطیل كنند.